ΟΙ ΡΙΖΕΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ  (υπό διαμόρφωση)

   Οι ρίζες της οικογένειας,  με τα στοιχεία που είναι γνωστά, ξεκινούν από τη Λάιστα, ένα από τα Ζαγοροχώρια της Ηπείρου.  Το πρώτο εξακριβωμένο μέλος είναι η Σύρμω Οικονόμου. Ήταν κόρη του Μιχάλη και της Χαρίκλειας Οικονόμου. (Υπάρχει σχετική φωτογραφία του 1904 στη Λάιστα).

    Ο Ιωάννης Πίνιος, γεννήθηκε γύρω στα 1860, με καταγωγή επίσης από τη Λάιστα, ήρθε στις Σάπες πριν από το 1922 με τα παιδιά του Κωνσταντίνο, Βασίλη, Μιχάλη, Νικόλα και Χρυσούλα. Την περίοδο 1924 και μετά, χρημάτισε για κάποιο διάστημα, ίσως μέχρι το 1927 Έπαρχος Σαπών. Η υπηρεσία στεγαζόταν σε κάποια παλιά κτίσματα, στην αυλή του σημερινού Δημαρχείου. Στις ίδιες εγκαταστάσεις στεγαζόταν τότε και το λεγόμενο Έφιππο απόσπασμα, γι αυτό και υπήρχαν σταύλοι για τα άλογα. 

  Στα ονόματα που μου έδωσε ο Κώστας Ζαμπογιάννης αναφέρεται και σ' αυτό της Πίνιου Φωτεινής. Μετά από έρευνα έμαθα ότι η Φωτεινή ήταν η δεύτερη γυναίκα του Ιωάννη Πίνιου, από την Καβάλα. Δεν είχε ηπειρώτικη καταγωγή.  (πληροφορία από τη Μαίρη Πίνιου Χαριτοπούλου).   

  Ο Κωνσταντίνος Πίνιος παντρεύτηκε τη Σύρμω Οικονόμου. Απέκτησαν τρία αγόρια, το Γιάννη, το Μιχάλη και τον Παναγιώτη. Έζησαν στις Σάπες μέχρι το 1940. Με τη Βουλγαρική κατοχή έφυγαν οικογενειακώς στη Θεσσαλονίκη. (Υπάρχει παρακάτω σχετική φωτογραφία της οικογένειας, στα 1953). 

   Ο Βασίλης Πίνιος, (1897-1948), το 1923, παντρεύτηκε στις Σάπες, τη Λαμπρινή, (1901-1998).  Έζησαν όλα τα χρόνια της ζωής στις Σάπες. Είναι ενταφιασμένοι στο Κοιμητήριο Σαπών. (Υπάρχει φωτογραφία του γάμου).  Απέκτησαν τέσσερα παιδιά, τη Στέλλα, μετέπειτα Νικολαΐδου, το Γιάννη, την Ευδοκία, μετέπειτα Τσιρίδου και τη Μαίρη, μετέπειτα Χαριτοπούλου (μητέρα του Ντίνου Χαριτόπουλου). 

 Ένα ακόμη πρόσωπο που αναφέρεται είναι και αυτό του Νίκου Πίνιου. Το άκουσα ως μπαρμπανίκος! Μέχρι τώρα η πληροφορία που έχω είναι ότι ήταν παππούς του Νίκου Τσαντούκα. Θα επανέλθω γι αυτό το πρόσωπο. (Πληροφορία Κώστας Ζαμπογιάννης).

  Άλλα δυο πρόσωπα που σχετίζονται με την οικογένεια Πίνιου είναι η Χαρίκλεια Οικονόμου (μητέρα της Σύρμως Οικονόμου Πίνιου) και η Βασιλική, μετέπειτα Παγώνη. Η Χαρίκλεια ήρθε στις Σάπες, μετά το θάνατο του συζύγου της Μιχάλη. Για κάποια χρόνια δούλεψε ως καθαρίστρια στο Δημοτικό Σχολείο Σαπών. Στα βαθειά της γεράματα έζησε με τη βοήθεια και τη συμπαράσταση της Βασιλικής Παγώνη. Η Βασιλική ήρθε στις Σάπες σε μικρή ηλικία. Παντρεύτηκε τον Κωνσταντίνο Παγώνη, πού είχε έρθει στις Σάπες από την Κομοτηνή και είχε εμπορικό.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ (ΜΑΪΟΣ 2022) 

Ένα σημαντικό ιστορικό έγγραφο (απολυτήριο του  Δημ. Σχολείου Σαπών του 1927, ήταν η αφορμή να συνομιλήσω με τον ιταλικής καταγωγής Angelo Saracini από τον οποίο καταγράφω τα εξής. 

