Η σελίδα αυτή προστέθηκε το Νοέμβριο του 2014. Όλες οι φωτογραφίες προέρχονται από το αρχείο του Χριστόδουλου Τόζου Παχαλίδη, που έφυγε από κοντά μας το καλοκαίρι του ίδιου χρόνου (2014).  Μου τις έστειλε ο κόρη του Αντιγόνη, την οποία και ευχαριστώ ιδιαίτερα. 

  Ο Χριστόδουλος Πασχαλίδης, γεννήθηκε και μεγάλωσε στις Σάπες. Εργάστηκε και έζησε με την οικογένειά του για πολλά χρόνια. Οι Σαπαίοι της δικής μου ηλικίας τρέφουμε έναν ιδιαίτερο σεβασμό στο πρόσωπό του, γιατί από την παιδική ηλικία τον νιώθαμε ως ένα πρόσωπο που μας καθοδηγούσε μέσα από την οργάνωση του προσκοπισμού. Ήταν ο αρχηγός μας. Πειθαρχούσαμε σε ό,τι μας έλεγε. Με την καθοδήγησή του συμμετείχαμε στις δραστηριότητες του προσκοπισμού, που την εποχή εκείνη κρατούσαν όλη τη διάρκεια του χρόνου. Το χειμώνα, σχεδόν κάθε Κυριακή, συγκεντρωνόμασταν στη μικρή Λέσχη της πλατείας. Εκεί λέγαμε προσευχές, τραγούδια, τις προσκοπικές κραυγές, μαθαίναμε να κάνουμε προσκοπικούς κόμπους, κατασκευές από ξύλο και σκοινιά, πηγαίναμε εκδρομές στις κοντινές περιοχές. Το αποκορύφωμα όλων ήταν η καλοκαιρινή κατασκήνωση της ομάδας, που συνήθως γινόταν στην παραλία της Αγίας Παρασκευής ή του Ντεμίρ Αλή (Άγιος Γεώργιος). 

  Εμπνευστής και οργανωτής, εκείνη την εποχή, ήταν ο Χριστόδουλος Πασχαλίδης και για το λόγο αυτό νιώθω  ως υποχρέωση να αποτυπώσω τις δραστηρότητες κάποιας εποχής, ώστε και οι νεότεροι να μαθαίνουν την ύπαρξη κάποιων ανθρώπων, που άφησαν το δημιουργικό τους στίγμα στον τόπο μας. 

  Ευχαριστώ την Αντιγόνη Πασχαλίδου για την αποστολή του φωτογραφικού υλικού και τις πληροφορίες που μου εμπιστεύτηκε.

από το φωτογραφικό αρχείο του Χριστόδουλου Πασχαλίδη

Στο πάρκο της Κομοτηνής, 8 Ιανουαρίου 1948.  Την εποχή εκείνη ο Χριστόδουλος (δεξιά), ήταν μαθητής στο Γυμνάσιο της Κομοτηνής. Δεν παρέλειπε όμως να είναι ενεργό μέλος στον προσκοπισμό.  Συμμετείχε σε όλες τις εκδηλώσεις του. Μια από αυτές αφορά και η παραπάνω φωτογραφία . 

Περίπου της  ίδιας εποχής είναι και η δεύτερη φωτογραφία, όπου ο Χριστόδουλος φωτογραφίζεται με κάποια στελέχη της Κομοτηνής. Πίσω τους διακρίνεται η είσοδος του καταυλισμού από  κατασκευές κορμών δέντρων δεμένους με προσκοπικούς κόμπους. 

Γύρω στα 1948, ομάδα προσκόπων σε καθημερινές εργασίες στην κατασκήνωση. Ο Χριστόδουλος δεξιά.

1948 ή 1949: Από κατασκήνωση στην παραλία της Αγίας Παρασκευής στη Μάκρη. Από τους 4 προσκόπους αναγνώρισα τον Χριστόδουλο (2ος από αριστερά) και το Νίκο Τσαντούκα (4ος). 

