[ΥΠΟ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ]  

  Ο Ανδρέας Καφετζής 

γεννήθηκε το 1859 στη Βίγα της Μικράς Ασίας. Σύντροφος στη ζωή του ήταν η Ζωή, που γεννήθηκε το 1880.  Το επάγγελμά του ήταν ράφτης, στο επίνειο της Βίγας Καράμπιγα, ένα λιμάνι περίπου 30 χλμ μακριά, προς τις εκβολές του Γρανικού.  Ειδικότητά του στο ράψιμο ήταν τα ρούχα ευρωπαϊκής κατασκευής. Γι αυτό και οι πελάτες του ήταν εύποροι Έλληνες, αλλά και ξένοι διπλωμάτες και στρατιωτικοί, κυρίως Γάλλοι.

   Είχαν έξι παιδιά, το Δημοσθένη, τη Σοφία, την Κατίνα, τη Θεοδώρα, τη Βάσω και το Θεόδωρο. Βρισκόμαστε ήδη στο καλοκαίρι του 1922. Τον Αύγουστο τα σύννεφα του πολέμου και της επικείμενης καταστροφής άρχισαν να αιωρούνται στον ουρανό. Άλλοι το πίστεψαν και άλλοι όχι. Ήδη το στρατός άρχισε να πιάνει αιχμαλώτους κυρίως τον ανδρικό πληθυσμό. Μια ομάδα αιχμαλώτων μεταξύ αυτών και ο Φωκίων Μπακιρτζής συζητούν για το τί θα πράξουν. Ο Φωκίων τους είπε να λυθούν και να δραπετεύσουν. Οι υπόλοιποι πίστευαν πως θα τους ελευθερώσουν. Ο Φωκίων λύθηκε, το έσκασε και σώθηκε. Όλοι οι υπόλοιποι θανατώθηκαν. Λέγεται πώς πριν από μέρες, κάποιος Γάλλος πελάτης του Ανδρέα Καφετζή, τον προειδοποίησε για τα κακά μαντάτα. "Πάρε την οικογένειά σου και φύγε" του είπε. Τη νύχτα της σύλληψης, πρόλαβε να κρυφτεί στο καμπαναριό της εκκλησίας, από την οποία έβλεπε όλα όσα διαδραματιζόταν κάτω. Τη νύχτα κατέβηκε πήρε την οικογένειά του και ό,τι μπορούσαν να μεταφέρουν με τα χέρια κι έφυγαν για το λιμάνι της Καράμπιγα. Εκεί τους περίμεναν ελληνικά πλοία, ένα από αυτά και το θωρηκτό "Αβέρωφ". Εκατοντάδες Έλληνες, κυρίως γυναίκες και παιδιά.

  Έτσι βρέθηκαν στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης.  Το πώς διάλεξαν τις Σάπες ως τόπο εγκατάστασης δεν είναι γνωστό, Ίσως να παρακινήθηκαν από άλλες οικογένειες, όπως για παράδειγμα των Μπακιρτζαίων που ήρθαν στις Σάπες.

   Από τα έξι παιδιά του, ο Δημοσθένης, η Σοφία, μετέπειτα Κηπουρού, η Θεοδώρα, μετέπειτα Θεμελή, η Βάσω, μετέπειτα Χασομέρη, έμειναν στις Σάπες. Η Κατίνα και ο Θεόδωρος εγκαταστάθηκαν στην Αλεξανδρούπολη.

  Ο Ανδρέας Καφετζής, το 1944 και η γυναίκα του Ζωή το 1946, φεύγουν από τη ζωή. Είναι ενταφιασμένοι στα κοιμητήρια των Σαπών. 

   Ο Δημοσθένης Καφετζής (1908-1963) γεννήθηκε κι αυτός στη Βίγα. Όταν ήρθε στην Ελλάδα ήταν 14 ετών. Ήταν ταχυδρομικός υπάλληλος. Γυναίκα του ήταν η Παναγιώτα, το γένος Παπαδοπούλου, από την περιοχή της Αδριανούπολης. Απέκτησαν τρία παιδιά, τη Ζωή, τον Ανδρέα και τον Αθανάσιο (Σάκη).  

  Η Ζωή παντρεύεται το Γιώργο Παπαδημητρίου, Πελοποννήσιο στην καταγωγή, που εργαζόταν στην τότε υπηρεσία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων.  Απέκτησαν δυο παιδιά, τον Αθανάσιο (Θάνος) και το Δημοσθένη. Σήμερα ζουν στην Αθήνα.