  Ο Ιωάννης Πίνιος του Νικολάου γεννήθηκε στη Χρυσούπολη το 1912. Υπόθεση δική μου: Πολλοί Ηπειρώτες που ζούσαν στη Θράκη, την περίοδο εκείνη που την κατείχαν οι Βούλγαροι, εγκαταστάθηκαν στη Χρυσούπολη. Μετά το 1920 ήρθαν στις Σάπες και ο Ιωάννης Πίνιος αποφοίτησε από το Δημοτικό Σχολείο Σαπών το 1927! (υπάρχει σχετικό έγγραφο).

 Ο πατέρας του Νικόλας, που γεννήθηκε στη Λάιστα, συνήθιζε να επισκέπτεται συχνά την ιδιαίτερη πατρίδα του. Σε μια από αυτές τις επισκέψεις του έπεσε από το άλογο, χτύπησε στο κεφάλι κι έχασε τη ζωή του. Ήταν πριν το 1927. Το συμπεραίνω από το απολυτήριο Δημοτικού του Ιωάννη Πίνιου, στο οποίο αναφέρεται ως ορφανός. Ο τάφος του υπάρχει ακόμη στη Λάιστα.   Δεν γνωρίζω ποια περίοδο έφυγε από τις Σάπες. Με βεβαιότητα αυτό έγινε μετά το 1935, γιατί υπάρχει σε φωτογραφία της χρονιάς αυτής. {Κλικ} Πρέπει να εγκαταστάθηκε στην περιοχή της Καβάλας, ίσως στη Θάσο, όπου παντρεύτηκε τη Μόρφω Στεργίου με την οποία έκαναν δυο κορίτσια, τη Χαρίκλεια και τη Μαρία. Για πέντε χρόνια ήταν εξόριστος στη Γιάρο, λόγω του ότι συμμετείχε στην περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου στους αντάρτικους αγώνες του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ.   Το 1952 αφέθηκε ελεύθερος, αλλά χώρισε με τη γυναίκα του. Οι κόρες έζησαν με τη μητέρα τους. Πολύ αργότερα, σε μεγάλη ηλικία έκανε δεύτερο γάμο στη Θεσσαλονίκη με την ανηψιά του μεγάλου και γνωστού Μποδοσάκη.  

  Από τα παιδιά του Ιωάννη Πίνιου, η Χαρίκλεια και η Μαρία. (υπάρχει φωτογραφία), η Χαρίκλεια (Κλαίρη) παντρεύτηκε τον Angelo Saracini και απέκτησαν ένα γιο. Η Χαρίκλεια έφυγε από τη ζωή τον Απρίλιο του 2022.  

Η Μαρία έγινε γιατρός δερματολόγος, απέκτησε δυο παιδιά. Η κόρη της ζει στην Αγγλία και ο γιος στην Ισπανία. Η Μαρία έφυγε από τη ζωή το 2017.

  Ο Μιχάλης (Μίχος) Πίνιος   (θα αναφερθώ αργότερα).

(Το θέμα είναι υπό διαμόρφωση).....

