"Η ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟ Ν.ΡΟΔΟΠΗΣ - ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΩΝ ΣΑΠΩΝ"

  ...Το τμήμα της Θράκης που ενσωματώθηκε στην Ελλάδα χωρίστηκε με νομοθετικό διάταγμα που εκδόθηκε στις 23/11/1923 σε δύο διοικητικές μονάδες, το Νομό Ροδόπης και το Νομό Έβρου. Ο Νομός Ροδόπης περιλάμβανε τις υποδιοικήσεις Ξάνθης και Κομοτηνής, με συνολικό πληθυσμό 174.199 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 1928, ενώ ο νομός Έβρου τις υποδιοικήσεις  Αλεξανδρούπολης, Σουφλίου, Διδυμοτείχου και Ορεστιάδας με συνολικό πληθυσμό 121.644 κατοίκους. Δύο χρόνια αργότερα, το 1925, προστέθηκε η Επαρχία Σαπών ως  υποδιοίκηση στο νομό Ροδόπης, ενώ στο νομό Έβρου η υποδιοίκηση Σαμοθράκης.

  Η υποδιοίκηση Σαπών το 1925, περιλάμβανε τις κοινότητες Σαπών, Αρριανών, Δοκού, Αρίσβης και Οργάνης με τα γύρω χωριά τους, καθώς και τα χωριά Στρύμη, Διώνη, Κρωβύλη και Πετρωτά, τα οποία αποσπάστηκαν από την υποδιοίκηση Κομοτηνής του νομού Ροδόπης. Από την υποδιοίκηση Αλεξανδρούπολης του νομού Έβρου αποσπάστηκαν το ίδιο έτος και εντάχτηκαν στην υποδιοίκηση Σαπών η κοινότητα Συκορράχης με τα χωριά της, καθώς και τα χωριά Πλάκα, Δίκελλα και Μεσημβρία. Τέλος, από την υποδιοίκηση  Σουφλίου του νομού Έβρου αποσπάστηκαν και εντάχτηκαν στην υποδιοίκηση Σαπών τα χωριά Κέχρος, Χλόη, Άνω Καμπή και Κάτω Καμπή.

  Σύμφωνα με την απογραφή του 1928, η υποδιοίκηση Σαπών είχε συνολικά 21.128 κατοίκους και περιλάμβανε τις κοινότητες Σαπών, Αρίσβης, Αρριανών, Αράτου,  Δοκού, Κέχρου, Κρωβύλης,  Στρύμης και Συκορράχης. Σε ό,τι αφορά ειδικότερα την κοινότητα Σαπών, αυτή περιλάμβανε τα χωριά Αετόλοφος, Σάπες, Αρσάκειο, Βέλκιο, Κασσιτερά, Λύκειο, Πρωτάτο και Χαμηλό.

  Το διοικητικό αυτό καθεστώς της Θράκης διατηρήθηκε σταθερό ως τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μετά από την λήξη του ο νομός Ροδόπης διχοτομήθηκε, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί και τρίτος νομός, ο νομός Ξάνθης. Παρ’ όλα αυτά, ο αριθμός των οκτώ υποδιοικήσεων παρέμεινε σταθερός.

 (Πληροφορίες: από το βιβλίου του Χρήστου Τσιτσώνη)  

  Από του έτους 1924-1927, υπήρχαν οι παρακάτω αρχές:

  1. Υποδιοίκησις (Πολιτική).

  Υποδιοικητές:  Τουργούτης, Κασσιμάτης Κλ. Δημητρακόπουλος και αργότερα όταν μετονομάσθηκε σε "Επαρχία" : Έπαρχοι: Αναγνώστου Δημ, Πίνιος Ιωάννης, κλπ. Αργότερα καταργήθηκε  η θέση και του Επάρχου. Η Κοινότητα Σαπών και αργότερα ο "Δήμος Σαπών" υπάχθηκαν απ' ευθείας στη Νομαρχία Ροδόπης.

 2. Κοινότης Σαπών: Αρχικά υπαγόταν "εις την  Υποδιοίκησιν Σαπών", μέχρι της κατάργησής της.  (Η Κοινότητα Σαπών ιδρύθηκε με το Δ. 30/7/1924 ΦΕΚ Α.194/1924 μέχρι  26/9/1946). 

 3. Υποδιοίκησις Χωροφυλακής:

  Διοικηταί: Κ. Λυμπέρης (πολλάς υπηρεσίας τότε προσέφερε, την εποχή των Κομιτατζήδων), Γρίβας, Περιμένης κλπ.    Αργότερα μετονομάσθηκε σε "Αστυνομικόν Τμήμα Σαπών". 

  ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ


Σάππαι 25 Μαρτίου 1924. Από Σχολική γιορτή:  Τμήμα  από μια ιστορική για τον τόπο μας φωτογραφία.  Οι πρόσφυγες ήδη είχαν 2-3 χρόνια που εγκαταστάθηκαν στον τόπο μας και ακόμη οι Βούλγαροι δεν είχαν αποχωρήσει από τη Θράκη. Συχνά ο τόπος δεχόταν νυκτερινές επιθέσεις από τους κομιτατζήδες. Την προστασία τους τότε την είχε αναλάβει μικρή δύναμη της νεοϊδρυθήσης Υποδιοίκησης Χωροφυλακής, της οποίας πρώτος Δοικητής ήταν ο Κ. Λυμπέρης (ο 20ς από αριστερά). Ο πρώτος είναι ο Πρόεδρος Κοινότητας Νικ. Καπζάλας. Τη μοναδική αυτή φωτογραφία που έδωσε ο Κων/νος Ψαθάς, εγγονός της Αλκμήνης Γουναροπούλου-Ψαθά, της οποίας η μητέρα Βενετία ήταν η πρώτη γυναίκα δασκάλα στο Δημ. Σχολείο Σαπών. Για την ιστορία αναφέρω ότι ο Λυμπέρης ήταν πατέρας της Σοφίας μετέπειτα Χαστά Ιωάννη, γιο φαρμακοποιού.


Η φωτογραφία από το βιβλίο του Χ.Τσιτσώνη (σελ. 282)

 4. Έφιππον απόσπασμα: Διοικητής αρχικώς ήταν ο Γεώργιος Σταματάς, λοχαγός.  Τούτο, την εποχή εκείνη ήταν στεγασμένο στη Β.Α. γωνία του αύλειου χώρου του Δημαρχείου. Υπήρχε ένας σταύλος για τους ίππους και δωμάτια για τους στρατιώτες και γραφεία.  Αργότερα καταργήθηκε. Για πολλά χρόνια η Χωροφυλακή και το Έφιππο απόσπασμα ήταν οι προστάτες των κατοίκων όλης της Επαρχίας Σαπών από κινδύνους, τόσο εσωτερικούς όσο και εξωτερικούς, ιδιαίτερα μέχρι να γίνει η ανταλλαγή πληθυσμών Ελλάδας και Βουλγαρίας το 1927. Πριν από το έτος αυτό, Βούλγαροι Κομιτατζήδες είχαν έντονη δράση σε όλη την Επαρχία Σαπών και στους κόμβους της σιδηροδρομικής γραμμής  Αλεξανδρουπόλεως - Κομοτηνής. Πολλές φορές σκότωσαν ανθρώπους ή τοποθετούσαν βόμβες στη σιδηροδρομική γραμμή με τα γνωστά αποτελέσματα. Ιδίως στη Συκορράχη (τότε Συκαρράγη και ακόμη πιο παλιά Τσομπάνκιοϊ).


  Σάπες 25 Μαρτίου 1925.  Δε γνωρίζω αν υπάρχει άλλη φωτογραφία που να φαίνεται το οίκημα στο οποίο την εποχή εκείνη στεγαζόταν η Υποδιοίκησις Σαπών, πολιτική υπηρεσία.  Από τα πρόσωπα της φωτογραφίας αναγνώρισα τον Πρόεδρο της τότε Κοινότητας Σαπών Νικόλαο Καπζάλα (9ος), τον διοικητή της Χωροφυλακής Σαπών Λυμπέρη (6ος από αριστερά) και Ποάλας Κων/νος (1ος από δεξιά). Το κτίριο της Υποδιοίκησης είναι αυτό που αργότερα αγοράστηκε από την οικογένεια των Αγγελιδαίων. Ήταν ακριβώς στην αρχή της σημερινής οδού Μπακάλμπαση, ανατολικά του ΠΑΛΛΑΔΙΟΥ.  (Αρχείο : Βιβλίο του Χρ. Τσιτσώνη, "Σάππαι")...  Η φωτογραφία είναι επιχρωματισμένη.


