ΤΟ ΕΚΚΛΗΣΑΚΙ ΤΗΣ "ΟΣΙΑΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΤΗΣ ΧΡΥΣΟΒΑΛΛΑΝΤΟΥ"

   Το εκκλησάκι της "Όσίας Ειρήνης, της Χρυσοβαλλάντου", είναι ένας μικρός ναΐσκος, που χτίστηκε με ιδιωτική πρωτοβουλία. Βρίσκεται στη θέση "Αλώνια", επάνω στο δρόμο που οδηγεί στα Αρριανά. Χτίστηκε στα 1980, με έξοδα της Δαμάσκως Ρεφειάδου. Είναι ένα αρκετά όμορφο και καλοδιατηρημένο εκκλησάκι, περιφραγμένο από περίβολο με κιγκλιδώματα. Βρήκαμε την ίδια για να μας πει το λόγο που το έφτιαξε. Μας είπε ότι πριν από αρκετά χρόνια έπασχε από μια αρρώστια, αρκετά σοβαρή. Κάποια μέρα, έχοντας μέσα της ισχυρή πίστη, επισκέφτηκε στην Αίγινα, το μοναστήρι της "Οσίας Ειρήνης" για να ζητήσει τη βοήθειά της. Διαπίστωσε λοιπόν ότι μετά από μερικές ημέρες η υγεία της ήταν πολύ καλύτερη και η ίδια ακόμη και σήμερα ζει, χωρίς κανένα πρόβλημα. Μετά από αυτό το γεγονός ζήτησε από το γιο της, που ήταν και εργολάβος οικοδομών, να χτίσει αυτό το εκκλησάκι, αφιερωμένο στην Οσία Ειρήνη. Το εκκλησάκι αυτό χτίστηκε χωρίς την άδεια της Αστυνομίας, η οποία και συνέλαβε τον Χαράλαμπο Ρεφειάδη. Ο ίδιος διηγείται ότι, την πρώτη νύχτα της κράτησής του, παρουσιάστηκε στο όνειρό του η Οσία Ειρήνη, που του είπε ότι σε δυο ημέρες θα έβγαινε και να συνεχίσει να χτίζει το εκκλησάκι. Το ίδιο βράδυ είδε στο όνειρό της την Οσία Ειρήνη και η μητέρα του Δαμάσκω και τις ζήτησε να δώσουν το όνομά της στο παιδί που θα γεννούσε μετά από μερικές ημέρες η νύφη της. Αν ήταν κορίτσι θα το έλεγαν: "Ειρήνη" κι αν ήταν αγόρι: "Χρυσοβαλλάντη". Το παιδί που γεννήθηκε ήταν αγόρι και οι γονείς του του έδωσαν το όνομα: Χρυσοβαλλάντης! {Συλλογή στοιχείων: 29 Ιανουαρίου 2002}.

  ΤΟ ΕΚΚΛΗΣΑΚΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

   Το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου είναι από τα πιο όμορφα της περιοχής μας. Είναι κι αυτό φτιαγμένο με ιδιωτική πρωτοβουλία. Χτίστηκε βασικά με δαπάνη του Κουσίδη Ελευθερίου στη μνήμη του γιου του Νίκου, που σε ηλικία 20 περίπου ετών χάθηκε σε τροχαίο δυστύχημα! Είναι χτισμένο στο δρόμο που οδηγεί στο "Δενδράκι" ξεκινώντας από το Δημοτικό Σχολείο. Ως ιδιωτική κατασκευή είναι αρκετά μεγάλο, έχει σταυροειδές σχήμα με έναν υψηλό τρούλο στο κέντρο του ναΐσκου. Ήταν χειμώνας του 1973, όταν στο γήπεδο της πόλης μας, η "Ελπίδα" Σαπών, η ποδοσφαιρική ομάδα, στην οποία έπαιζε και ο Νίκος Κουσίδης, έφερε ένα νικηφόρο αποτέλεσμα. Μαζί με φίλους του, ο Νίκος, έφυγαν με ιδιωτικά αυτοκίνητα στην Κομοτηνή για να χαρούνε τη νίκη της ομάδας τους. Δυστυχώς όμως ο βροχερός δρόμος και η απροσεξία της νεαρής ηλικίας των παιδιών, οδήγησε στο τραγικό αποτέλεσμα. Αβάσταχτος ο καημός της οικογένειας, προσπάθησε να απαλύνει τον πόνο με το χτίσιμο του ναΐσκου.