Άλλη μια φωτογραφία της ίδιας ημέρας με την προηγούμενη.  Μπόρεσα να αναγνωρίσω κάποια πρόσωπα. Με την επιφύλαξη κάποιου λάθους, αριστερά ο Κιρκινέζης Βενιζέλος, ο γνωστός μας σήμερα παπα-Βασίλης.  Ο Παπαδόπουλος Αντώνης, Τσιαντούκας Νίκος. 

Για τη φωτογραφία αυτή δεν έχω πληροφόρηση. Ο Χριστόδουλος διακρίνεται να είναι ο πρώτος από δεξιά.  Δεν μπόρεσα να αναγνωρίσω  άλλα πρόσωπα από τις Σάπες. Προφανώς θα είναι από κάποια δραστηριότητα στην οποία συμμετείχαν και πρόσκοποι από άλλες περιοχές. 

(διάβασε πιο κάτω).

Σάπες 1952: Στην κεντρική πλατεία ο τότε Νομάρχης Ροδόπης Στέφανος Νίκογλου, επιθεωρεί τα μικρά λυκόπουλα, που τα μιλάει με αγάπη και χαμόγελο. Το συγκεκριμένο Νομάρχη θα το συναντήσουμε και στο θέμα του δημοτικού πάρκου. Μάλιστα για κάποια χρόνια αυτό, έφερε το όνομά του, σε αναγνώριση των προσπαθειών του για την κατασκευή του.  Πίσω του ο Χριστόδουλος Πασχαλίδης και ο Κώστας Γιουφτσιάδης, ο Ακέλας των λυκόπουλων.

Σάπες γύρω στα 1955, μετά από την παρέλαση. στην οποία συμμετείχαν και τα λυκόπουλα των τεσσάρων πέντε ετών. Εδώ διακρίνουμε 4  από τα λιλιπούτεια λυκόπουλα με τα καπελάκια τις μαντήλες και τα ποδηλατάκια τους!!!  Με βεβαιότητα αναγνωρίζω δυο παλιούς μου συμμαθητές. Είναι ο Δαμιανός Χαστάς (1ος από αριστερά) και ο Ισίδωρος Καραθανάσης (2ος). Τους άλλους δυο δεν τους αναγνώρισα....

Σάπες, μετά από την παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου 1956. Ο τόπος της φωτογραφίας είναι πίσω από το δημοτικό μέγαρο. Η κατοικία που υπάρχει πίσω τους σώζεται ακόμη και σήμερα. Στο ισόγειο για κάποια χρόνια λειτούργησε το ταχυδρομείο. Αναγνωρίζω από αριστερά τους: Φάνη Φωτακάκη, Ηλία Γεωργιτσόπουλο, Κώστα Φωτακάκη, Σάκη Καφετζή, Γιάννη Κελέση, Χριστόδουλο Πασχαλίδη, Πασχάλη Κωνσταντινίδη, Θόδωρο Τσιάκο, Τάσο Μπουφινά, Κώστα Χασομέρη,  Αργύρη Βαλασιάδη.  Από τους μικρούς: Γιώργο Κεραμάρη, Τατσίνα Δέσποινα, Τάκη Καραθανάση, Γιώργο Φελά, Ισίδωρο Καραθανάση, Τάκη Ζαμπογιάννη, Βάσο Διαμαντάκη, Θέμη Τζανίδη, Τάκη Κιουπτσή, Σάκη Κρυστάλλη.

