Ο Αθανάσιος Πρασίδης γεννήθηκε το 1914, στο Σκεπαστό των Σαράντα Εκκλησιών της Ανατολ. Θράκης.  Σε ηλικία 8 χρόνων, ακολούθησε με τους γονείς του το δρόμο της προσφυγιάς.

   Γονείς του ήταν ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ και η ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ. Το επάγγελμα του πατέρα του στο Σκεπαστό ήταν καροποιός. Τα χρόνια εκείνα, τα κάρα ήταν τα μεταφορικά μέσα της εποχής και το επάγγελμα του καροποιού, ήταν περίπου ένα είδος "αυτοκινητοβιομήχανου".  Το επάγγελμα ήταν σχετικό με την περιοχή, γιατί είχε μεγάλο δάσος με πολλή ξυλεία και προσφερόταν για την κατασκευή τέτοιων μέσων.

  Ντόπιοι και γηγενείς από το ΣΚΕΠΑΣΤΟ, της Επαρχίας Βιζύης των Σαράντα Εκκλησιών. Ο Παναγιώτης Πρασίδης είχε τέσσερα παιδιά:  το Χαράλαμπο, την Αρχοντούλα, το Γεώργιο και τον Αθανάσιο.  Η μητέρα των παιδιών Αικατερίνη καταγόταν από την οικογένεια Ιωαννίδη. Από τα στοιχεία που είναι γνωστά, είχε άλλα δυο αδέλφια, ο ένας από τους οποίους λεγόταν "Δημητρός". 

  Την εποχή της προσφυγιάς, βρέθηκαν στην πορεία με τα κάρα προς Θεσσαλονίκη. Η πρόχειρη και προσωρινή εγκατάσταση, έξω από την πόλη της Θεσσαλονίκης, δεν άρεσε στην οικογενεια, γιατί υπήρχαν πολλά κουνούπια και η ζωή τους γινόταν ανυπόφορη. Έφυγαν λίγο πιο βόρεια, προς την Έδεσσα. Για να εξοικονομήσει τα προς το ζειν, έφτιαχνε τις "ντουκάνες". Οι ντουκάνες ήταν τα εργαλεία με τα οποία αλώνιζαν τα σιτηρά. Ωστόσο, ούτε και στην Έδεσσα έμειναν ευχαριστημένοι και ξεκίνησαν προς τα πίσω. Εγκαταστάθηκαν στην Κομοτηνή. Ένας λόγος που προτίμησαν να μείνουν εδώ ήταν η παραμονή πολλών συγχωριανών τους. 

  Ο Παναγιώτης Πρασίδης, μέχρι το 1934, με βοηθούς τα παιδιά του, ασχολήθηκε με την κατασκευή των ντουκανών. Τα δυο παιδιά, σιγά-σιγά, ακολούθησαν το επάγγελμα του καροποιού, ενώ ο Θανάσης εργαζόταν στο ποτοποιείο του Ευκλείδη. Το 1935 ήρθε στις Σάπες έχοντας πάρει την "Άδεια Κατανάλωσης Οινοπνεύματος", για την παρασκευή ποτών, όπως το ούζο, το λικέρ, το κονιάκ κλπ.  Εργάστηκε αρχικά στην ποτοποιΐα του Γρ. Λεοντιάδη και Ανασ. Νικολαΐδη, από τους οποίους αγόρασε και συνέχισε την επιχείρηση.  Διατήρησε το ποτοποιείο μέχρι το 1980, οπότε εγκατέλειψε τις Σάπες και εγκαταστάθηκε και πάλι στην Κομοτηνή. Ήταν παντρεμένος με την Άννα Κοζίδη και είχε τρία παιδιά, το Δημήτριο, το Γεώργιο και την Αικατερίνη.

  Η Άννα Κοζίδη, παιδί του Γιώργου Κοζίδη και της Ελένης, το γένος Πονηρίδη,(1) γεννήθηκε την εποχής της δύσκολης προσφυγικής πορείας προς τη νέα πατρίδα. Ο Γιώργος Κοζίδης, εκτός από την Άννα είχε άλλα δυο παιδιά, την Καλλιόπη, μετέπειτα Βαφειάδου, κάτοικο Κομοτηνής και το Σάββα, που είχε ταβέρνα. Θυμάμαι το Σάββα να έχει ταβέρνα, πρώτα μπροστά από το σημερινό καφεκοπτείο Ζαμπογιάννη και αργότερα σε ιδιόκτητο μέρος, δίπλα από το σημερινό Σταθμαρχείο του ΚΤΕΛ.  