  ΤΟ ΕΚΚΛΗΣΑΚΙ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ, "ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΗ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ"

   Μέσα στον αύλειο χώρο του Γυμνασίου Σαπών βρίσκεται το παρεκκλήσι του Ιωάννη του Θεολόγου. Αν προσέξει κάποιος θα δει ότι δίπλα από το όνομα του Ιωάννη, υπάρχει η προσωνυμία : "του μαθητή της Αγάπης". Την πρωτοβουλία για την ανέγερση του ναϊδρίου είχε ο Σύλλογος των καθηγητών του Γυμνασίου Σαπών, με διευθύντρια τότε την κ. Λέτη Αικατερίνη. Το εκκλησάκι χτίστηκε το 1976, με αφορμή την εκδήλωση για τα 50 χρόνια (1926-1976) από την ίδρυση του Γυμνασίου Σαπών. Την εποχή εκείνη οργανώθηκαν πλήθος εκδηλώσεων με πρωτοβουλία το Σύλλογο των καθηγητών, με τη συνδρομή του Δήμου Σαπών και άλλων οργανώσεων και φορέων. Στη θέση στην οποία χτίστηκε το ναϊδριο του Ιωάννη του Θεολόγου, υπήρχε ένα άλλο, αφιερωμένο στον Άγιο Φανούριο. Το χώρο αυτό δεν παραλείπουν να τιμούν οι παλιοί μαθητές του Γυμνασίου με αφορμή τη συμπλήρωση κάποιων επετείων και να τελούν ειδικό εσπερινό προς τιμήν του Ιωάννη του Θεολόγου, του "μαθητή της Αγάπης".