         Σάπες 25 Μαρτίου 1927:   Στην κεντρική πλατεία μια από τις πιο παλιές φωτογραφίες της εποχής. Εδώ μπορούμε να καταλάβουμε πού ήταν τότι η Υποδιοίκηση Σαππών.  Οι αρχές του τόπου σε μια αναμνηστική φωτογραφία μετά την παρέλαση. Δεξιά διακρίνονται οι μαθητές του δημοτικού σχολείου με το διευθυντή Αρχιμανδρίτη Ιωαννίκιο. Ανάμεσα βλέπουμε άνδρες επάνω σε άλογα. Είναι το Έφιππο απόσπασμα για το οποίο έγραψα λίγο πιο πάνω. Η φωτογραφία είναι δημοσιευμένη στο βιβλίο του Χρήστου Τσιτσώνη: "Αι Σάππαι". (Η κατοικία που φαίνεται αριστερά ήταν ιδιοκτησίας του Αγγελίδη και σήμερα των αδερφών Ράπτη).

 

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 27/10/1927 - Μοναδικό και πολύ ενημερωτικό για την τότε κατάσταση των Σαπών. Ο δημοσιογράφος δημοσιεύει συνέντευξή του με τον Υποδιοικητή της Υποδ/σης Σαπών Δημητρακόπουλο.  Υπόψη ότι πρόκειται για πολιτική υπηρεσία με έδρα της Γενικής Διοίκησης Θράκης στην Κομοτηνή. Τις ημέρες εκείνες κυκλοφορεί η πληροφορία για την κατάργηση της Υποδ/σης Σαππών. Για το θέμα αυτό και πολλά άλλα σημαντικά προβλήματα που αφορούν τον τόπο και τους πολίτες της Επαρχίας Σαππών αναφέρει ο Υποδ/τής Δημητρακόπουλος τα εξής:

Η ΥΠΟΔΙΟΙΚΗΣΙΣ ΣΑΠΠΩΝ ΑΝΑΓΚΑΙ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΕΝΤΡΟΝ Η ΚΑΤΑΡΓΗΣΙΣ ΤΗΣ ΘΕΣΕΩΣ ΤΟΥ ΥΠΟΔΙΟΙΚΗΤΟΥ ΣΑΠΠΑΙ 28,- 