Γύρω στα 1957 -58 : Κατασκήνωση προσκόπων στην Αγία Παρασκευή. Μοναδική αναμνηστική φωτογραφία. Τα περισσότερα πρόσωπα τα αναγνώρισα. Από αριστερά: Όρθιοι: Μόσχος Κούκος (δάσκαλος), Φωτακάκης Κώστας, Κολάκης Λευτέρης, Πετμεζάς Λάκης, Κρυστάλλης Δήμος, Χριστόδουλος Πασχαλίδης, Μπουφινάς, Γρηγορόπουλος Σωκράτης,  Διαμαντάκης Βάσος και Πατλάκας Δημ.  (δάσκαλος).

Κάτω: Παπαθεοδοσίου, Κωστάκης Παράσχος, Γκαϊντατζίδης Κώστας, Κωστάκης Παράσχος, Θωίδης Χρήστος, Ζαμπογιάννης Θεόδωρος, Καραθανάσης Τάσος, Διαμαντάκης Γιάννης, Καραθανάσης Ισίδωρος, Αντωνιάδης Γιώργος.

Κάτω: Τζανίδης Θέμης, Ζαμπογιάννης Τάκης, Κελέσης Γιώργος, Πρασίδης Γιώργος, Σαμαράς Κώστας, Κρυστάλλης Γιούλης, Διαμαντάκης Γιάννης, Φελλάς Θαν.   

 Έστειλα τη φωτογραφία αυτή στον Τάσο Καραθανάση, που ζει μόνιμα στις ΗΠΑ. και του ζήτησα ένα σχόλιο. Μου έγραψε: "Γεια σου Γιώργο: Ναι στη δεύτερη σειρά γονατιστός δεξιά από το Θεόδωρο Ζαμπογιάννη. Κατασκήνωση σε ένα ελαιώνα της Αγίας Παρασκευής στη Μάκρη. Μερικές από τις οικογένειές μας είχαν τις προσωπικές τους σκηνές περίπου 200 μέτρα από τον ελαιώνα, αλλά εμείς προτιμούσαμε να κοιμόμαστε στην κατασκήνωση. Όμορφες παιδικές καλοκαιρινές αναμνήσεις. Χρονολογία γύρω στο 1956-58 νομίζω. Ειδικά τα βράδια που μαζευόμασταν γύρω από την πυρά και τραγουδούσαμε προσκοπικά τραγούδια". 

Γύρω στα  58. Μια ομάδα μεγάλων και μικρών προσκόπων, στην παραλία. Ήταν από τις πιο αγαπημένες ασχολίες αυτή του θαλασσινού μπάνιου. Καθώς προσέχω τη φωτογραφία διακρίνω το Γιώργο Αντωνιάδη να κρατάει ένα κύπελο. Προφανώς η ομάδα που βλέπετε θα βγήκε νικήτρια σε κάποιο άθλημα κατά τη διάρκεια της κατασκήνωσης. Αν μάθω κάτι σχετικό, θα στο προσθέσω.  Εντόπισα από αριστερά τους: Παύλο Σαμίδη, Τουρμπιώτη Νίκο, Κυριάκο Κυριαζίδη, Γιώργο Αντωνιάδη, Ανδρέα Ρωμαϊδη, Τάκη Ζαμπογιάννη, Λάκη Πετμεζά, Τάκη Πρασίδη, Σωκράτη Γρηγορόπουλο, Σάκη Τζιερτζή. Κάτω: Γιάννης Γρηγορόπουλος, (;), Γιώργος Υφαντόπουλος, Γιάννης Θωίδης, Σταύρος Αγγελίδης, (;), Τάκης Παπάζογλου, Λάκης Καζανιάδης, (;), (;), (;).

Γύρω στα 1960:  Η είσοδος στην προσκοπική κατασκήνωση. Από αριστερά: Φάνης Χοταμανίδης, Χριστόδουλος Πασχαλίδης, (;), Γιώργος Μαρουφίδης.

2 Ιουλίου 1962: Στην κατασκήνωση των προσκόπων στη Μάκρη. Πολλά ονόματα γνωστά που κάποια στιγμή θα τα καταγράψω. 