   ΤΟ ΕΚΚΛΗΣΑΚΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ

  Τα περισσότερα ξωκλήσια της περιοχής έγιναν με πρωτοβουλία ιδιωτών κατοίκων, οι οποίοι ζώντας σε εποχές, κάτω από δύσκολες συνθήκες, με έντονη φτώχεια και σε περιβάλλον επηρεασμένο από το θρησκευτικό συναίσθημα, ήταν επόμενο να στρέφουν τη σκέψη και τις δραστηριότητές τους σε τέτοια ζητήματα. Τα οράματα και τα όνειρα επηρέαζαν τη ζωή και τη συμπεριφορά τους. Μια τέτοια γυναίκα ήταν η Παρθένα Ψωμιάδου. Τη συναντήσαμε στις 30 Ιανουαρίου 2002, στο σπίτι της. Ήταν η γιορτή των Τριών Ιεραρχών. Από τη συνομιλία μαζί της μάθαμε τα εξής: Η ίδια γεννήθηκε το 1914. Στην ηλικία των 88 ετών διαπιστώσαμε να έχει ζωντανή μνήμη και να μιλάει με σεβασμό για τα παιδικά της χρόνια. Η ίδια δε γνώριζε γράμματα, αλλά οι γονείς της, αυτήν και τ'αδέρφια της, τους μεγάλωσαν με τη μελέτη βιβλίων κυρίως θρησκευτικού περιεχομένου. Βαθειά ήταν η πίστη της στο Θεό. Αυτό την έκανε πολλές φορές να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για τη συντήρηση, αλλά και την ανέγερση μικρών εξωκκλησιών. Ο Άγιος Νεκτάριος ήταν το δεύτερο ξωκλήσι για το οποίο έδειξε ενδιαφέρον. Μας διηγήθηκε ότι, γύρω στα 1970, μια γυναίκα είχε μια κόρη, σοβαρά άρρωστη. Είχε όγκο σε κάποιο σημείο του σώματός της. Ζούσαν στη Γερμανία, ήρθαν όμως στην Ελλάδα, αναζητώντας την ελπίδα σε κάποιο θαύμα! Κάποια μέρα, η μητέρα αυτή είδε ένα όραμα! Ήταν ο Άγιος Νεκτάριος! Του έκανε ένα τάμα: πως αν θεράπευε την κόρη της θα έχτιζε στη χάρη του ένα εκκλησάκι και ότι θα πήγαινε στην Αίγινα να προσκυνήσει. Και ώ του θαύματος! Η κόρη της θεραπεύτηκε! Κάποια μέρα, η μητέρα πήγε στην Παρθένα και ζήτησε τη βοήθειά της για το τάμα. Της έδωσε δε για το σκοπό αυτό και 500 δρχ. Μετά έφυγε στη Γερμανία. Από εκεί και πέρα οι πρωτοβουλίες για το εκκλησάκι ήταν στη διάθεση της ίδιας. Αυτή, επισκέφτηκε πολλές φορές τους τοπικούς παράγοντες για την εξασφάλιση της απαραίτητης άδειας. Όμως συναντούσε αντιδράσεις όσον αφορά το μέρος που ήθελε να γίνει το ξωκλήσι. Με τη θέληση και την επιμονή της τους έπεισε και αυτό άρχισε να χτίζεται με τα σχέδια που η ίδια έκανε, μας είπε με καμάρι. Επειδή όμως τα οικονομικά ήταν λίγα, ζήτησε τη συνδρομή των δημοτών. Θυμάται πως τη βοήθησαν άνθρωποι, όπως ο Μπακιρτζής, ο Νάνος που ήταν επαγγελματίες. Οι περισσότεροι τεχνίτες και ο εργολάβος εργάστηκαν εθελοντικά ή με ελάχιστα χρήματα. Ένας κτηνοτρόφος, ο Κουγιουρούκης, πρόσφερε ένα κατσίκι! Τελικά, γύρω στα 1975, το ξωκκλήσι του Αγίου Νεκταρίου ήταν έτοιμο. Βρίσκεται στη θέση "Δεντρακι", ακριβώς απέναντι από το Κέντρο Αναψυχής και το Δημοτικό ξενοδοχείο.   (Φωτογραφία  Aris Graziano Haldogeridis)

  ΤΟ ΕΚΚΛΗΣΑΚΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ

 Στη θέση "Δενδράκι" σε μια θαυμάσια τοποθεσία, υπάρχει ένα ακόμη εκκλησάκι, αφιερωμένο στον Άγιο Γεώργιο. Αποπερατώθηκε το 1967 από την οικογένεια του Πασχαλίδη. Το εκκλησάκι αυτό ήταν "τάμα" της Μαρίας Πασχαλίδου, κατά τη διάρκεια της κατοχής της Θράκης από τους Βουλγάρους, το 1940. Την εποχή εκείνη ήταν μια πολύ δύσκολη περίοδος για τους Έλληνες κατοίκους. Ο φόβος, η πείνα και η δυστυχία συνόδευαν την καθημερινή ζωή τους. Κάθε νύχτα ζούσαν ένα μαρτύριο και κανείς δεν ήξερε αν θα βρισκόταν στη ζωή καθώς ξημέρωνε το πρωί! Το τάμα της Μαρίας Πασχαλίδου ήταν ότι αν η οικογένειά της κατάφερνε να επιζήσει τα δύσκολα αυτά χρόνια, θα έχτιζε ένα εκκλησάκι. Την υπόσχεση αυτή ανέλαβε να υλοποιήσει μερικά χρόνια αργότερα ο γιος της Χριστόδουλος Πασχαλίδης, γνωστός στους παλιούς Σαπαίους για τη δράση του στον προσκοπισμό. Το εκκλησάκι αφιερώθηκε στον Άγιο Γεώργιο, γιατί η εμφάνιση του Αγίου πάνω σε λευκό άλογο, έδινε ένα μήνυμα ελπίδας και προστασίας των κατοίκων από κάθε επιβουλή. Σήμερα το εκκλησάκι αυτό συντηρείται από την οικογένεια και από το ενδιαφέρον άλλων κατοίκων, που τους χαρακτηρίζει το θρησκευτικό συναίσθημα και η πίστη τους στον Άγιο.