Επιθυμούντες δια της "Μακεδονίας" να φέρωμεν εις δημοσιότητα τας ανάγκας της επαρχίας Σαππών, και τα παράπονα των κατοίκων της δια την τελείαν εγκατάλειψιν τούτων υπό του Κέντρου, εθεωρήσαμεν σκόπιμον να κάμωμεν ειδικά συνεντεύξεις μετά των διαφόρων εκεί αρχών και ιδιωτών οι οποίοι με πόνον ψυχής μας εξέθεσαν τα παράπονά των και εξέφρασαν τας γνώμας των περί του τι πρέπει να γίνει υπέρ της επαρχίας αυτής δια να ωφεληθούν και τα άτομα και το εμπόριον και η κτηνοτροφία και αυτό τούτο το κράτος. Τί λέει ο κ. Υποδιοικητής: - Ο Υποδιοικητής Σαππών κ. Δημητρακόπουλος, όν επισκέφθημεν εις το γραφείον του, μας είπε τα εξής: Λυπούμαι φίλε μου κατάκαρδα, διότι έμαθον ότι εις το Κέντρον απεφάσισαν την κατάργησιν της Υποδιοικήσεως Σαππών, ήτις είναι μια υποδιοίκησις που πρέπει να διατηρηθεί, αν όχι σι άλλο τίποτα, τουλάχιστον δια εθνικούς λόγους. Εδώ, η πλειονότης των κατοίκων εις τα χωρία είναι τουρκική και οι πολλοί πρόεδροι Κοινοτήτων και κοινοτικά συμβούλια αποτελούνται από Τούρκους, οι οποίοι, διότι είναι αγράμματοι και διότι ως Οθωμανοί ψυχικώς, δυνατόν να έχουν αλλού τον νου τους, είναι ανάγκη του κράτους η επίβλεψις να είναι αμερ? ίνα καθοδηγή τούτους και εν ανάγκη τους επιβλέπει, όπως μη προσυλιτισθώσιν από διάφορα όργανα γνωστής προπαγάνδας. Ολίγαι ημέραι είνε που ανέλαβον την υποδιοίκησιν ελθών εκ Σουφλίου, είμαι όμως της γνώμης, ότι η υποδιοίκησις αυτή πρέπει να διατηρηθή και το κράτος να λάβει μέριμναν δια την κατασκευήν οδών, διότι μόλις βρέξη η συγκοινωνία διακόπτεται λόγω ελλείψεως γεφυρών και τελείας ανυπαρξίας οδών. Το κράτος οφείλει να βοηθήσει τους κτηνοτρόφους, ίνα βελτιώσουν τα γένη των διαφόρων ζώων, να στείλει επιστήμονας τυρικόμους ίνα διδάξουντυροκομικήν και διατάξη τον Νομοκτηνίατρον να εμβολιάση δωρεάν τα ζώα των κατοίκων, ίνα μή προσβάλλωνται από διαφόρους ασθενείας. Επειδή δέ είνε γνωστόν ότι περιλαμβάνει χωριά, άτινα απέχουν της Κομοτινής και της έδρας της υποδιοικήσεως 9-12 ώρας είνε ανάγκη το Κράτος χάριν των χωρικών, νά ιδρύσει μόνιμον Ειρηνοδικείον ενταύθα, εφορείαν και Ταμείον, διότι τα 90 περίπου χωρία εξ ών αποτελείται και η υποδιοίκησις Σαππών είνε άδικον να εγκαταλείπουν τας εργασίας των επί τριήμερον δια να μεταβαίνωσι εις Κομοτινήν προς διεκπεραίωσιν των υποθέσεών των, όπως παρατήρησα από μίαν περιοδείαν που έκαμα εις τα διάφορα χωρία, όχι μόνο δρόμοι δημόσιοι δεν υπάρχουν, αλλά ούτε και αι κοινοτικοι δύνανται να χρησιμοποιηθώσι, και δια τούτο σκέπτομαι να καλέσω τους διαφόρους αντιπροσώπους των κοινοτήτων, και τοις υποδείξω ότι οφείλουν δια προσωπικής εργασίας των κατοίκων, να διορθώσουν εκ των ενόντων τα περισσότερα χαλασμένα και επικίνδυνα σημεία των διαφόρων οδών. Η δημόσια ασφάλεια Xάριν είς το έφιππον απόσπασμα του Χρησ.. (μη ευανάγνωστο) και εις τα υπερανθρώπους ενεργείας του Αξιωματικού της Χωροφυλακής και τον ζήλον των ελάχιστων χωροφυλάκων διατηρείται εν καλή καταστάση. Επί τη ευκαιρία ταύτη ας μοι επιτραπή να πλέξω το εγκώμιον της χωροφυλακής τας ανυπολογίστους υπηρεσίας που προσφέρει εδώ. Έμαθον ότι εκ των 4 χωροφυλάκων του εδώ Σταθμού έπεσαν στο κρεββάτι πυρέσσοντες ευθύς μόλις εγύρισαν από την καταδίωξιν των Κομητατζήδων οι 8 και μόνον ένας είνε καλά προς εκτέλεσιν της υπηρεσίας . (η επόμενη σειρά είναι δυσανάγνωστη). (πιθανό να υπάρχει κάποιο λάθος στους αριθμούς, ίσως λόγω μη ευκρινούς εμφάνισης). Επίσης παρατήρησα ότι μερικοί Γραμματείς Κοινοτήτων δεν εκτελούν εν τάξει την υπηρεσίαν των και θα προσπαθήσω να τους υποδείξω την οδόν του καθήκοντος επιφυλασσόμενος να λάβω μέτρα κατ' αυτών. Εφ' όσον δε είμαι εγώ υποδιοικητής της περιφερείας αυτής θα καταβάλω πάσαν μέριμναν ώστε τα διάφορα κοινοτικά συμβούλια να λάβουν αποφάσεις προς εκτέλεσιν κοινής ωφελείας και επεμβαίνων πατρικώς μεταξύ των θα προσπαθώ να τους συμφιλιώσω, διότι αντελήφθην ότι μεταξύ των ενεφυλοχώρησαν διχόνοια και παρεξηγήσεις εν τη προσπαθεία των προς εξυπηρέτησιν των αναγκών των κοινοτήτων τους. Και να τους καθοδηγώ εις πάν ζήτημα, εις το οποίον νομίζω δεν θα έχουν ανάγκην οδηγιών. ΑΥΡΙΟΝ: Τί θέλουν οι άλλοι αρμόδιοι.


ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 27/10/1927

Η ΥΠΟΔΙΟΙΚΗΣΙΣ ΤΑ ΑΛΛΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΟΜΙΛΟΥΝ ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΣΑΠΠΑΙ 23.-

 Εν συνεχεία της ερεύνης μου δια τα ζητήματα της υποδιοικήσεως Σαππών, εζήτησα τας γνώμας του αντιπροέδρου κ. Γουρίδου Δημητρίου, όστις μοι είπε τα εξής: "Κατάπληξιν μας έκαμε η νοοτροπία των κ.κ. υπουργών μας οίτινες απεφάσισαν την κατάργησιν της υποδιοικήσεως Σαππών χωρίς να εξετάσουν αν αύτη συμφέρει όχι μόνον από άποψιν συμφερόντων των κατοίκων, αλλά κυρίως από απόψεως εθνικής. Οι κύριοι αυτοί που εισηγήθησαν την κατάργησιν τολμώ να είπω έκαμαν έγκλημα κατά της πατρίδος. Η υποδιοίκησίς μας πρέπει όχι μόνο να μείνη αλλά και να ενισχυθή δια Ταμείου, Εφορείας, Συμβολαιογραφείου, υποκαταστήματος Τραπέζης και μονίμοι Ειρηνοδικείου, διότι επιτέλους την στιγμήν που πληρώνουν οι κάτοικοι των 90 χωρίων της υποδιοικήσεως Σαππών εκατοντάδας εκατομμυρίων εις το Δημόσιον από διαφόρους φόρους, έχουν δίκαιον να αξιούν όλα αυτά από το Κράτος. Η Υποδιοίκησις πρέπει να μείνη και δια λόγους εθνικούς, διότι ημείς ως εντόπιοι και ως γνωρίζοντες καλά τα διάφορα στοιχεία που μένουν εδώ, διαισθανόμεθα κάποιαν εντατικήν κίνησιν διαφόρων οι οποίοι έρχονται εις επαφήν μετά ωρισμένων Κεμαλικών και συνεπώς η διατήρησις της Υποδιοικήσεως επιβάλλεται δια να τους παρακολουθή και δια να επιβλέπη εις κάθε στιγμήν τα Κοινοτικά Συμβούλια. Δεν θέλω να εκταθώ περισσότερον, διότι ο κάθε Έλλην που πονεί την πατρίδα του καταλαβαίνει τί θέλω να είπω, και μόνον οι εν Αθήναις φαίνεται τα βλέπουν ρόδινα τα πράγματα. Το Κράτος λοιπόν οφείλει να διατηρήση την Υποδιοίκησιν, όχι μόνον αυτό, αλλά να λάβει μέτρα και δια την οδοποιϊαν, η οποία είναι εις οικτράν κατάστασιν. Απορούμεν μάλιστα, γιατί όλα αυτά, αφού τα είπαμε εις τον Γενικόν Διοικητήν και είδε και μόνος του τα χάλια μας δεν εφρόντισε να υποχρεώσει τα διαφορα Κοινοτικά Συμβούλια να διορθώσουν δια προσωπικής εργασίας τουλάχιστον την οδόν Κομοτινής-Σαππών και την οδόν Σαππών - Μέστης, οίτινες αποτελούν τας κεντρικάς αρτηρίας, με τας οποίας διεξάγονται η συγκοινωνία και το εμπόριον Σαππών-Κομοτινής προς τον έξω κόσμον. Η περιφέρειά μας είναι κατ' εξοχήν κτηνοτροφική περιφέρεια, και όμως δι' αυτήν την κτηνοτροφίαν το Κράτος ουδεμία κατέβαλε φροντίδα, ειμή μόνον εντατικήν προσπάθειαν προς είσπραξιν των φόρων, χωρίς να εξετάζει αν θα δυνηθούν οι άνθρωποι να τους πληρώσουν, αφού ουδέν ενήργησαν, ώστε να τους υποβοηθήση εις την εργασίαν των. Έχω την γνώμην ότι η Γενική Διοίκησις και ο Εποικισμός έχουν επιτακτικήν υποχρέωσιν να δώσουν τα χρήματα, να υποχρεώσουν τας Κοινότητας να διαθέσουν μια ωρισμένην πίστωσιν εκάστη για να σταλή μία επιτροπήη οποία θα προμηθευτεί επιβήτορας δια να ανανεώσωμεν τη ράτσα των διαφόρων ζώων της Περιφέρειάς μας. Επίσης πρέπει ο Νομοκτηνίατρος να περιέλθει τα χωρία και να εμβολιάση δωρεάν όλα τα ζώα τα οποία καθημερινώς ψοφούν, ν' απαγορεύσουν δέ τέλος αι διοικητικαί αρχαί την εισαγωγήν ζώων εκ της Βουλγαρίας προς αναπαραγωγήν διότι εκεί υπήρχε ..... κατά 90%. Επίσης, δέον να ορισθεή ένας υπεύθυνος, ο οποίος θα περιέρχηται συνεχώς τα χωρία και θα διδάσκη εις τους χωρικούς την καλλιέργειαν κτηνοτροφικών τεύτλων και άλλων χόρτων χρησίμων δια τα ζώα. Αυτά φρονώ ότι πρέπει να πράξη η Γεν. Διοίκησις, ο Εποικισμός και το Κράτος και όχι να σκέπταται την κατάργησιν της υποδιοικήσεως, διότι όταν αυτά δεν γίνουν, θα λείψουν κατ΄ανάγκην φυσικήν και τα ζώα. ΑΥΡΙΟΝ : Άλλαι γνώμαι.



ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ" - ΟΚΤ. 1927: Η εφημερίδα κλείνει την αναφορά της στα προβλήματα της επαρχίας Σαππών με το τρίτο μέρος των συνεντεύξεων που αυτή τη φορά μιλούν ένας κοινοτικός σύμβουλος, ένας αστυνόμος και ο Πρόεδρος τότε της Κοινότητας Σαππών Φωκίων Μπακιρτζής:

ΑΠΟ ΤΑΣ ΣΑΠΠΑΣ Η ΥΠΟΔΙΟΙΚΗΣΙΣ - ΤΑ ΑΛΛΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΟΜΙΛΟΥΝ ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΣΑΠΠΑΙ 26. Εν συνεχεία της ερεύνης μου δια τας ανάγκας της επαρχίας Σαππών συνωμίλησα και μετά του κοινοτικού συμβούλου κ. Καπτσιάλη, όστις μου είπε τα εξής: Κατάπληκτοι επληροφορήθημεν την απόφασιν της Κυβερνήσεως περί καταργήσεως της υποδιοικήσεως Σαππών. Μία επαρχία περιαμβάνουσα 90 κοινότητας, η οποία ως εκ των καθημερινών προδων της ηξίου μεγαλειτέραν προσοχήν εκ μέρους της Κυβερνήσεως δέχεται εις απάντησιν τον κόλαφον της εξουθενώσεως που εγκλείει η κατάργησις τη υποδιοικήσεως. Εζητήσαμεν ειρηνοδικείον, συμβολαιογραφείον υποκατάστημα Τραπέζης και δρόμους και εις απάντησιν μας αφίνουν εις παντελή εγκατάλειψιν. Φρονούμεν λομως ότι η Γεν. Διοίκησις Θράκης έχει την υποχρέωσιν να υποδείξη εις το Κέντρον όχι μόνον την ανάγκην της διατηρήσεως της υποδιοικήσεως, αλλά και την ικανοποίησιν όλων των αναγκών της πλουσιωτάτης ταύτης περιφερείας. Άλλως η επαρχία αύτη θα μεταβληθεί εις οικονομικόν ερείπιον και χοροδιδασκαλείον κομιτατζήδων και ξένων προπαγανδιστών, Εξάλλου ο αστυνόμος Σαππών κ. Φλιαουτάκης μου είπε ότι η περιφέρεια ως ή κατ' εξοχήν εκτεθειμένη εις τας επιθέσεις των κομιτατζήδων και ζωοκλεπτών έχει απόλυτον ανάγκην όχι μόνον της διατηρήσεως της υποδιοικήσεως, αλλά και της ενισχύσεως της επιτοπίου χωροφυλακής. Επίσης ο εργολάβος ηλεκτροφωτισμού Σαππών κ. Εξηντάρης μας ανεκοίνωσεν ότι ο πληθυσμός της κωμοπόλεως, τόσον υποστηρίξας την επιτυχούσαν επιχείρησίν του, είναι άξιος καλυτέρας τύχης και μερίμνης εκ μέρους του Κράτους, διότι συγκεντρώνει όλα τα στοιχεία της ζωτικότητος και της προόδου. Τέλος, ο πρόεδρος της Κοινότητας κ. Μπακιρτζής, μοι είπε τα εξής: Εθλίβημεν βαθύτατα από την είδησιν της προτεινομένης καταργήσεως της υποδιοικήσεώς μας, καθ ήν στιγμήν μάλιστα αναμέναμεν την σύστασιν μονίμου Ειρηνοδικείου, Εφορείας, Ταμείου, υποκαταστήματος Τραπέζης και Συμβολαιογραφείου. Πληρώνομεν φόρους βαρύτατους δια την υποδιοίκησίν μας και ως εκ τούτου έχωμεν την αξίωσιν όπως ικανοποιηθούν όλαι αι ανάγκαι μας. Επίσης, αξιούμεν να μας κάνουν δρόμους, αναλαμβάνοντες την υποχρέωσιν να επιδιορθώσωμεν εξ ιδίων τας κοινοτικάς διακλαδώσεις. Φιλοδοξούμεν να παρουσιάσωμεν την κωμόπολίν μας ως πόλιν συγχρονισμένην, εκ παραλλήλου όμως πρέπει να μας βοηθήσει και το Κράτος. Αν το Κράτος ευρίσκεται προς το παρόν εν αδυναμία να μας παράσχη την εθνικήν της υποστήριξην η Γεν. Διοίκησις επιβάλλουσα εις τους κατοίκους την προσωπικήν εργασίαν δια την επιδιόρθωσιν των δρόμων. Επίσης επιβάλλεται η εκ μέρους της Γεν Διοικήσεως αποστολή κτηνιάτρου και γεωπόνου προς παροχήν πάσης βοηθείας και οδηγίας εις την κτηνοτροφίαν και γεωργίαν μας, εν συνδυασμώ προς την χορήγησιν επιβητόρων δια την βελτίωσιν της ράτσας των ζώων. Εν τέλει απαιτούμεν από την Γεν. Διοίκησιν και το κράτος, να μας προστατεύσει από τα διάφορα αλλοεθνή στοιχεία, τα οποία διεξάγουν θρασυτάτην προπαγάνδαν και λυμαίνονται την περιφέρειαν. Κατόπιν όλων τούτων ελπίζωμεν ότι η Κυβέρνησις δεν θα πραγματοποιήσει την απόφασίν της περί καταργήσεως της υποδιοικήσεως, θα έλθη δε και αρωγός όσον αφορά τας ανωτέρω εκτεθείσας ανάγκας μας. Ε. ΠΟΛΙΟΥΛΑΚΗΣ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ


    1933: Δημοτικό Σχολείο Σαπών. Τη φωτογραφία αυτή την έχω στο ηλεκ/κό μου αρχείο από το 1996. Τη βρήκα από το Γιάννη Μιχεμπά, μαθητή τότε του σχολείου. Νομίζω ότι για πρώτη φορά βγαίνει στο φως της δημοσιότητας αυτή η φωτογραφία. Μπροστά στην είσοδο του Δημοτικού σχολείου οι αρχές των Σαπών φωτογραφίζονται μετά από τον αγιασμό της νέας σχολικής χρονιάς. Από τα πρόσωπα έχω εντοπίσει τον Τουργούτη, Έπαρχο τότε και αυτό από διασταύρωση στοιχείων από άλλη φωτογραφία που τη αναρτώ αμέσως πιο κάτω. Στη φωτογραφία υπάρχουν δεκάδες κάτοικοι, χριστιανοί και μουσουλμάνοι. Το τραπέζι, το κηροπήγιο, το δοχείο νερού και ο σταυρός είναι αυτά που με οδήγησαν στο συμπέρασμα περί του αγιασμού. Στο παράθυρο του σχολείου διακρίνονται κάποιοι μαθητές.


      Σάπες 25 Μαρτίου 1934: Και αυτή τη φωτογραφία την έχω στο ηλεκ/κό μου αρχείο από το 1996. Ανήκει στο αρχείο της δασκάλας Αλκμήνης Γουναροπούλου Ψαθά, της οποίας η μητέρα Βενετία Γουναροπούλου ήταν από τους πρώτους δασκάλους στο δημοτικό σχολείο. Η Αλκμήνη μου ανέφερε σε επιστολή της ότι ο άνθρωπος στο μέσον της φωτογραφίας ήταν ο Έπαρχος Τουργούτης και πίσω της ο δάσκαλος Λεόντιος Κεφαλάς. Αριστερά διακρίνονται οι στρατιωτικές και πολιτικές αρχές των Σαπών και δεξιά οι μαθητές του σχολείου. Αυτή τη φωτογραφία τη θεωρώ ιστορική για τον τόπο.