  Τέλος, από τα στοιχεία που είναι γνωστά, ο Γιώργος Κοζίδης είχε μια αδερφή, η οποία εγκατέλειψε το χωριό, πριν την εποχή της προσφυγιάς, με τον άντρα της και τα δυο τους παιδιά και εγκαταστάθηκαν στη Βουλγαρία. Η καταπίεση και η αφόρητη ζωή από τους Τούρκους ήταν ο λόγος της εθελούσιας προσφυγιάς!

  ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ  ΠΟΝΗΡΙΔΗ (1)

 Τα παιδιά τους:

 1. Ελένη, [1895-1983], σύζυγος Γιώργου Κοζίδη [1888-1938]. Παιδιά τους: [Σάββας, Άννα Πρασίδη & Καλλιόπη Βαφειάδου]

2.  Αθηνά, [1900-1984]  σύζυγος Τσακαλίδη.

3.  Ζωή, [1902-1965], σύζυγος Κων/νου Χαριτόπουλου.  Παιδιά τους: [Χαράλαμπος - Γρηγόρης -Ξανθούλα Μανάβη] και

4.   Σταύρος Πονηρίδης: ...

   { Ευχαριστώ το φίλο μου Γιώργο Πρασίδη, για τις πληροφορίες και τις όμορφες  φωτογραφίες που μου εμπιστεύτηκε. }

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

1933. Από τις μοναδικές και σπάνιες φωτογραφίες των Σαπών. Είναι περίπου στα 1933. Μια παρέα των φίλων, περισσότεροι από όσους χωράει το κουβερτένιο φόντο στον πέτρινο τοίχο. Στη φωτογραφία αυτή αναγνωρίστηκαν τα πρόσωπα του Δημητρίου Καραθανάση, Αθανασίου Πρασίδη και Κηπουρού Χρυσόστομου, κάτω με το μαύρο κουστούμι. [αρχείο φωτό: Γ.Πρασίδη].

1939 - Αριστερά: Στο παλιό πάρκο, ο Αθαν. Πρασίδης με τη μέλλουσα σύζυγό του Άννα και τον Δημ. Καραθανάση, τον μετέπειτα πρώτο Δήμαρχο Σαπών (μεταπολεμικά). [αρχείο φωτό: Γ.Πρασίδη].

1950 - Φιλική παρέα στο Παλλάδιο. Από αριστερά Χρ. Καπζάλας, Αθαν. Πρασίδης με τη συζυγό του Άννα, Δημ. Βραδέλης με τις αδερφές του Λαμπρινή και Δόμνα. Αυτός με την άσπρη μπλούζα είναι ο Στέργιος Πάππος. [αρχείο φωτό: Γ.Πρασίδη].

Γύρω στα 1950, από μια χαρακτηριστική συνήθεια των Σαπαίων της εποχής. Μια πρωινή χειμωνιάτικη αλλά ηλιόλουστη Κυριακάτικη βόλτα στο νέο δημοτικό πάρκο. Πίσω από τα πρόσωπα το Δασαρχείο Σαπών. Εικονίζονται τα ζευγάρια του Σπύρου Κηπουρού, του Γιάννη Αμπατζή και η Άννα Πρασίδου. [αρχείο φωτό: Γ.Πρασίδη].

    Σάπες γύρω στα 1950: Μια χαρακτηριστική φωτογραφία της εποχής που δείχνει ένα τμήμα της αγοράς των Σαπών. Ο δρόμος αυτός σήμερα είναι η οδός Σωκράτους και δίπλα βρίσκεται το Φαρμακείο του Ερτζάν Χαφούζ ή αν θέλετε λίγο πιο πέρα θα συναντήσετε το ιατρείο του Καραμήτσιου. Στο βάθος αριστερά βρίσκεται η οικοδομή του Στ. Μπαλαμπουγιούκη. Εδώ βλέπουμε σε πρώτο πλάνο το ποτοποιίο του Αθανασίου Πρασίδη, το ένα από τα δυο πιο σημαντικά του είδους στις Σάπες. Την εποχή εκείνη τα μαγαζιά αυτά ήταν πραγματικά ποτοποιία και όχι ποτοπωλεία. Δηλαδή έφτιαχναν μόνοι τους τα περισσότερα από τα οινοπνευματώδη ποτά. Γι αυτό και πάντα υπήρχαν  μεγάλα ξύλινα ή μεταλλικά βαρέλια και όταν έμπαινες μέσα ήταν έντονη η μυρωδιά του φρέσκου ποτού. Έξω από το ποτοποιίο είναι ο Αθανάσιος Πρασίδης και μάλλον ο φίλος του έμπορος Αντωνιάδης Αντώνης. [αρχείο φωτό: Γ.Πρασίδη].

  Γύρω στα 1953, στον κεντρικό δρόμο της αγοράς. Τρεις φίλοι, έστησαν στη μέση του δρόμου ένα βαρέλι και χρησιμοποιώντας το σαν τραπέζι για να πιουν λίγο βαρελίσιο κρασάκι. Και βέβαια μη νομίσετε ότι παρεμπόδιζαν την κυκλοφορία. Τότε τα αυτοκίνητα που περνούσαν ήταν 2-3 την ημέρα! Ενδιαφέρον έχει να δείτε και το βάθος της φωτογραφίας όπου φαίνονται σπίτια και μαγαζιά της κεντρικής αγοράς. Εικονίζονται: ο Στ. Πάππος, ο Ν. Τσιρίδης και ο Θαν. Πρασίδης. Την εποχή εκείνη ο Στ. Πάππος ήταν αυτός που είχε τη λειτουργία του ΠΑΛΛΑΔΙΟΥ. [αρχείο φωτό: Γ.Πρασίδη].

Περίπου στα 1955. Δυο από τους επαγγελματίες των Σαπών. Ο Σπύρος Κηπουρός και ο Αθανάσιος Πρασίδης, μάλλον φαίνεται να τσουγκρίζουν πασχαλιάτικα αυγά!  [αρχείο φωτό: Γ.Πρασίδη].

Αυτή η φωτογραφία πρέπει να είναι μετά το 1955. Οι δυο φίλοι και επαγγελματίες είναι μπροστά στο μαγειρείο του Στέργιου Πάπου, το οποίο κι εγώ θυμάμαι να δουλεύει για πολλά χρόνια στο στενό δρομάκι που οδηγούσε στα τσαγγαράδικα (σήμερα οδός Σωκράτους) απέναντι από το οίκημα του Μπαλαμπουγιούκη. Σήμερα έχει γκρεμιστεί. [αρχείο φωτό: Γ.Πρασίδη].

1958- Δεξιά: Παρέα οικογενειακών φίλων για λίγη διασκέδαση περίπου στα 1958. Τα ζευγάρια του Γιώργου και Μαρίκας Λιπορδέζη και του Θανάση και Άννας Πρασίδη με την αδερφή του Πόπη Κοζίδη, μετέπειτα Βαφειάδου.  [αρχείο φωτό: Γ.Πρασίδη].

1958 - Η φωτογραφία είναι από τις μοναδικές, γιατί ένα από τα πρόσωπα, εγώ τουλάχιστον, δεν το βρήκα πουθενά αλλού. Είναι ο δάσκαλος και διευθυντής του Δημοτικού Σχολείου Σαπών Παναγιώτης Τσίκουτας. Δεξιά ο Θωμάς Ευαγγελίδης. [αρχείο φωτό: Γ.Πρασίδη].

Γύρω στα 1960: Τρεις φίλοι επισκέπτονται στο ξυλουργείο του το Ζαχαρία Κενανίδη (δεξιά) για να δουν το νέο σύγχρονο ξυλουργικό μηχάνημα. Τα πρόσωπα που εικονίζονται από αριστερά: Δημ. Μπεκιαρίδης, Αθαν. Πρασίδης και Στ. Πάππος. [αρχείο φωτό: Γ.Πρασίδη].

Γύρω στα 1960. Τα δύο από τα τρία παιδιά του Αθαν. Πρασίδη. Ο Γιώργος και η Καίτη (επάνω από το Γιώργο).   [αρχείο φωτό: Γ.Πρασίδη].

Μάιος 1961: Εκδρομή του Γυμνασίου Σαπών στην παραλία της Μάκρης (Ντεμίρ Αλή). Στο κέντρο της φωτογραφίας ο καθηγητής Θωμάς. Από αριστερά οι μαθητές: Δημήτρης (Τάκης)  Πρασίδης, Τάκης Ζαμπογιάννης, Κώστας Φωτακάκης, Τάσος Μπουφινάς και Λάκης Πετμεζάς. Ο Δημήτρης είναι το μεγαλύτερο παιδί της οικογένειας του Αθανασίου και της Άννας Πρασίδη. [Αρχείο: Τάκη Ζαμπογιάννη].

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΟΥ ΣΥΓΓΕΝΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

H Αθηνά  Τσακαλίδου [1900-1984]  το γένος Πονηρίδη,  είχε τρία αδέρφια:

  την Ελένη, [1895-1983], σύζυγο Γιώργου Κοζίδη [1888-1938]. Παιδιά τους: [Σάββας, Άννα Πρασίδη & Καλλιόπη Βαφειάδου]

τη Ζωή, [1902-1965], σύζυγο Κώστα Χαριτόπουλου.  Παιδιά τους: [Χαράλαμπος-Γρηγόρης-Ξανθούλα Μανάβη]

 και το Σταύρο ....

[Αρχείο φωτό: από το προσωπικό μου αρχείο].