   Ο Ανδρέας Καφετζής γεννήθηκε στις Σάπες, γύρω στα 1940. Αποφοίτησε από το Δημοτικό Σχολείο Σαπών το 1951 και μετά από το Γυμνάσιο Σαπών, όπου και ήταν μεταξύ των πρώτων μαθητών της τάξης του. Πήρε το πτυχίο του δασκάλου, αλλά συνέχισε τις σπουδές του στη Στρατιωτική Ιατρική Σχολή. Ειδικεύτηκε ως οφθαλμίατρος και εργάστηκε για πολλές δεκαετίες στη Νέα Ιωνία. Για αρκετά χρόνια ασχολήθηκε με την τοπική αυτοδιοίκηση. Χρημάτισε δε και αντιδήμαρχος. Με τη γυναίκα του Ακριβή, με καταγωγή από την Πελοπόννησο, απέκτησαν δυο παιδιά, το Δημοσθένη και την Παναγιώτα. Και αυτή η οικογένεια ζει σήμερα στην Αθήνα.

    Στα χρόνια αυτά ποτέ δεν έπαψε να θυμάται τη γενέτειρά του την οποία κάθε χρόνο επισκεπτόταν. Το πάθος του είναι να συλλέγει ο,τιδήποτε έχει σχέση με τις Σάπες. Στην Αθήνα έχει ένα χώρο γεμάτο από σχετικό υλικό. Ευχή μου είναι το υλικό αυτό να παραχωρηθεί σε κάποιο πολιτιστικό σύλλογο των Σαπών, ώστε να μη χαθεί, αλλά να αξιοποιηθεί από άλλους πολίτες ικανούς να αναδείξουν τη ¨μικρή" μας ιστορία.

  Ο μικρότερος γιος της οικογένειας, ο Θανάσης (Σάκης) Καφετζής, τελείωσε το Δημοτικό και το Γυμνάσιο στις Σάπες και αργότερα εργάστηκε ως Ταχυδρόμος στον τόπο μας. Όμως μετά από μια ξαφνική ασθένεια έφυγε από τη ζωή, σε ηλικία 51 ετών (1945-1996). 

  Με τη Ζωή και τον Ανδρέα Καφετζή, που σημειωτέον υπάρχει συγγενική σχέση με την οικογένεια της γυναίκας μου Μαρία. Τα δυο αδέρφια είναι με τη μητέρα της Ζωή Γιουφτσιάδου πρώτα εξαδέρφια. Η Παναγιώτα Καφετζή ήταν αδερφή της Αιμιλίας  Ανέστογλου, που έζησε στο χωριό Άμφια.

 Από τον Ανδρέα Καφετζή έλαβα ένα πλούσιο υλικό φωτογραφιών, αλλά βρήκα και άλλες οικογενειακές από συγγενικά μου πρόσωπα. Πολλές από αυτές ήδη υπάρχουν σε διάφορα θέματα της σελίδας μου. Στη θέση αυτή θα τοποθετήσω και μερικές ακόμη, χαρακτηριστικές για κάποιες εποχές από την προσωπική του συλλογή.

Η ΣΕΛΙΔΑ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΕ ΣΥΝΕΧΗ ΑΝΑΝΕΩΣΗ

Φωτογραφίες του Ανδρέα και της Ζωής Καφετζή

Πανήγυρη στο Πρωτάτο το 1963. Γιορτή του Αγίου Πνεύματος. Τη φωτογραφία αυτή την προσθέτω εδώ όχι με χρονολογική σειρά, αλλά γιατί υπάρχουν ο Δημοσθένης Καφετζής (επάνω στο κέντρο και η γυναίκα του Παναγιώτα (η 2η από αριστερά). Τα άλλα πρόσωπα που αναγνωρίστηκαν είναι από αριστερα: Δαμάσκω και Γιώργος Παπαδόπουλος, Μεμεκίδου Δέσποινα, Φωτεινή Παπαδοπούλου.

Αλεξ/πολη 1949: Τη φωτογραφία αυτή μου την έστειλε η   Ζωή. Είναι στην παραλία της Αλεξ/πολης κάτω από το φάρο το 1949. Επάνω η Ελένη Κηπουρού, η Στεργιανή Χατζηνικόλα και η μητέρα τους Παναγιώτα. Κάτω η Ματούλα, κόρη της Ελένης Κηπουρού και τα τρία αδέρφια Ανδρέας, Σάκης και Ζωή.  