27 Ιουλίου 1965. Κατασκήνωση στη Μάκρη. Όμορφη αναμνηστική φωτογραφία των προσκόπων των Σαπών.  Από αριστερά: Νίκος Παπάς, Παύλος Σαμίδης, Γιούλης Κρυστάλλης, Χρήστος Τσαλίδης, ανεψιος του Χριστόδουλου, φιλοξενούμενος  στην κατασκήνωση, Σάκης Τζιερτζής, Χριστ. Πασχαλίδης, Γιώργος Μαρουφίδης, Κώστας Πετμεζάς, Δρακούλης Αλεξίου, Παν. Γρηγορόπουλος.

Γονατιστοί: Δημ. Μαλετσίδης, Σταύρος και Σάκης Αγγελίδης, Αλέκος Καζανιάδη και Βουδούρης,  Τάσος Χατζεϊπίδης και Γιάννης Γρηγοριάδης, Σταύρος Παγώνης και Απόστολος Κούμπαλος, Γιάννης Θωίδης και Γιώργος Παπαδημητρίου, Χρήστος  Τζανίδης και Κώστας Κουγιουρούκης, Τάσος Αλεξίου και Δημήτρης Παπάζογλου.  

Κάτω: Γιώργος Νάνος, Λάκης Καζανιάδης, (;), Θόδωρος Τζανίδης, Ευθύμης Πασχαλίδης, Αντώνης Μακρής, (;).

Κατασκήνωση 1966. Περίπου τα ίδια πρόσωπα... Επί πλέον αναγώρισα τους: Σάκη Κρυστάλλη, Φάνη Χοταμανίδη, Γιώργο Μαρουφίδη, Κώστα Κρυστάλλη.

2 Απριλίου 1967: Από τα εγκαίνια της Λέσης Προσκόπων Σαπών. Ήταν το όνειρο όλων των προσκόπων να αποκτήσουν μια όμορφη στέγη και το όνειρο έγινε αληθινό την ημέρα. Πολλά υψηλόβαθμα στελέχη του ΣΕΠ παρέστησαν στην εκδήλωση. Στη φωτογραφία από την άφιξη του Γενικού Εφόρου Προσκόπων Ελλάδος Δημητρίου Μακρίδη. 

Φωτογραφία από  την ίδια εκδήλωση.  Το λόγο έχει ο Γεν. Έφορος Προσκόπων Ελλάδος Δημ. Μακρίδης και πισω του ο τοπικός Έφορος Σαπών Τόζιος Πασχαλίδης. Πίσω του ο Γιώργος Λιπορδέζης με τον  παλιό του φίλο Ν. Μαυρίδη (δυο από τους πιο παλιούς προσκόπους των Σαπών) ως τιμώμενα πρόσωπα στα εγκαίνια της νέας λέσχης Προσκόπων στις Σάπες. 

Ακόμη μια φωτογραφία από τα εγκαίνια. Βλέπουμε ένα μέρος από τους επισήμους και το μεγάλο πλήθος των κατοίκων που παρακολούθησε την τελετή. Η μέρα βροχερή, όμως κανείς δεν πτοήθηκε. Άλλες αποχές. άλλα ήθη. Υπήρχε σεβασμός και εκτίμηση σε κάποια πράγματα, που σήμερα αγνοούμε εντελώς... 

Γύρω στα 1968. Η φωτογραφία είναι από την περιοχή της Στρύμης, όπου εκείνο το καλοκαίρι οργανώθηκε το τζάμπορι, στο οποίο συμμετείχαν Πρόσκοποι και Οδηγοί. Από τα πρόσωπα που αναγνωρίζω είναι: (από αριστερά): Χριστόδουλος Πασχαλίδης, Αγγέλα Μπεκιαρίδου (6η) και Κώστας Κρυστάλλης. Οι άλλες Οδηγοί ήταν μέλη άλλων αποστολών.

Συνέχεια στην επόμενη σελίδα