Είναι η πιο παλιά φωτογραφία που έχω στο ηλεκτρονικό μου φωτογραφικό αρχείο. Τη φωτογραφία ο Σταύρος την πήρε από  άνθρωπο του συγγενικού τους περιβάλλοντος. Βλέπουμε την οικογένεια του Μιχάλη Οικονόμου και της γυναίκας του Χαρίκλειας. Η μικρούλα είναι η κόρη τους Σύρμω. Τόπος που ζούσαν ήταν η Λάιστα της Ηπείρου και η εποχή που τραβήχτηκε η φωτογραφία στα 1904. Είναι χαρακτηριστική η ενδυμασία του Μιχάλη. Μην ξεχνάμε ότι είναι η εποχή που και η Ήπειρος δεν είχε ακόμη απελευθερωθεί από τον οθωμανικό ζυγό!   (Αρχείο Σταύρου Παγώνη).

Σάπες 1949, από τις Γυμναστικές Επιδείξεις του Δημοτικού Σχολείου Σαπών. Τη φωτογραφία αυτή τη βρήκα εντελώς τυχαία στο αρχείο της θείας μου Δέσποινας Μαλλέ. Για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν είχα γνώση της ηλικωμένης γυναίκας. Μετά από συγκριση με άλλες φωτογραφίες και από συζητήσεις διαπίστωσα ότι πρόκειται για τη Χαρίκλεια Οικονόμου, χήρα πλέον του Μιχάλη Οικονόμου, την οποία βλέπουμε ακριβώς στην προηγούμενη φωτογραφία του 1904 δίπλα στον άντρα της και την κόρη της Σύρμω.  Όταν πέθανε ο άντρας της ήρθε στις Σάπες και εργαζόταν  ως καθαρίστρια στο Δημοτικό Σχολείο Σαπών. Οι δυο αυτές φωτογραφίες έχουν διαφορά 45 ετών.

Θεσσαλονίκη 1953:  Σας μεταφέρω 50 χρόνια μετά για να συνδέσω το ίδιο πρόσωπο που υπάρχει και στις δυο φωτογραφίες. Είναι η Σύρμω Οικονόμου, (καθήμενη) τώρα ως Πίνιου, αφού παντρεύτηκε τον Κωνσταντίνο Πίνιο (δίπλα της). Πίσω τους είναι τα τρία αγόρια της οικογένειας Γιάννης, Μιχάλης και Παναγιώτης, με τις γυναίκες τους οι δυο.  Μετά από κάποια χρόνια η μητέρα του Σταύρου Βασιλική Πίνιου Παγώνη, συμπαραστάθηκε στα γεράματά της τη Σύρμω. (Αρχείο Σταύρου Παγώνη)

Χρονικά η φωτογραφία είναι η 2η παλιότερη της σελίδας. Είναι η εποχή του 1920. Οι δυο όρθιοι νέοι στρατιώτες είναι ο Κων/νος (αριστερά) και ο Μιχάλης Πίνιος (δεξιά). Αδέρφια. Ο εύζωνας στη μέση είναι άγνωστο πρόσωπο. Για να θυμηθούμε τα γεγονότα της εποχής σημειώνω ότι με το τέλος του πολέμου η Ελλάδα ήταν στο πλευρό των νικητών. Η Συνθήκη των Σεβρών (1920) παραχωρούσε στην Ελλάδα τη Δυτική και Ανατολική Θράκη, τα νησιά Ίμβρο και Τένεδο, επικύρωνε την κυριαρχία της στα άλλα νησιά του Αιγαίου που κατείχε από το 1913 και εμπιστευόταν τη διοίκηση της περιοχής της Σμύρνης στο ελληνικό κράτος. Οι κάτοικοι της περιοχής θα ψήφιζαν μετά από πέντε έτη να δηλώσουν αν προτιμούν την Ένωση με την Ελλάδα ή την παραμονή τους στην Τουρκία. Ώστοσο δεν ίσχυσε ποτέ επειδή δεν εγκρίθηκε από κανένα κοινοβούλιο των χωρών της Αντάντ, ούτε και της Ελλάδος. (Αρχείο Σταύρου Παγώνη).

Σάπες 1923: Είναι ο γάμος του Βασίλη Πίνιου και της Λαμπρινής.  Απέκτησαν 4 παιδιά, τη Στέλλα, το Γιάννη, την Ευδοκία και τη Μαίρη.  Ίσως ήταν από τους πρώτους γάμους που έγιναν στις Σάπες και η εκκλησία πίσω τους πρέπει να ήταν Βουλγαρική, στην ίδια θέση που το 1931 χτίστηκε ο ναός των Αγίων Κων/νου και Ελένης. Από τους δυο ιερείς γνωστό είναι το όνομα του Αρχιμανδρίτη Ιωαννίκιου, από την Κων/πολη (αριστερά), δυστυχώς δεν έχω εντοπίσει το όνομα του άλλου ιερέα.