   ΤΟ ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙ ΤΗΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ

   Το εκκλησάκι της "Μεταμόρφωσης του Σωτήρος" βρίσκεται μέσα στο χώρο των Κοιμητηρίων της πόλης μας. Το όνομα οφείλεται στην ιερή χριστιανική παράδοση, σύμφωνα με την οποία ο Χριστός πήγε στο όρος Θαβώρ, κοντά στη Ναζαρέτ με τους Πέτρο, Ιωάννη και Ιάκωβο, για να προσευχηθεί. Το εκκλησάκι αρχικά έγινε χάρη στο ενδιαφέρον που έδειξαν μερικές γυναίκες των Σαπών. Αναφέρονται τα ονόματα της Καραμουσαλίδου, Χατζηθεοδώρου, Λιπορδέζη, Χατζηχανίδου, Μαλλέ. Ενδιαφέρον εδειξαν και οι γυναίκες του Σ.Ε.Ο. (Σώμα Ελληνίδων Οδηγών). Με τα χέρια τους άνοιξαν τα θεμέλια και τα γέμισαν με πέτρες και τσιμέντο! Οι τοίχοι και η σκεπή, αρχικά με ελενίτ, έγιναν από κάποιον τεχνίτη με τις εισφορές των γυναικών. Κατά το 1997, χάρη στο ενδιαφέρον ιδιωτών και τη συνδρομή του Δήμου Σαπών, έγιναν πολλές εργασίες επισκευής. Μεγάλη ήταν η συνδρομή και το ενδιαφέρον του Χαράλαμπου Μαλλίδη, ο οποίος με τη συνδρομή και άλλων ιδιωτών, συνέβαλαν στη δημιουργία πολλών έργων επισκευής του παρεκκλησίου. Με δαπάνη του Δήμου έγινε η σκεπή.

  Στις 31/10/2014, έλαβα από τον Τάσο Καραθανάση, που διαμένει μόνιμα εδώ και χρόνια στις ΗΠΑ, το παρακάτω μήνυμα. (0 Τ.Κ. είναι ο μεγαλύτερος γιος του αείμνηστου πρώτου αιρετού δημάρχου Σαπών Δημητρίου Καραθανάση).  

  "Γιώργο και μια πληροφορία για το εκκλησάκι των νεκροταφείων που ίσως δεν την ξέρεις. Η ιδέα και τα πρώτα χρήματα (10.000 δρχ.) που μαζεύτηκαν για το κτίσιμο της εκκλησούλας ξεκίνησε από μια ομάδα Σαπαίων και Κομοτηναίων φοιτητών του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το Δεκέμβριο του 1965 διοργανώσαμε ένα χορό στο "Παλλάδιο" και τις 10.000 δρχ που βγάλαμε τις τάξαμε για την ανέγερση της εκκλησούλας. Ήταν τα πρώτα χρήματα για το σκοπό αυτό. Μάλιστα, επειδή δεν πήραμε άδεια από το Σύλλογο Θρακών Φοιτητών για τη δωρεά (ο χορός διοργανώθηκε υπό την αιγίδα του συλλόγου), μας έδιωξαν προσωρινά από το σύλλογο. Εκ των υστέρων, μας ξαναδέχτηκαν λόγω του ιερού σκοπού της δωρεάς. Ανέκδοτες ιστορίες που λίγοι ξέρουν. Να είσαι καλά".   

  Ευχαριστώ πολύ τον Τάσο, για την πληροφόρηση. Την καταγράφω για την ενημέρωση των επισκεπτών της σελίδας. 

Eπιστροφή στην πρώτη σελίδα