Σελιδομετρητής επισκέψεων

Σελιδομετρητής

Web Hits

O ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ

 Λόγω του όγκου της ύλης, υπήρχαν προβλήματα διαχ/σης της μνήμης από το Η/Υ. Για το λόγο αυτό η σελίδα χωρίστηκε σε 2 μέρη. 
  Στο Β' μέρος υπάρχουν τα θέματα: (ΣΕΛΙΔΕΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ) - (ΑΣΧΟΛΙΕΣ) - (ΠΡΟΣΩΠΑ) - (ΕΝΤΥΠΑ).  
  Πατήστε εδώ για το Β' ΜΕΡΟΣ

ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ

    Για την πιο εύκολη αναζήτηση  προσώπων που έζησαν στον τόπο μας με αλφαβητική σειρά.

Αγγελίδης Σταύρ./Αδαμίδης Μ./Αχμέτ Σιαμπάν

Βαλασιάδης Θ./Βασιλειάδης Ηλίας/Βογδανίδης Ι. / Βραδέλης Κ.

Γιαννόπουλος Η./Γιουφτσιάδης Κ./Γουναροπούλου Βεν./

Εξηντάρης Θεολόγος/Ευσταθόπουλος Νικ./ Ευσταθόπουλος Καλ./

Ζαμπογιάννης Θεοδ./

Καραλέξης Σ/Καραμουσαλίδης  Χρ./Καφετζής Α./  Καραβασίλης Βασ/ Κεραμυδάς Γ/Κεχαγιάς Άγγελος/ Κιασήφ Μεμέτ/Κιρκινέζης Ιωάν/Κουσίδης Νικ./ Κυριαζίδης Βασ./

Μπεκιαρίδης Γ./Μπερμπέρ Μεμ/

Λιπορδέζης Γ./

Μαλλίδης Δημ./Μαυρίδης Χαρ./Μπακιρτζής Δημ./  Μπακιρτζής Φωκίων/Μπεκίρ Χουσεΐν/

Νάνος Αλέξιος/

Ουρεϊλίδης Ι./Ουστά Αλή Μουστ/

Παγώνης Κ/Παπαδόπουλος Μιχ./Πάππος Δημήτριος/ Πασχαλιδής Κων./Παυλίδης Ιωάννης/Πέτρογλου Ι./  Πίνιος Ι./Ποάλας Κ./Ποτουρίδης Γαβ./Πρασίδης Αθ.

Ρεφειάδης Παναγ/ Ρούφος Αντ/ Ρωμαΐδης Θωμάς/

Σκαμνός Χρ/ Σκοπιανός Δημ./ Σταυρίδης Αλεξ./

Τσανίδης Στ./Τραμπίδης Πασχ./ Τσιάκος Θ./

Χαρισιάδης Παν./ Χασάν Αλή Γκ./ Χαφούζ Αλή Μεχ


ΒΙΟΓΡΑΦΙΕΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ


ΔΗΜΑΡΧΟΙ ΣΑΠΩΝ

Καραθανάσης Δημήτριος - Τσιτσώνης Χρήσ.


ΜΕΤΟΝΟΜΑΣΙΑ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΡΟΔΟΠΗΣ

============================

ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ

-ΑΕΤΟΚΟΡΥΦΗ/ΑΕΤΟΛΟΦΟΣ

-ΑΜΦΙΑ/ΑΡΑΤΟΣ/ΑΡΙΣΒΗ

-ΑΡΣΑΚΕΙΟ/ΑΣΚΗΤΕΣ

-ΔΙΩΝΗ/ΣΤΡΥΜΗ

-ΕΒΡΕΝΟΣ/ΙΑΣΙΟ

-ΚΑΣΣΙΤΕΡΕΣ/ΚΙΖΑΡΙ

-ΚΡΩΒΥΛΗ/ΛΟΦΑΡΙΟ

-ΛΥΚΕΙΟ/ΝΕΑ ΣΑΝΤΑ

-ΠΡΩΤΑΤΟ/ΧΑΜΗΛΟ

-ΣΑΠΕΣ

Κάλεσμα για συνεργασία

Όσοι από εσάς, που διαβάζετε αυτές τις γραμμές και έχετε στη διάθεσή σας πληροφοριακό ή φωτογραφικό υλικό, μπορείτε να μου το στείλετε για να δημοσιευτεί με τα στοιχεία που εσείς επιθυμείτε...
Αυτό μπορεί να γίνει με τους εξής τρόπους:
Στο όνομα Γιώργος Κεραμυδάς.
Ταχυδρομικά: Δαβάκη 2 - 
Αλεξ/πολη. Τ.Κ. 68100
Τηλεφωνικά:
 2551020230 - 6976233934

Ηλεκτρονικά: 
geokeram@gmail.com