Σάπες: 1949. Ο Ανδρέας στη μέση της φωτογραφίας, από γυμναστικές επιδείξεις του Δημ. Σχολείου Σαπών. Αυτές γίνονται στην αυλή του σχολείου. Γύρω υπάρχουν αραδιασμένα τα θρανία με τους γονείς να παρακολουθούν. (Αρχείο Ανδρέα Καφετζή).

30 ιουνίου 1948. Μοναδική και σπάνια φωτογραφία από το αρχείο της Ζωής καφετζή. Μαθητές και μαθήτριες με τη δασκάλα τους Αλκμήνη Γουναροπούλου, σε μια αναμνηστική φωτογραφία μετά από τις γυμναστικές επιδείξεις. Μετά από έλεγχο που έκανα στο αρχείο του σχολείου διαπίστωσα ότι από τα πρόσωπα που αναγνώρισα δε φοιτούσαν όλοι στην ίδια τάξη.. Με σιγουριά αναγνωρίζω τη Ματούλα Κηπουρού, τη Σταυρούλα Γιουφτσιάδου, την Ξανθούλα Χαριτοπούλου, τη Ζωή Καφετζή, τη Λαφίνα Ευσταθοπούλου, το Δημήτρη Μπεκιαρίδη.. Από τ'αγόρια κάποιους αναγνωρίζω, αλλά λόγω αμφιβολιών δεν τους αναφέρω, μέχρι να έχω πιο έγκυρες πληροφορίες.  (Αρχείο Ζωής Καφετζή Παπαδημητρίου).

Καλοκαίρι 1948: Στο παλιό πάρκο των Σαπών, εκεί που σήμερα βρίσκεται το Γυμνάσιο. Κάνουν βόλτα τέσσερις φιλενάδες. Γνωρίζω τις τρεις. Από αριστερά: Ζωή Καφετζή, (;), Ξανθούλα Χαριτοπούλου και Καλλιόπη Μαλέ, η θεία μου. (Αρχείο: Ζωής Καφετζή Παπαδημητρίου). Θέλω να προσθέσω κάτι που έμαθα αργότερα. Η εποχή εκείνη ήταν η δύσκολη περίοδος του Εμφυλίου Πολέμου. Η οικογένεια της θείας  και της μητέρας μου, ενώ ζούσαν μόνιμα στο Χαμηλό, μετακόμισαν στις Σάπες και φιλοξενούνταν από άλλη οικογένεια για λόγους ασφαλείας, ύστερα από απόφαση της τότε κυβέρνησης. Εννοείται ότι η απόφαση αυτή αφορούσε όλες τις οικογένειες των οικισμών της τότε Κοινότητας Σαπών. (Αρχείο Ζωής Καφετζή Παπαδημητρίου).

1955 - Στο παλιό στάδιο των Σαπών. Είναι η δεύτερη φωτογραφία που βρήκα με το χορευτικό τμήμα νεανίδων Σαπών. Περίπου στα 1955, παίρνει μέρος σε κάποια εθνική γιορτή, όπως το φανερώνει και η ελληνική σημαία που υπάρχει στο πίσω σπίτι. Πρόσωπα που φαίνονται είναι η Μιλτσιάδου, Τασούλα Παπαλοίζου, Λαφίνα Ευσταθοπούλου, η Ματούλα Ζαμπογιάννη, η Κούλα Γκαϊντατζίδου, η Αρτεμ. Σεραφειμίδου και η Ζωή Καφετζή. (Αρχείο Ζωής Καφετζή).

1955. Kυριακάτικη βόλτα έξω από το νέο τότε πάρκο (το σημερινό) από τρεις φίλες. Η Ρούλα Βογδανίδου, αργότερα Σεραφειμίδου, η Καλλιόπη Μαλέ (Ζαμπού) (η θεία μου) και η Ζωή Καφετζή (Παπαδημητρίου). Εκείνη τη χρονιά ήταν που πέθανε ο παππούς μου, γι αυτό και η μαύρη αμφίεση της θείας μου. Τα χρόνια εκείνα ο δρόμος αυτός ήταν ο τόπος συγκέντρωσης των νέων. Κι εγώ θυμάμαι, την περίοδο μετά το 1960, να βολτάρουμε πάνω κάτω, αμέτρητες φορές, τρώγοντας πασατέμπο και κάνοντας αστεία. Όσο για κίνηση αυτοκινήτων δεν υπήρχε κανένα πρόβλημα. Πού και πού θα περνούσε κανένα!   (Αρχείο Ζωής Καφετζή).