Φαντάζομαι ότι είναι από τους πρώτους γάμους που έγιναν στις Σάπες, μετά την απελευθέρωσή της. Η εκκλησία που φαίνεται πίσω είναι η παλιά βουλγάρικη εκκλησία, η οποία γκρεμίστηκε περί το 1929 και στη θέση της έγινε η ανέγερση του σημερινού Ναού των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης! Αρχιμανδρίτης είναι ο πατήρ Ιωαννίκειος, που ήταν και δάσκαλος στο Δημοτικό Σχολείο Σαπών!  Κουμπάρος ήταν ο Αγγελίδης Άγγελος. Άλλα πρόσωπα που αναγνωρίστηκαν είναι του: (πιθανώς) Γιώργου Μπακιρτζή (αριστερά ο 3ος με τη γραβάτα και το καβουράκι), η Σύρμω Πίνιου, στο κέντρο της φωτογραφίας, ο Γιώργος Παπαδόπουλος, γνωστός στους παλιούς Σαπαίους ως καπετάν Γέρακας! (δεξιά από τον παπά).  Πληροφορίες έλαβα και από τη Μαίρη Χαριτοπούλου και Κώστα Ζαμπογιάννη. (Αρχείο Σταύρου Παγώνη).

Σάπες 1925: Δυο χρόνια μετά από την προηγούμενη φωτογραφία του γάμου. Δεξιά το ζευγάρι Βασίλης και Λαμπρινή Πίνιου με τη μικρή κόρη τους Στέλλα. Στη μέση η Χαρίκλεια Οικονόμου, μητέρα της Σύρμως  και αριστερά η Σύρμω και Κων/νος Πίνιος με το γιο τους Γιάννη.  (Αρχείο Σταύρου Παγώνη).

Σάπες γύρω στα 1930:  Δεξιά η οικογένεια του Βασίλη και της Λαμπρινής Πίνιου με τα τρία από τα τέσσερα παιδιά τους. Επάνω στη σκάλα η μεγαλύτερη κόρη Στέλλα (μετέπειτα Νικολαΐδου-1924-2007), το αγόρι είναι ο Γιάννης, το δεύτερο παιδί τους, η μικρή Ευδοκία (μετέπειτα Τσιρίδου). Λείπει η Μαίρη, που ίσως δεν είχε γεννηθεί ακόμη.  Άγνωστο είναι το δεύτερο στα αριστερά ζευγάρι. [Αρχείο: Λιάνας Τσιρίδου).

Μοναδική φωτογραφία των αδελφών Κων/νου και Βασίλη Πίνιου του Ιωάννη. Ο Βασίλης ήταν ο παππούς του Ντίνου Χαριτόπουλου. 

Ο Πίνιος Ιωάννης του Νικολάου με τις δυο κόρες του, τη Χαρίκλεια και τη Μαρία

ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ένα μοναδικής αξίας έγγραφο της εποχής του 1927. Πρόκειται για το απολυτήριο του Δημοτικού Σχολείου Σαπών, το οποίο έλαβε ο Ιωάννης Πίνιος, όταν αποφοίτησε από το σχολείο.  [ΚΛΙΚ ΕΔΩ]

Μερικές δεκαετίας αργότερα μια όμορφη φωτογραφία από παραθέριση στη θάλασσα του "ντεμίραλι" ή της Αγίας Παρασκευής. Κεντρικό πρόσωπο η γιαγιά Λαμπρινή, μητέρα της Ευδοκίας και Μαίρης (αριστερά). Άγνωστη η τρίτη κυρία και με πολλές πιθανότητες η τέταρτη κυρία να είναι η Ελένη Κηπουρού Σπύρου. (Αρχείο: Λιάνας Τσιρίδου).