Σάπες 1962: Μια όμορφη οικογενειακή γιορτή από τα γενέθλια του Θάνου Παπαδημητρίου. Στη φωτογραφία από αριστερά: η Θεοδώρα Καφετζή Θεμελή, θεία της Ζωής, η Βάσω Χασομέρη, η Ζωή Καφετζή.  Κάτω, η Παναγιώτα Καφετζή, μητέρα της Ζωής. Τα μικρά της παρέας: η Ευγενία Κοντακίδου, Ντίνα Παπαδοπούλου, Μαρία Γιουφτσιάδου και Θάνος Παπαδημητρίου.   (Αρχείο: Ζωή Καφετζή Παπαδημητρίου).

Σάπες 1962: Στην αυλή της γειτονιάς. Εικόνα μιας άλλης εποχής! Την εποχή που οι γειτόνισσες κάθε απόγευμα μαζεύονταν στην αυλή μιας από αυτές και περνούσαν ευχάριστα την ώρα με λίγο κέντημα, πλέξιμο και  λίγο κουτσομπολιό! Όλα καλά... Στη φωτογραφία   από αριστερά η Χαρίκλεια Χαρισιάδου,   Νίτσα Αντωνιάδου,  Ελένη Μαρίνου,  Ζωή Παπαδημητρίου,   Παναγιώτα Καφετζή,   Βαγγελιώ Υφαντοπούλου και ο μικρός γιος της Ζωής Θάνος Παπαδημητρίου. (Αρχείο: Ζωή Καφετζή Παπαδημητρίου).

1989 Στην Αθήνα. Την εποχή εκείνη οι Σαπαίοι κάτοικοι των Αθηνών δημιούργησαν ένα σύλλογο με σκοπό τη γνωριμία και τη σύσφιγξη των δεσμών ανάμεσα στα μέλη του. Αρκετές φορές έγιναν συνεστιάσεις και άλλες εκδηλώσεις με ελπιδοφόρα μηνύματα. Όμως για κάποιους λόγους οι συναντήσεις αυτές ατόνησαν και στην ουσία ο σύλλογος έπαψε να λειτουργεί! Κρίμα!  Η φωτογραφία είναι από μια τέτοια συνεστίαση που έγινε το 1989 στην Αθήνα, μεταξύ των οποίων πήραν μέρος και τρία πρόσωπα που γεννήθηκαν και έζησαν πριν πολλά χρόνια στις Σάπες. Είναι (επάνω) η Ζωή Καφετζή Παπαδημητρίου (κάτω) η Ζωή Χατζηθεοδώρου Ρετάλη και ο Ανδρέας Χασομέρης.  Η Ζωή Χατζηθεοδώρου είναι η κυρία που έγραψε τις τόσο σημαντικές πληροφορίες για την κοινωνική ζωή των Σαπών από τα προπολεμικά ακόμη χρόνια! (Εδώ)

Μοναδικές φωτογραφίες από το συγγενικό περιβάλλον

Γύρω στα 1920. Μια παλιά οικογενειακή φωτογραφία της οικογένειας Παπαδόπουλου στα 'Αμφια Σαπών. Με την τραγιάσκα είναι ο Θανάσης Παπαδόπουλος και δίπλα του η γυναίκα του Ζωή. Δεξιά με τη γραβάτα ο γιος του Μιχάλης, δάσκαλος και από την άλλη πλευρά η γυναίκα του. Από τους όρθιους με το καπέλο οι γιοι του Δημητρός και Κώστας Παπαδόπουλος, πατέρας του Θανάση Παπαδόπουλου και παπούς του Κώστα Παπαδόπουλου που σήμερα συνεχίζει την επιχείρηση του πατερα του με χρώματα-σιδηρικά κλπ στις Σάπες.

Μοναδική φωτογραφία του 1931: Οι δυο γυναίκες είναι η Σουλτάνα, γυναίκα του Κων/νου Παπαδόπουλου. Κρατάει στην αγκαλιά της το γιο της Θανάση, πατέρα του Κώστα Παπαδόπουλου. (κατάστημα χρωμάτων-σιδηρικών στις Σάπες). Η άλλη γυναίκα είναι η Αιμιλία που στην αγκαλιά της έχει την κόρη της Αναστασία, που σήμερα ζει στην Αθήνα. (Έφυγε από τη ζωή το 2015).

1928: Ο Χρήστος Ανέστογλου και η Αιμιλία Παπαδοπούλου Ανέστογλου. Είναι ο παππούς και η γιαγιά της Μαρίας Γιουφτσιάδου που έζησαν στα 'Αμφια.

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΚΑΦΕΤΖΗ