Στις 30/01/1923, υπογράφτηκε η Σύμβαση υποχρεωτικής ανταλλαγής των πληθυσμών Ελλάδας και Τουρκίας. Ο μεγαλύτερος αριθμός των Ελλήνων προσφύγων ήρθε στην Ελλάδα το 1922 και '23.  Τον Απρίλιο του 1923, έγινε η πρώτη απογραφή των προσφύγων. Για τις Σάπες διαπιστώθηκε ότι  εγκαταστάθηκαν 655 πρόσφυγες (315 άνδρες και 340 γυναίκες).

  Τον Ιούνιο του 1923, ο Γενικός Διοικητής Θράκης Σπύρος Δάσιος κατάρτισε έναν στατιστικό πίνακα, σύμφωνα με τον οποίο οι Σάπες είχε συνολικό πληθυσμό 2.615 κατοίκους (705 πρόσφυγες και 1.910 μουσ/μάνοι). Ωστόσο, την περίοδο αυτή υπήρχαν και οικογένειες Βουλγάρων, που αποχώρησαν μεταξύ 1923 και 1925 (Συνθήκη Νεϊγύ-27/11/1919). Στο προσωπικό μου αρχείο έχω φωτογραφία από τις Σάπες που υπάρχει, την Πρωτομαγιά του 1924, παρέα Ελλήνων και Βουλγάρων! [ΕΔΩ]

  Στην απογραφή του 1928 ο πληθυσμός των Σαπών ήταν 1.868 (373 πρόσφυγες ).  Από τους οριστικούς πίνακες της ΕΑΠ οι αγροτικές προσφυγικές οικογένειες ήταν 46, ενώ οι αστικές προσφυγικές οικογένειες 49 συν άλλες 2 οικογένειες οι οποίες εγκαταστάθηκαν σε σπίτια που νοίκιαζαν. Συνολικά λοιπόν μέσα στην κωμόπολη των Σαπών είχαν εγκατασταθεί 97 οικογένειες προσφύγων που αντιστοιχούσαν σε 390 κατοίκους. 

  Επίσης, ενδιαφέροντα στοιχεία που προέρχονται από μαρτυρίες παλαιών μουσουλμάνων Σαπαίων και από τουρκικά έγγραφα μου έδωσε ο φίλος μου Ερτζάν Χαφούζ Αλή, φαρμακοποιός στο επάγγελμα. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά η πόλη στα 1920 αριθμούσε 550 οικογένειες  αμιγώς  τουρκικής καταγωγής και 2 οικογένειες χριστιανών ελληνικής καταγωγής. Με τη Μικρασιατική καταστροφή εγκαταστάθηκαν στις  Σάπες 655 Έλληνες πρόσφυγες οι οποίοι έζησαν για 5 χρόνια  μαζί στα ίδια σπίτια με τους ντόπιους κατοίκους.

  Ο πληθυσμός της πόλης σε συνάρτηση με τα χρόνια ήταν:

ΕΤΟΣ	1920	1928	1940	1951	1961	1971
ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ	1910	1868	2351	2440	2589	2456

  Οι ηλικιωμένοι κάτοικοι των Σαπών αναφέρουν σαν πρώτο κοινοτάρχη της πόλης, στα έτη 1912-1913, στην περίοδο των Βαλκανικών   πολέμων, μέχρι  την εισβολή των Βουλγάρων, το όνομα του Φαχρεττίν Μπέη  και σαν συμβούλους τους: Καχβετζή Μουσταφά  Σαάτση Σαδήκ, Χαντζή  Χαλήλ, Χακκή  Εφέντη, ο οποίος εξορίστηκε στην  Κρήτη.  Τους  υπόλοιπους τους εκτέλεσαν  οι Βούλγαροι  στην Κομοτηνή μέσα σε ένα μύλο, στη συνοικία Ποσπός, κοντά στη  σημερινή Εκτενεπόλ.

  Αυτή η σελίδα είναι ίσως από τις πιο σημαντικές της παρουσίασης που κάνω και με το θέμα που θέλω να ασχοληθώ. Σκοπός μου είναι να καταγράψω τις οικογένειες που ήρθαν στις Σάπες στις αρχές του 1900, είτε γιατί τον επέλεξαν, είτε γιατί υποχρεώθηκαν να εγκατασταθούν ως πρόσφυγες μετά το 1920.

  Θα προσπαθήσω να αναζητήσω όσες περισσότερες μου είναι δυνατό να βρω στοιχεία και βέβαια στο τέλος να ερευνήσω ποιες ήταν οι επιλογές των ιδίων ή των απογόνων τους να αναζητήσουν νέους τόπους εγκατάστασης. Με μια πρώτη ματιά το συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι αρκετές από αυτές παρέμειναν μέχρι το 1941, μέχρι δηλαδή τη Βουλγαρική Κατοχή. Αρκετές επίσης είναι εκείνες που συνέχισαν τη ζωή τους εδώ και αποχώρησαν σταδιακά μετά το 1944, τις δεκαετίες του '60, '70, '80. 

  Το τελικό συμπέρασμα που υποθέτω ότι θα βγει στο τέλος της παρουσίασης είναι ότι ίσως και καμμία από τις παρουσιαζόμενες οικογένειες δεν έχουν πλέον κανένα μέλος της σήμερα στις Σάπες. Αναφέρομαι στους χριστιανούς Έλληνες.  Να σημειώσω δε ότι μέχρι το 1920, ελάχιστες ελληνικές οικογένειες κι αυτές ηπειρώτικης καταγωγής ζούσαν εδώ λόγω εμπορικών δραστηριοτήτων. Το πρώτο ελληνικό σχολείο δημιουργήθηκε το 1921, που με τη μαρτυρία της τότε δασκάλας Αλκμήνης Γουναροπούλου, λειτούργησε σε 4 ξεχωριστά παλιά κτίσματα. Το πρώτο ελληνικό σχολείο κτίστηκε το 1926.  Ορθόδοξη χριστιανική εκκλησία δεν υπήρχε μέχρι το 1931. Τη δεκαετία 1921-1930 ως εκκλησία λειτούργησε η παλιά Βουλγάρικη εκκλησία, η οποία το 1931 γκρεμίστηκε και στη θέση της έγινε η σημερινή, των Αγίων Κων/νου και Ελένης. Δηλαδή, με λίγα λόγια ο τόπος μας ήταν ένα μικρό χωριό με την πλειοψηφία των κατοίκων να είναι μουσουλμάνοι και να υπάρχουν λίγες οικογένειες Αρμενίων, Εβραίων και Ελλήνων Ηπειρωτών.

  Χρήσιμος οδηγός για την έρευνα που κάνω αποτελεί και η πιο κάτω σελίδα από μια εφημερίδα του 1938, που ήταν κάτι σαν επαγγελματικός οδηγός! Πολλά από τα ονόματα που θα αναζητήσω υπάρχουν στη σελίδα αυτή. Υπάρχουν και ονόματα μουσουλμάνων επαγγελματιών που είναι όμως γηγενείς κάτοικοι των Σαπών, εκτός ελαχίστων που ήρθαν για εγκατάσταση από τις γύρω περιοχές.  Μερικά από τα ονόματα μου είναι παντελώς άγνωστα και δεν γνωρίζω αν θα βρω πληροφορίες. Τέλος να σημειώσω ότι στη σελίδα αυτή δεν περιλαμβάνονται ονόματα που αργότερα άλλαξαν επαγγελματική δραστηριότητα, όπως για παράδειγμα από αγροτικές ή κτηνοτροφικές ασχολίες στράφηκαν  στο  εμπόριο.

ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΟΔΗΓΟ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 850 (1938)

  Ένα μεγάλο μέρος αυτής της προσπάθειάς μου είναι αφιερωμένο στο να μπορέσω να καταγράψω και να απεικονίσω το κλίμα και τις συνθήκες μιας εποχής που έχει παρέλθει και που οι σημερινοί κάτοικοι των Σαπών αγνοούν.  Υπάρχουν 2-3 προσπάθειες άνθρώπων που έζησαν τα παλιότερα χρόνια στον τόπο μας και κατέγραψαν τα βιώματά τους (βλέπε Έντυπα). Σημαντική η προσπάθειά τους και επαινετή. Μακάρι να υπήρχαν και άλλοι μιμητές.  Ο στόχος αυτής της σελίδας είναι να καταγράψω ένα σύντομο βιογραφικό σημείωμα για όσα ονόματα μπορέσω να βρω συνεργάτες που θα μου δώσουν σωστές πληροφορίες. 

  Τα ονόματα που θα καταγράψω στη συνέχεια είναι αποτέλεσμα προσωπικής μου έρευνας με συγγενικά πρόσωπα, τα οποία δέχτηκαν να συνεργαστούν μαζί μου. Συνεπώς ο κατάλογος δεν θα είναι πλήρης εξ ανάγκης!  Για όσα πρόσωπα που γνωρίζω ότι εγκαταστάθηκαν στον τόπο μας, αλλά δεν εντοπίσω απογόνους θα τους αναφέρω ονομαστικά και την εποχή που έφυγαν από τις Σάπες.

  

  ΟΝΟΜΑΤΑ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΜΕ ΤΟΝ ΤΟΠΟ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ

    Οι περιοχές δεν είναι αυστηρά χωρισμένες κατά διοικητικές περιφέρειες. Κάποιες πόλεις, όπως η Πέτρα και η Βίγα, αναφέρονται ξεχωριστά, λόγω του μεγάλου αριθμού Ελλήνων προσφύγων που διάλεξαν τον τόπο μας για τη νέα τους πατρίδα...  Ακολουθούν τα ονόματα που έχουν καταγραφεί μέχρι τώρα:

ΑΝΑΤ. ΡΩΜΥΛΙΑ-ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΗ-ΚΩΝ/ΠΟΛΗ
Αγγελίδης Σταύρος, Αδαμίδης Μάρκος, Αντωνιάδης Αντώνιος, Γουναροπούλου Βενετία, Καπζάλας Νικόλαος και Σωτήριος, Λιπορδέζης Κων/νος, Λοΐζος Παναγιώτης, Σκοπιανός Δημήτριος, Χατζηθεοδώρου Θεόδωρος.
ΒΙΓΑ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ
Βαλασιάδης Δημήτριος, Γιουφτσιάδης Μιχαήλ, Καφετζής Ανδρέας, Μπακιρτζής Δημήτριος, Μπακιρτζής Φωκίων, Τρίψογλου ή Καραβασίλης Βασίλειος, Τρίψογλου Βαΐτσος.
ΚΕΣΣΑΝΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗ
Διανόπουλος Ζαρίφης, Καραθανάσης Αναστάσιος (Τάσσιος), Καραμπατζάκης Αντώνιος, Κρυστάλλης Κων/νος, Μαλλίδης Δημήτριος, Μιχεμπάς Δημοσθένης, Μουχταράκος Θεόδωρος, Παπαδόπουλος Μιχαήλ, Πασχαλίδης Κων/νος, Πενηντάρης Γεώργιος, Σαγίρης Ευλάμπιος, Φραγκόπουλος Στέργιος, Χασομέρη Αναστασία.
ΜΑΛΓΑΡΩΝ ΠΕΡΙΟΧΗ
Εξηντάρης Θεολόγος, Γκαϊντατζής Κων/νος,
ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ
Λεοντιάδης Γρηγόριος, Σεραφειμίδης Βασίλειος, Σταυρίδης Αλέξανδρος, Χατζηχανίδης Ιωάννης.
ΠΕΤΡΑ
Ευσταθοπούλου Λαμπρινή χήρα Παναγιώτη, Καλογιαννίδης Γεώργιος, Καραλεξίδης Σταύρος, Κωνσταντινίδης Αθανάσιος, Μηλτσιάδης Παναγιώτης, Μιντίδης Γεώργιος, Μπεκιαρίδης Γεώργιος, Πέτρογλου Ιωάννης, Σωτηριάδης Αθανάσιος, Τραμπίδης Πασχάλης & Κων/νος, Τρουπιώτης Νικόλαος, Χαρισιάδης Παναγιώτης.
ΣΑΡΑΝΤΑ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΠΕΡΙΟΧΗ
Βραδέλης Στέργιος, Κεχαγιάς Αφεντούλης, Κιουπτσής Αθανάσιος, Κοζίδης Γεώργιος, Πονηρίδου Καλλιόπη, Πρασίδης Αθανάσιος, Σαμαράς Χαράλαμπος, Τζάκης Αθανάσιος.

 

ΟΝΟΜΑΤΑ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΜΕ ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ

 ΑΓΓΕΛΙΔΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ
 Ο Αγγελίδης Σταύρος και η γυναίκα του Ευδοκία, γεννήθηκαν στο Ορτάκιοϊ της Ανατ. Ρωμυλίας. Το πότε ακριβώς ήρθαν στην Ελλάδα προσδιορίζεται γύρω στο 1922, την περίοδο της ανταλλαγής πληθυσμών μεταξύ των Τούρκων - Ελλήνων και Βουλγάρων. Απέκτησαν επτά [7] παιδιά. Ήταν: ο Άγγελος, η Κατίνα, ο Κωνσταντίνος, ο Λεωνίδας, ο Αλέξανδρος, ο Δημήτρης και ο Παναγιώτης.
  Ο Άγγελος, παντρεύτηκε την Αγγελική [ το γένος ......]. Απέκτησαν δυο παιδιά, το Σταύρο και την Ευδοκία [Κίτσα].
 Η Κατίνα πέθανε πολύ νέα.
 Ο Κωνσταντίνος παντρεύτηκε τη Χρυσούλα, το γένος Καπέτση. Απέκτησαν δυο παιδιά, την Κατίνα και το Σταύρο. Ο Σταύρος ζει στις Σάπες.
 Ο Λεωνίδας [1901-1977], παντρεύτηκε την Ελισάβετ, το γένος Κεσετζή, που καταγόταν από τη Βίγα. Ήταν αδερφή της Άννας, σύζυγο του Στέργιου Πάππου. Απέκτησαν τρία παιδιά, την Ευδοκία, το Σταύρο [1932] και τη Βασιλική. (Ο Σταύρος ζει σήμερα στην Κομοτηνή και η Βασιλική στη Θεσ/νίκη).
 Ο Αλέξανδρος [1908-1963], παντρεύτηκε τη Χρυσούλα Τζάκη. Απέκτησαν δυο παιδιά, το Σταύρο [1951-2001], (ο παιδικός μου φίλος) και το Θανάση (Σάκης) [Αθήνα]
 Ο Δημήτρης, [1899-1972], παντρεύτηκε (1932) τη Χρυσάνθη Πασχαλίδου [1910-2001]. Απέκτησαν δυο παιδιά, το Σταύρο και την Κατίνα.
 Ο Παναγιώτης, παντρεύτηκε τη Ζωή [το γένος ......]. Απέκτησαν τέσσερα παιδιά, το Σταύρο (Λάκης), το Λευτέρη, το Βαγγέλη και τον Άγγελο.
[Για τη σωστή και ολοκληρωμένη καταγραφή των στοιχείων με βοήθησε η Ελισάβετ Αγγελίδου του Σταύρου, την οποία και ευχαριστώ).

   ΑΔΑΜΙΔΗΣ ΜΑΡΚΟΣ
  Το πρόσωπο αυτό κανείς δεν το γνωρίζει ως κάτοικο των Σαπών. Κι εγώ το έμαθα από τον κατάλογο των επαγγελματιών πριν από την Κατοχή. Τα στοιχεία που έμαθα προέρχονται από ένα συγγενικό πρόσωπο, την Ελπίδα Αδαμίδου, απόγονο της οικογένειας που μένει στην Ξάνθη.
 Ο Μάρκος Γ. Αδαμίδης, καταγόταν από την Κωνσταντινούπολη, στην οποία έζησε τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια. Εκεί ασχολήθηκε με το επάγγελμα του "σαράφη". Το βέβαιο είναι ότι ο Μάρκος Αδαμίδης το 1907 ήταν κάτοικος Αλεξανδρούπολης. Το πότε και πώς παντρεύτηκε δεν είναι γνωστό. Έζησε για μερικά χρόνια σε μια γωνιακή κατοικία, πίσω από το φάρο με τη γυναίκα του Χρυσή (1877-1963), το γένος Μολά από τη Μαρώνεια. Ο Μάρκος Αδαμίδης και η Χρυσή Μολά είχαν τρία παιδιά, το Γιώργο, το Δημήτρη και τη Χαριτίνη.
 Ο Γιώργος [1907-1981], με σύζυγο την Ελπίδα, έκαναν δύο παιδιά, το Μάρκο και την Έφη Αδαμίδου. Ο Μάρκος είναι γιατρός και ζει στην Ξάνθη. Είναι παντρεμένος με τη Ρουμπίνη Μαλτέζου. Έχουν δύο παιδιά, το Γιώργο και την Ελπίδα. Η Έφη Αδαμίδου ζει στην Κομοτηνή, με σύζυγο τον Άλκη Πασόπουλο. Έχουν δυο παιδιά, την Ευδοκία και τη Χαριτίνη.
 Ο Δημήτρης, [1914-1987], έκανε ένα γιο, το Μάρκο, που ζει στην Αθήνα.
 Η Χαριτίνη την εποχή της Βουλγαρικής Κατοχής κακοποιήθηκε σκληρά από τους Βουλγάρους και πέθανε πολύ νέα. [Καταγραφή: 2016-].

  ΑΝΤΩΝΙΑΔΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
 [Πρώτες πληροφορίες]... Στη Χάφσα, χωριό της περιοχής Αδριανουπόλεως, γεννήθηκε ο Αντωνιάδης Αντώνιος το 1912. Για τον πατέρα του δεν έχω πληροφορίες. Το βέβαιο είναι ότι στην Ελλάδα δεν ήρθε μετά τη μικρασιατική καταστροφή. Από την οικογένεια ήρθαν η μητέρα του Κωνσταντινιά και ο γιος της Αντώνης, 10 ετών τότε. Η μητέρα του αργότερα έκανε δεύτερο γάμο με τον Τσακίρη από το Χαμηλό. 
Ο Αντώνης [1912-1987] παντρεύτηκε την Ευδοκία (1912-1996] το γένος Καλογιαννίδη Γεωργίου, από την Πέτρα της Ανατολ. Θράκης. Το 1940 έλαβε μέρος στον Πόλεμο της Αλβανίας, όπου τραυματίστηκε σοβαρά και νοσηλεύτηκε σε στρατιωτικό νοσοκομείο. Τον θυμάμαι χρόνια να εκπροσωπεί στον τόπο μας το Σύλλογο Αναπήρων και Θυμάτων του Πολέμου 1940. Ήταν επαγγελματίας και διατηρούσε κατάστημε νεωτερισμών και Ψιλικών Ειδών, όπως ήταν γνωστό. Απέκτησαν δυο παιδιά, τον Ηλία και το Γεώργιο.
Ο Ηλίας τελείωσε στις Σάπες τις γυμνασιακές του σπουδές και μετά έφυγε από τις Σάπες. Παντρεύτηκε τη Στέλλα Βερβερίδου κι έζησαν στην Κομοτηνή. Πέθανε από ξαφνική ασθένεια πολύ νέος. Τα δυο του παιδιά, Ευδοκία και Αντώνης ζουν στην Κομοτηνή.
Ο Γεώργιος παντρεύτηκε τη Γιαννούλα Ζαμπατέλη από την Αρίσβη. Ο ίδιος συνέχισε να λειτουργεί το κατάστημα του πατέρα του. Απέκτησε δυο παιδιά, την Ευδοκία και τον Αντώνη. [Καταγραφή: 2018]

  ΒΑΛΑΣΙΑΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
  Ο Δημήτριος Βαλασιάδης [1889-1963], γεννήθηκε στη Βίγα της Ανατ. Θράκης στα 1889. Το 1922 ήρθε πρόσφυγας και εγκαταστάθηκε προσωρινά στη Νεα Απολλωνία της Θεσσαλονίκης. Οριστικά εγκαταστάθηκε στις Σάπες, όπου και έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του. Πέθανε σε ηλικία 74 ετών. Είχε εργαστήριο αργυροχρυσοχοΐας, τέχνη με την οποία ασχολήθηκε όλα τα χρόνια της ζωής του. Το εργαστήριό του βρισκόταν δίπλα στο φούρνο του Σαμίδη. Σύντροφος στη ζωή του ήταν η Σοφία, με την οποία απέκτησε τέσσερα παιδιά. Το Θόδωρο, την Ελένη, τον Αργύρη και το Θανάση.
 Ο Θεόδωρος [1927-1988], αρχικά ασχολήθηκε με την τέχνη του πατέρα του, αλλά αργότερα και για λίγα χρόνια είχε μπακάλικο. Παντρεύτηκε τη Σταυρούλα Γιουφτσιάδου [1937] και κάποια εποχή προς αναζήτηση καλύτερης τύχης εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα. Το 1988 άφηνε την τελευταία του πνοή εντελώς ξαφνικά. Η Σταυρούλα ζει σήμερα στην Κομοτηνή. Δεν απέκτησαν παιδιά.
 Ο Θανάσης ήταν δάσκαλος. Παντρεύτηκε την Επιστήμη Πεφτίτση, από το Λαγκαδά. Απέκτησαν ένα παιδί, το Δημήτρη.
  Η Ελένη, παντρεύτηκε το Βασίλειο [Λάκη] Σταυρίδη, ο οποίος είχε εργαστήριο επεξεργασίας μαρμάρων. Απέκτησαν πέντε παιδιά, τον Αλέκο, το Δημήτρη, τη Σταυρούλα, τη Σοφία και τον Ηλία. Από τα πέντε παιδιά ο Ηλίας μένει στις Σάπες και ασχολείται με την ίδια τέχνη του πατέρα του.
  Ο Αργύρης [1937-2017], ήταν δάσκαλος. Παντρεύτηκε τη Βαρβάρα Δερμεντζόγλου, από τη Δράμα. όπου και έζησε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του. Απέκτησαν δυο παιδιά, τη Σοφία και το Δημήτρη. [Καταγραφή: 2018]. [Περισσότερες πληροφορίες και φωτογραφίες εδώ].

  ΒΟΓΔΑΝΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
 Ο Βογδανίδης Δημήτριος (1881-1977) είχε έρθει πρόσφυγας από τη Βίγα. Ήταν γανωτής στο επάγγελμα, τότε που τα οικιακά σκεύη ήταν φτιαγμένα από χαλκό (μπακίρι) και για να είναι ασφαλή στη χρήση τους ήταν αναγκαία η επάλειψή τους με κασσίτερο. Το επάγγελμα αυτό το έκανε στη Βίγα, αλλά και στις Σάπες. Παντρεύτηκε την Ελένη (1901-1973). Το 1922 μαζί με πολλούς από τους χωριανούς του ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στον τόπο μας, έχοντας μαζί τους και την αδερφή του Φλώρα (1888-1968). Για τη Φλώρα έχει γράψει ένα όμορφο ποίημα, όπου περιγράφει το μεγάλο της καημό. Τότε στη Βίγα ήταν αρραβωνιασμένη με ένα παλλικάρι, που λίγες ημέρες πριν από το γάμο, οι Τούρκοι τον έσφαξαν κι αυτό δεν μπόρεσε να το ξεπεράσει τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής της. (Ποίημα). Απέκτησαν δυο παιδιά, τον Ιωάννη και τη Σωτηρούλα (Ρούλα). 
Ο Γιάννης [1929-2011], Γανωτής ήταν η τέχνη του, που την έμαθε από τον πατέρα του από δέκα χρόνων και την ακολούθησε σχεδόν μέχρι τέλος, όταν πια το γάνωμα των σκευών δεν είχε ιδιαίτερη χρήση, αφού τα χάλκινα σκεύη αντικαταστάθηκαν με άλλα υλικά. Με λίγα λόγια ήταν ο τελευταίος γανωτής των Σαπών! Παντρεύτηκε τη Σουλτάνα Νταρίδου από τον Έβρενο και απέκτησαν δυο παιδιά, το Δημήτρη και τον Παναγιώτη.
Η Σωτηρούλα (Ρούλα) παντρεύτηκε τον Αναστάσιο (Τάκο) Σεραφειμίδη [1930-1974], που όσα χρόνια δούλευε στις Σάπες, ασχολούνταν με την αγορά αγροτικών προϊόντων και πώληση λιπασμάτων. Κάποια εποχή έφυγε στη Γερμανία, όπου και ξαφνικά έφυγε από τη ζωή. Απέκτησαν δυο παιδιά, το Βασίλη (Αγγλία) και την Ελένη (Κομοτηνή). [Καταγραφή 2016 - Φωτογραφικό υλικό εδώ].

  ΒΡΑΔΕΛΗΣ ΣΤΕΡΓΙΟΣ
 Ο Βραδέλης Στέργιος [1886-1940] γεννήθηκε στο χωριό Αχμέτ Μπέη και η Δέσποινα [1890-1994], το γένος Κεχαγιά στο διπλανό Λουλέ Μπουργκάζ της αρχαίας Αρκαδιούπολης. Έζησαν δύο προσφυγιές. Η πρώτη [1912-14] κατά τους Βαλκανικούς πολέμους που απελευθερώθηκε η Μακεδονία και Θεσσαλονίκη. Τότε εκδιώχθηκαν από τους Νεότουρκους του Κεμάλ Ατατούρκ από την Ανατολική Θράκη και πήγαν στην Κατερίνη. Εκεί έμειναν μέχρι το 1919 και επέστρεψαν στην Ανατολική Θράκη, όταν τα στρατεύματά μας κατέλαβαν τη Θράκη και τα παράλια της Μ. Ασίας. Το 1922, με τη Μικρασιατική καταστροφή ξεσπιτώθηκαν πάλι, τώρα με χειρότερο τρόπο, απειλούμενοι και καταδιωκόμενοι, και κακήν κακώς έφθασαν και εγκαταστάθηκαν στις Σάπες (Σαψί) Ροδόπης. Απέκτησαν έξι παιδιά. Τους: Αλέκο, Άγγελο, Δημήτριο, Λαμπρινή, Δόμνα και Κων/νο. 
Ο Αλέκος [+1978], παντρεύτηκε τη Φρόσω, που ζει στην Κομοτηνή (2016).
Ο Άγγελος [1922-1983] παντρεύτηκε την Καρλόττα, που σήμερα ζει στη Γερμανία (2016). Απέκτησαν δυο παιδιά, τη Δέσποινα και τον Παύλο.
Ο Δημήτρης [1933-1990], παντρεύτηκε τη Βασιλική, το γένος Κολοκοτρώνη, που ζει στην Αλεξ/πολη. Απέκτησαν ένα παιδί, το Στέργιο, γιατρός στην Αλεξ/πολη.
Η Λαμπρινή +2009, παντρεύτηκε το Γιώργο Δετσαρίδη [1955] από την Κομοτηνή, όπου και έζησε τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής της. 
Η Δόμνα, παντρεύτηκε το Διαμαντή Τσελιγγόπουλο, από την Αλεξ/πολη, όπου και εγκαταστάθηκε. Έχει δυο παιδιά, τον Πάρη και τη Δέσποινα.
Ο Κων/νος, [1938] παντρεύτηκε την Κωνσταντινιά Κιζιρίδη [+2005]. Απέκτησαν ένα παιδί, το Στέργιο. Σήμερα (2018) ο γιατρός ζει με τη 2η σύντροφό του Κυριακή Αποίκη. Ο Κώστας, συχνά επισκέπται τις Σάπες, όπου υπάρχει το οικογενειακό τους σπίτι, που όμως είχε γκρεμιστεί και στη θέση του οικοδομήθηκε νέο. [Καταγραφή 2016]. [ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ]

  ΓΚΑΪΝΤΑΤΖΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
 Η σύντομη ιστορία μας αρχίζει από την Ανατολική Θράκη και συγκεκριμένα από το χωριό Θυμίτκιοϊ. Εκεί ζούσε ο Κωνσταντίνος Γκαϊντατζής και η γυναίκα του Βασιλική με τα επτά παιδιά τους. Το Θεοχάρη, τον Αθανάσιο, τη Θεοπούλα, τον Παναγιώτη, το Σταύρο, την Αλεξάνδρα και τον Αργύρη.
Οι μέρες του ξεριζωμού δεν άργησαν. Στο μεταξύ όμως οι γονείς των παιδιών σε σύντομο χρονικό διάστημα έφυγαν από τη ζωή!
Τα παιδιά ήρθαν στην Ελλάδα. Ο Θεοχάρης και η Θεοπούλα εγκαταστάθηκαν στο Αρσάκειο, ο Αθανάσιος στις Σέρρες, ο Παναγιώτης στη Μαΐστρο, η Αλεξάνδρα στο Ιάσιο, ο Σταύρος πέθανε νωρίς και ο μικρότερος, ο Αργύρης στις Σάπες.
Ο Θεοχάρης έζησε όλα τα χρόνια στο Αρσάκειο. Απέκτησε ένα αγόρι και δυο κορίτσια.
Η Θεοπούλα, επίσης στο Αρσάκειο. Απέκτησε τρία αγόρια και δύο κορίτσια.
Η Αλεξάνδρα έζησε στο Ιάσιο και παντρεύτηκε το Χαράλαμπο Χαριτάκη. Απέκτησαν τρία αγόρια και τρία κορίτσια. Τους Ευθύμιο, Κων/νο, Ευάγγελο, Βασιλική, Δημητρούλα και Μαλαματίνα (Τίνα).
Η συνέχεια της ιστορίας μας θα επικεντρωθεί στον Αργύρη. Πριν μερικά χρόνια ο Γιώργος Λιπορδέζης μου διηγήθηκε ότι ο Αργύρης Γκαϊντατζής ήταν σιδηρουργός και συνεργαζόταν με τον ξυλουργό Κων/νο Χαριτόπουλο στην κατασκευή των κάρων. Σε μια από τις επισκέψεις μου στα κοιμητήρια των Σαπών εντόπισα τα ονόματα του Αργύρη (1910-1967) και της γυναίκας του Αφεντούλας (1914-1990), αλλά με το επίθετο Καϊντατζής. Απέκτησαν τρία παιδιά, τη Γεωργία, τη Βασιλική και τον Κωνσταντίνο. Η Γεωργία ζει σήμερα στην Καβάλα, η Βασιλική στο Νέο Μαρμαρά και ο Κώστας στην Αμερική [θα τον δείτε στη φωτογραφία για το Σαμαρά Χαράλαμπο].
(Ευχαριστώ την Tina Preissner-Χαριτάκη, κόρη της Αλεξάνδρας Χαριτάκη-Γκαϊντατζή, για τη συνεργασία μας). (Καταγραφή: 2017).

  ΓΙΟΥΦΤΣΙΑΔΗΣ ΜΙΧΑΗΛ
 Ο Μιχάλης Γιουφτσιάδης [1900-1961], γεννήθηκε στη Βίγα της Ανατ. Θράκης. Με τα δραματικά γεγονότα της μικρασιατικής καταστροφής του 1922, ήρθε με καράβι και προορισμό τη Λευκάδα, όπου παρέμεινε για μικρό χρονικό διάστημα. Επάνω στο καράβι γνωρίστηκε με τη Μαρία το γένος Χ''Ιωαννίδη από τη Σαμψούντα. Ήταν με τη μητριά της, με την οποία περνούσε πολύ άσχημα. Στη Λευκάδα παντρεύτηκαν και για όσο χρονικό διάστημα έμειναν εκεί έκαναν διάφορες δουλειές ίσα-ίσα για την επιβίωσή τους. Κάποια στιγμή αποφάσισαν να έρθουν στις Σάπες, μετά από επιλογή κάποιου προσφυγικού προγράμματος, που τους παρείχε ένα μικρό γεωργικό κλήρο. Μαζί τους ήρθε και ο αδερφός του Δημήτριος [1906-1987], ο γνωστός στους Σαπαίους "νταής", ο οποίος δεν έκανε οικογένεια. Τα πρώτα χρόνια δεν είχαν ούτε σπίτι για να μείνουν. Ο Μιχάλης δούλευε στο αγρόκτημα κάποιου συγγενικού προσώπου, του Γιάγκου Κηπουρού, στο Πρωτάτο. Το 1935, όταν δημιουργήθηκε το "Πρότυπον Κρατικόν Κτήμα Σαπών" προσλήφθηκε ως επιστάτης, έχοντας τη γενική ευθύνη της λειτουργίας του, κάτω από την επίβλεψη γεωπόνου, κρατικού λειτουργού. Ατέλειωτες ώρες δουλειάς στην Επιμελητεία, όπως την έλεγαν τότε. Εκεί, άφησε την τελευταία του πνοή, το 1961, σκυμένος πάνω σε ένα φυτό! Ο Μιχάλης και η Μαρία, απέκτησαν δυο παιδιά, τον Κωνσταντίνο και τη Χαρίκλεια.

 Η Χαρίκλεια [1927-2008], παντρεύτηκε τον Χαρισιάδη Αλέξανδρο [1924-1990], με καταγωγή από την Πέτρα. Ο Αλέκος ασχολήθηκε με ένα κατάστημα ειδών ζαχαροπλαστικής, ένω διατηρούσε και εργαστήριο όπου έφτιαχνε και πωλούσε γιαούρτι. Όμως, πιο γνωστός στην τοπική κοινωνία ήταν ως φωτογράφος. Το 1990 έχασε απρόσμενα τη ζωή του μετά από τροχαίο δυστύχημα! Απέκτησαν ένα αγόρι, τον Παναγιώτη [Κομοτηνή].

 Ο Κωνσταντίνος [1929-1998], παντρεύτηκε τη Ζωή Ανέστογλου, από τα Άμφια. Απέκτησαν μια κόρη, τη Μαρία. [Αλεξ/πολη]. Από μικρός έμαθε την τέχνη του παπουτσή και έφτιαχνε παπούτσια. Αργότερα μετέτρεψε το εργαστήριο σε κατάστημα έτοιμων υποδήμάτων, καθώς πλέον τα έτοιμα ενδύματα και παπούτσια άρχισαν να επικρατούν στην αγορά.. [Καταγραφή στοιχείων 2016. ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ]...


 ΓΟΥΝΑΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΥ ΒΕΝΕΤΙΑ
 Η Βενετία Γουναροπούλου [1872-1950] το γένος Δημητρίου Κουτσοπούλου, γεννήθηκε στη Βάρνα της Ανατ. Ρωμυλίας και παντρεύτηκε το Βασίλειο Ν. Γουναρόπουλο. Στην Ελλάδα ήρθαν το 1914, έτος που ξεκινούσε ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος και εγκαταστάθηκαν στην Άμφισσα.
 Η Βενετία σπούδασε δασκάλα και δίδασκε σε ένα από τα 3 παρθεναγωγεία της Βάρνης (Βάρνα), επί 14 χρόνια, πριν φύγει με την οικογένεια της για Ελλάδα. Απέκτησαν τρία παιδιά, όλα κορίτσια, την Αλκμήνη (1905-1998), τη Δόμνα και τη Ματθίλδη (1910-2007). Όλα τα παιδιά γεννήθηκαν στη Βάρνα.
Ο Β. Γουναρόπουλος απεβίωσε στην ίδια πόλη, με αιτία θανάτου την πνευμονία. Στις 13 Μαΐου 1921 η Αλκμήνη, ορφανή πατρός, απεφοίτησε από το «Γυμνάσιο Ν. ΓΙΑΓΤΖΗ, εν Αμφίσση», με βαθμό «17 και της εις το Πανεπιστήμιον φοιτήσεως».
 Η χηρεύσασα Βενετία, αποφάσισε να φύγει από την Άμφισσα μαζί με τις κόρες της. Αρχικά πήγαν στην Κομοτηνή, όπου ήταν η έδρα του Επιθεωρητή Δημοτικής Εκπαίδευσης. Αυτός την τοποθέτησε ως δασκάλα στις Σάπες. Ήταν η πρώτη γυναίκα δασκάλα στο Δημοτικό Σχολείο των Σαπών, όπου για πρώτη φορά ιδρύθηκε ελληνικό σχολείο το 1921.
Αργότερα και σταδιακά, τα δύο μεγαλύτερα κορίτσια της εργάστηκαν ως δασκάλες. Η Αλκμήνη στο Δημ. Σχολείο Χαμηλού και η Δόμνα, από το 1927 και μέχρι το 1940 στο μονοτάξιο Δημ. Σχολείο Λυκείου, ως πτυχιούχος διδασκάλισσα. Γράφει στο Ατομικό Βιβλιάριο αξιολόγησης της, ο Επιθεωρητής Βασιλείου στις 10 Μαρτίου 1938, μεταξύ άλλων…. «Είναι φιλόπονος και κοινωνικής εμφάνισης και δράσης. Είναι πολύ καλή».
 Το 1940, όταν κηρύχτηκε ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος, τα σχολεία λειτούργησαν ως Βουλγαρικά, αφού η Θράκη ολόκληρη, μέχρι το 1945, έζησε κάτω από την κατοχή των Βουλγάρων. Την περίοδο αυτή δίδασκαν μόνο Βούλγαροι δάσκαλοι και τα Ελληνόπουλα, όσα πήγαιναν στο σχολείο, διδάσκονταν τη βουλγαρική γλώσσα.
 Έτσι η Βενετία με τη Δόμνα, την Ματθίλδη και την Ευαγγελία έφυγαν για την Άμφισσα. Με την μεσολάβηση γνωστού γυμνασιάρχη, η Δόμνα άρχισε πάλι να διδάσκει, στην Άμφισσα.
Κάποια στιγμή, κατά τη διάρκεια του πολέμου όλοι πλην της Δόμνας έφυγαν για τη Θεσσαλονίκη όπου και εγκαταστάθηκαν μόνιμα. Το 1942 τους παραχωρήθηκε κατοικία στον οικισμό Βάρνας Θεσσαλονίκης, όπου και απεβίωσε η Βενετία, συνταξιούχος πλέον, σε ηλικία 78 ετών.
 Η Ματθίλδη εργαζόταν ως γραμματέας στο Δήμο Μαγνησίας – Θεσσαλονίκης από όπου και συνταξιοδοτήθηκε.
 Η Δόμνα συνέχισε να διδάσκει στην Άμφισσα. Συχνά μιλούσε κατά του κομμουνισμού, πράγμα που προκάλεσε το μίσος των ανταρτών. Όταν όμως διαπίστωσε ότι τα πράγματα δυσκόλεψαν πολύ και κινδύνευε η ζωή της, επιβιβάστηκε σε κάποιο φορτηγό, με προορισμό τη Θεσσαλονίκη. Καθ΄ οδόν οι αντάρτες που γνώριζαν τις κινήσεις της, παραφύλαξαν, την κατέβασαν από το φορτηγό και αφού πρώτα τη βίασαν στην συνέχεια την κρέμασαν ανάποδα, έξω από την Άμφισσα. Το γεγονός συνέβη 27 Απριλίου 1944. [Καταγραφή Απρ. 2017 - ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ]

 ΓΟΥΝΑΡΟΠΟΥΛΟΥ ΨΑΘΑ ΑΛΚΜΗΝΗ ΚΑΙ ΚΩΝ/ΝΟΣ ΨΑΘΑΣ 
 Η Αλκμήνη, παντρεύτηκε στις Σάπες τον Κωνσταντίνο Ψαθά. Ο Κ. Ψαθάς γεννήθηκε στην Άρτα το 1895 και απεβίωσε το 1972 στη Θεσσαλονίκη. Πατέρας του ήταν ο Ψαθάς Δημήτριος (ιερέας), Παπακόκκινος με το όνομα, λόγω της κόκκινης γενειάδας του. Σπούδασε σε στρατιωτική σχολή της Αλεξάνδρειας.
Όμως, πριν τελειώσει τις σπουδές του τον κάλεσαν στην Ελλάδα και σε ηλικία 23 ετών έλαβε μέρος το 1918 στην «νίκη του Σκρα», όπως αναφέρεται στην ελληνική στρατιωτική ιστορία. Αργότερα υπηρετώντας πλάι στον Νικόλαο Πλαστήρα, τον επιλεγόμενο «Μαύρο Καβαλάρη», έφτασε μέχρι τη Ρουμανία.
 Απέκτησαν πέντε παιδιά, τους: Ευαγγελία, Δημήτριο (Μίμη), Βασίλειο, Γιώργο, Νικόλαο. Η Ευαγγελία, που ήταν το μοναδικό κορίτσι της οικογένειας τη μεγάλωσε η θεία της, Ματθίλδη.
Το 1940 όλη η οικογένεια πήγε στην Άρτα. Ο μεγάλος ο γιός της οικογένειας, ο Δημήτρης (Μίμης) σε νεαρή ηλικία,16 ετών, δήλωσε εθελοντής και εντάχθηκε στο δυναμικό του Ναπολέοντα Ζέρβα, εξ Άρτης, κατά των Ιταλών. Όταν η Κατοχή έληξε επέστρεψαν στις Σάπες, όπου η Αλκμήνη εργάσθηκε ως δασκάλα στο Δημοτικό Σχολείο Σαπών. 
 Όταν αργότερα ξεκίνησε ο Εμφύλιος Πόλεμος και το σχολείο σταμάτησε πάλι να λειτουργεί μετοίκησαν στην Κομοτηνή, όπου έμειναν 3 χρόνια. Με τη λήξη του επέστρεψαν πάλι στις Σάπες.
Το 1958 η οικογένεια αποχώρησε οριστικά για να εγκατασταθεί μόνιμα στη Θεσσαλονίκη, όπου ο Βασίλης σπούδασε και εργάσθηκε ως δικηγόρος, ο Γιώργος διορίστηκε στην Εφορία και ο Νικόλαος σπούδασε και εργάζεται ως γιατρός/παιδίατρος, σήμερα στην Κρήτη.
 Ο Δημήτρης (Μίμης), ο μεγαλύτερος γιός της οικογένειας γεννήθηκε στις Σάπες το 1927. Δεν έφυγε μαζί με την πατρική οικογένεια, διότι είχε διορισθεί και δούλευε στο Τάγμα Εθνοφυλακής Σαπών (Τ.Ε.Α.). Στα τέλη του έτους 1958 μετακόμισε στις Σάπες η δική του οικογένεια, η σύζυγος του Βάσω και η κόρη του Φωτεινή. Το Δεκέμβριο του 1959 απέκτησαν το γιο τους Κωνσταντίνο.
 Ο Βασίλης, γεννήθηκε το 1929 στις Σάπες και απεβίωσε το 2001 στη Θεσσαλονίκη. Υπηρέτησε ως έφεδρος αξιωματικός το 1953 στο Τρίγωνο του Έβρου. Τελειώνοντας εργάσθηκε για μικρό χρονικό διάστημα στα Τ.Ε.Α. Σαπών, αλλά γρήγορα έφυγε για σπουδές στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε και εργάστηκε μέχρι συνταξιοδότησης του ως δικηγόρος. Παντρεύτηκε την Αναστασία Καλαϊτσή που απεβίωσε το 2015. Παιδιά δεν απέκτησαν.
Ο Γιώργος, γεννήθηκε το 1934 στις Σάπες και σήμερα χαίρει ζωής. Υπηρέτησε στους καταδρομείς. Από το 1958 ζει στη Θεσσαλονίκη και εργάσθηκε στην Εφορία. Με τη σύζυγο του Θεοδώρα, απέκτησαν μια κόρη, την Αλκμήνη.
Ο Νίκος, γεννήθηκε επίσης στις Σάπες το 1940 και χαίρει ζωής. Το 1958 και σε ηλικία 18 χρόνων, αναχώρησε με τα λοιπά μέλη της οικογένειας για τη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε γιατρός, με ειδικότητα παιδιάτρου. Ως στρατιώτης, υπηρέτησε στην Αλεξανδρούπολη. Παντρεύτηκε την Μαρία (Κρητικιά) και απέκτησαν δύο παιδιά – αγόρια. Τον Κωνσταντίνο και το Στέργιο. Σαν γιατρός το αγροτικό του το έκανε στην Κρήτη, εργάσθηκε για πολλά χρόνια στην Ορεστιάδα, στη συνέχεια στη Θεσσαλονίκη, μετά στην Αθήνα και τα τελευταία χρόνια μέχρι σήμερα στην Κρήτη. [Καταγραφή Απρ. 2017 - ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ]

 ΔΙΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΖΑΡΙΦΗΣ
 Ο Ζαρίφης Διανόπουλος [1860-1932] γεννήθηκε στο Ηρωικόν [Μπεγιεντίκ] περιοχής Κεσσάνης. Οι ρίζες της οικογένειας βρίσκονται στα Τρίκαλα. Λόγω των συχνών μετοικισμών στην τότε Οθωμανική Αυτοκρατορία εγκαθίστανται στην Ανατ. Θράκη. Ο Ζαρίφης παντρεύεται την Ευφρανθία, το γένος .......... Το 1922 βρίσκονται πρόσφυγες στις Σάπες. Ο Ζαρίφης ασχολήθηκε και με τα τοπικά προβλήματα. Υπήρξε Σύμβουλος της τότε Κοινότητας Σαπών. Απέκτησαν πολλά παιδιά. Αυτά που επέζησαν ήταν οι: Διογένης, Φώτης, Βασιλική, Σύρμω, Κυριακή, Πασχαλιώ, Ευδοκία.
 Ο Διογένης σκοτώθηκε από τον τουρκικό στρατό και την ίδια τύχη είχε ο Φώτης, όταν έμαθε για την απώλεια του αδερφού του και πήγε για να τον βρει. 
 Η Βασιλική [1886-1966], παντρεύτηκε τον Αθανάσιο Τζανίδη [1892-1954]. Απέκτησαν τρία παιδιά: το Διογένη (1920), τη Σμαρώ [1922-2009] και την Ελένη [1925-2009]. Ο Διογένης, έγινε γιατρός κι έζησε στην Αθήνα. Η Σμαρώ δεν παντρεύτηκε. Η Ελένη παντρεύτηκε τον Εμμανουήλ Φραγκάκη [1929-1985], με καταγωγή από την Κρήτη και απέκτησαν δυο παιδιά, το Νικόλαο και την Αθανασία (Σούλα). 
 Η Σύρμω, που ήταν χήρα από το Ηρωικόν, παντρεύτηκε τον Αναστάσιο Καραθανάση, καταγόμενο από την Κεσσάνη. Παιδιά που απέκτησαν ήταν οι: Ζαρίφης, Νικόλαος [1929-1981], Θεόδωρος [1931-1980] και Φώτης Καραθανάσης [1930-2000], που ζούσε στην Κομοτηνή.
 Η Κυριακή, η Πασχαλιώ [1906-1982] και η Ευδοκία [1910-1997] δεν παντρεύτηκαν. Τέλος, ένα ακόμη μέλος της οικογένειας ήταν και η Αρχοντία [1917], κόρη του Φώτη που σκοτώθηκε και ήρθε στις Σάπες με την οικογένεια του Ζαρίφη. [Καταγραφή Απρ. 2018 ]. Ευχαριστώ το Νίκο Φραγκάκη.

 ΕΞΗΝΤΑΡΗΣ ΘΕΟΛΟΓΟΣ
  Ο Θεολόγος Εξηντάρης καταγόταν από τα Μάλγαρα της Ανατ. Θράκης. Δεν έχω πολλές πληροφορίες για το συγκεκριμένο πρόσωπο. Οι περισσότερες πληροφορίες μου προέρχονται από το Γιώργο Γκαζίνο, ο οποίος εργαζόταν για πολλά χρόνια στον αλευρόμυλό του.
 Ο Θεολόγος και ο αδερφός του Γεώργιος ήταν παιδιά του μυλωνά Εξηντάρη ?, ο οποίος διατηρούσε ένα από τους πιο σημαντικούς αλευρόμυλους στην περιοχή της Κεσσάνης.
 Ο Θεολόγος, το 1920 ήταν υποψήφιος βουλευτής με το Κόμμα των Φιλελευθέρων και εκλέχτηκε και βουλευτής στην εκλογική περιφέρεια Ραιδεστού. Η εκλογική περιφέρεια δημιουργήθηκε το 1920 και διατηρήθηκε μόνο για τις εκλογές της ίδιας χρονιάς, αφού αμέσως μετά επεστράφη και πάλι στην Τουρκία, μετά τα γεγονότα της Μικρασιατικής καταστροφής!
 Μαζί με άλλους Έλληνες πρόσφυγες βρέθηκε και ο ίδιος στον τόπο μας, όπου αμέσως δημιούργησε αλευρόμυλο, που λειτουργούσε με μυλόπετρες. Άλεθε τα σιτηρά των αγροτών της περιοχής και η αμοιβή τους ήταν σε δέκατα. Κρατούσε από τους παραγωγούς το 1/10 της σοδειάς τους. Λίγο αργότερα πρόσθεσε εκκοκιστήρια βάμβακος, ξυλουργείο και λανάρα. Κατά τη διάρκεια της Βουλγαρικής Κατοχής, ο Εξηντάρης έφυγε από τις Σάπες και ο μύλος δε λειτούργησε, μέχρι το 1946. Το 1959 έχτισε καινούριες εγκαταστασεις κι έφερε καινούρια μηχανήματα από τη Μεγάλη Βρετανία και τη Γερμανία. 
 Μέχρι το 1927 οι Σάπες δεν είχε ηλεκτρικό ρεύμα. Οι κεντρικοί δρόμοι φωτιζόταν με λάμπες πετρελαίου! Εκείνη τη χρονιά ο Θελόγος Εξηντάρης δημιούργησε Μονάδα Παραγωγής Ηλεκτρικού Ρεύματος, που αρχικά φώτιζε τους κεντρικούς δρόμους και τις πλατείες και σταδιακά και κατοικίες και καταστήματα. Το 1959 η Μονάδα εξαγοράστηκε από τη ΔΕΗ. 
 Στο μεταξύ ο μύλος από το 1963 και μέχρι το οριστικό κλείσιμό του, λειτούργησε με την ευθύνη του Γιώργου Γκαζίνου, του οποίου ο πατέρας καταγόταν από το ίδιο χωριό με τον Εξηντάρη.
 Ο Θεολόγος παντρεύτηκε τη Χαρίκλεια Παπουτσάκη από την Αλεξ/πολη και από όσο θυμούνται οι ντόπιοι έμενε μόνιμα στην Αλεξ/πολη ενώ ο ίδιος διέμενε στη μόνιμη κατοικία του που βρισκόταν ακριβώς εκεί που είναι σήμερα το κλειστό κτίριο της Ένωσης Γεωργικού Συνεταιρισμού Σαπών, αλλά και στην Αλεξ/πολη. Απέκτησαν ένα παιδί, τον Αθανάσιο, που ακολούθησε διπλωματική καριέρα.
 Ο αδελφός του Γεώργιος Εξηντάρης (1887-1963) ήταν Έλληνας πολιτικός και διπλωμάτης, που διετέλεσε και υπουργός. Γεννήθηκε στα Μάλγαρα της Ανατολικής Θράκης. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο των Παρισίων. Από το 1915 άρχισε σταδιοδρομία στο Διπλωματικό Σώμα. Το 1920 τοποθετήθηκε στην πρεσβεία της Κων/πολης, αλλά το ίδιο έτος παραιτήθηκε επειδή εκλέχθηκε βουλευτής Θράκης. Το 1924-1925 διετέλεσε πρόεδρος της Επιτροπής Ανταλλαγής Ελληνοτουρκικού Πληθυσμού. Το 1926 εκλέχθηκε βουλευτής Καβάλας και το 1932, 1933 και 1936 βουλευτής Ροδόπης. Το 1928 διετέλεσε υπουργός Γεωργίας και το 1933 υπουργός Βορείου Ελλάδος. Ο Γεώργιος Εξηντάρης δεν έζησε ποτέ στις Σάπες.

 ΕΥΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΥ [ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΥ] ΛΑΜΠΡΙΝΗ ΧΗΡΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ
 Η Λαμπρινή γεννήθηκε γύρω στα 1888 στην Πέτρα της Ανατ. Θράκης. Παντρεύτηκε εκεί τον Παναγιώτη Σταθόπουλο, ο οποίος πέθανε στην πατρίδα. Το αρχικό όνομα της οικογένειας ήταν Σταθόπουλος. Απέκτησαν τρία παιδιά, τη Σμαράγδα, το Νικόλαο και τον Καλογιάννη. Όλοι γεννήθηκαν στην Πέτρα.
Η Σμαράγδα, παντρεύτηκε σε β' γάμο το Χριστόδουλο Τενούδη από τη Σάλπη Κομοτηνής, που ήταν κι αυτός χήρος και απέκτησαν μια κόρη, τη Μαρίκα, μετέπειτα Πορτοκάλογλου.
Ο Νικόλαος [1900-1968], παντρεύτηκε την Κερατσώ, το γένος Γκεβρέκη, επίσης από την Πέτρα. Απέκτησαν πέντε παιδιά. Τους: Στέφανο, Παναγιώτη, Γεώργιο, Κωνσταντίνο και Λαφίνα.
Ο Καλογιάννης, παντρεύτηκε την Ελένη το γένος Καλοδοπούλου. Το ζευγάρι δεν έκανε δικά του παιδιά και ανέλαβαν την ανατροφή της Λαφίνας, της μικρότερης κόρης του Νικόλα.
Σε μια δική μου έρευνα, στους προσφυγικούς καταλόγους αγροτών, εντόπισα τα ονόματα της οικογένειας με τα εξής στοιχεία. 1. Σταθοπούλου Λαμπρινή (χήρα Παναγιώτη)-Αρ. Μητ. 47167. 
2. Σταθόπουλος Νικόλαος του Παναγιώτη: Αριθ.Μητρ. 47168Μ και
3. Σταθόπουλος Καλογιάννης του Παναγιώτη: Αριθ. Μητρ. 47169Μ
4. Σταθοπούλου Ελένη, το γένος Καλοδοπούλου: Αριθ.Μητρ. 47170Μ (Μ=μέλος οικογένειας). 
Κάποια εποχή, όλα τα μέλη της οικογένειας, συμφώνησαν να αλλάξουν το επώνυμό τους και να γίνει από Σταθόπουλος σε Ευσταθόπουλος.
[ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ] - [Ευχαριστώ τη Λαφίνα Ευσταθοπούλου-Δημητριάδου] - Καταγραφή 2018.

 ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
 Στους προσφυγικούς καταλόγους της ΕΑΠ, εντόπισα τα ονόματα με τα εξής στοιχεία:
ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΝΑΓ. ΠΕΤΡΑ-40 ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 47181 ΣΑΠΠΑΙ
ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΙΔΟΥ ΕΛΕΝΗ συζ.Γ. ΓΕΝ.ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ ΠΕΤΡΑ-40 ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 47182 ΣΑΠΠΑΙ
Ο Γιώργος Καλογιαννίδης γεννήθηκε στην Πέτρα της Ανατ. Θράκης, όπου παντρεύτηκε την Ελένη Παπάζογλου και απέκτησαν τρία παιδιά, όλα γεννημένα στην πατρίδα. Ήταν η Σουλτάνα, η Ευδοκία και ο Χρήστος. Όταν ξέσπασε η μεγάλη ταραχή ο Γιώργος ήταν στρατιώτης και βρισκόταν στη Γέννα. Η μάνα πήρε τα τρία της παιδιά και όλο το βιος τους φορτωμένο σε ένα κάρο. Με τον πατέρα συναντήθηκαν στο δρόμο προς την Ελλάδα. Παρέα με άλλους συγγενείς και χωριανούς η πρώτη τους εγκατάσταση έγινε στην Αμβροσία Κομοτηνής. Όμως η κατάσταση με τα κουνούπια ήταν τόσο αφόρητη και ο φόβος για την ελονοσία τόσο μεγάλος, που έφυγαν και ήρθαν στις Σάπες. Το σπίτι που κατοίκησαν ήταν δίπλα στο ΠΑΛΛΑΔΙΟ, στην κεντρική πλατεία, μια βουλγάρικη κατοικία, που ο αρχηγός της οικογένειας δεν ήθελε να αλλάξει τίποτα, αφού έλπιζε πάντα στην επιστροφή τους στην πατρίδα, ελπίδα που ποτέ δεν πραγματοποιήθηκε! Από τα παιδιά του...
... η Σουλτάνα [1908-1984], παντρεύτηκε τον Κων/νο Μπουφινά [1900-1980] και απέκτησαν τρία παιδιά, τον Αναστάσιο (Τάσο) [Καβάλα-δεν ζει], τη Βασιλική και την Ελένη [Κομοτηνή].
Η Ευδοκία [1912-1996], παντρεύτηκε τον Αντωνιάδη Αντώνη [1912-1987] από τη Χάφσα Αδριαν/πόλεως και απέκτησαν δυο παιδιά, τον Ηλία [Κομοτηνή-δεν ζει], και το Γιώργο [Σάπες].
Ο Χρήστος [1912-1988] παντρεύτηκε τη Ανθούλα [1919-2005], το γένος Καραμπατζάκη. Απέκτησαν τρία παιδιά, την Ελένη, τη Βαΐτσα και την Καλλιρρόη. [Καταγραφή: 2018 - Πληροφορίες: Καλλιρρόη Καλύβα - Καλογιαννίδου].

    ΚΑΡΑΛΕΞΙΔΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ
  To 1922, μαζί με άλλους συγγενείς και συγχωριανούς ήρθε από την Πέτρα της Ανατ. Θράκης ο Σταύρος  Καραλεξίδης με τη γυναίκα του Μαρία, το γένος Γουδελή.
Μαζί τους είχαν και τα τέσσερα παιδιά τους. Όλα αγόρια. Ήταν ο Μιχάλης, ο Θεόδωρος, ο Ιωάννης και ο Αθανάσιος.
Για το Μιχάλη .. (προς το παρόν δεν έχω πληροφορίες).
Ο Θεόδωρος παντρεύτηκε τη Φωτεινή Σωτηρούδα. Παιδιά που απέκτησαν ήταν ο Γιάνναρος Καραλέξης, η Μαρίκα, η Τασία (1920), (όταν ήρθε από την Πέτρα, ήταν 2 ή 3 χρόνων) και η Μαρίτσα (1931). Τα κορίτσια δεν έκαναν δικές τους οικογένειες. Ο Γιάνναρος, παντρεύτηκε κι έζησε στην Κομοτηνή. Απέκτησε δυο παιδιά, το Θόδωρο και την Κοκωνίτσα.
Ο Ιωάννης παντρεύτηκε την Κοκώνη ........ και απέκτησαν μια κόρη, την Πατρούλα. Η Πατρούλα παντρεύτηκε τον Αλέκο Τζανίδη με τον οποίο απέκτησαν τρία παιδιά. Το Χρήστο (Τάκη), τη Γιαννούλα και την Κοκώνη (Κοκωνίτσα, που ζει στη Γερμανία). 
Ο Αθανάσιος Καραλεξίδης [1900-1965], παντρεύτηκε την Καρυοφίλη Σαπουντζή. Aπέκτησαν πέντε παιδιά, όλα κορίτσια! Πρώτη ήταν η Μαρίκα (μετέπειτα Κάλτσου), η Ιερουσαλήμ (μετέπειτα Χαραλαμπίδου), η Δέσποινα (Πιπίνα), (μετέπειτα Μαρωνοπούλου), η Κατίνα (1933-1999), (μετέπειτα Τραμπίδου), η Ζωή (μετέπειτα Κατσαούνη) και η Περσεφόνη (μετέπειτα Κιουπτσή).
Η Μαρίκα (η μεγαλύτερη κόρη), παντρεύτηκε το Λεωνίδα Κάλτσο, από την Κίρκη. Απέκτησαν δυο παιδιά, τη Δημητρούλα και το Θανάση. Σήμερα δεν βρίσκονται στη ζωή, ούτε ο Λεωνίδας (Κομοτηνή+1966), ούτε η Μαρίκα (Λουτράκι+2007).
Η Ιερουσαλήμ, παντρεύτηκε τον Αναστάσιο Χαραλαμπίδη και απέκτησαν ένα παιδί, τη Βασιλική, που ζει στην Καβάλα. Ο Αναστάσιος και η Ιερουσαλήμ Χαραλαμπίδη δεν βρίσκονται στη ζωή.
Η Δέσποινα (+2017), παντρεύτηκε το Νικόλαο Μαρωνόπουλο. Απέκτησαν δυο παιδιά, τη Φωτεινή και το Θανάση, που ζουν στην Καβάλα. 
Η Κατίνα [1933-1999], παντρεύτηκε τον Παναγιώτη Τραμπίδη[1930-2015]. Απέκτησαν δυο παιδιά, τον Πασχάλη και το Σταύρο. Ζουν, ο πρώτος στην Κομοτηνή και ο δεύτερος στις Σάπες. Ο Παναγιώτης και η Κατίνα Τραμπίδου, δεν βρίσκονται στη ζωή.
Η Ζωή, παντρεύτηκε το Θεόδωρο Κατσαούνη και απέκτησαν δυο παιδιά, την Όλγα και το Θανάση. Ζουν στην Αθήνα.
Η Περσεφόνη, παντρεύτηκε τον Πολυδεύκη Κιουπτσή από τις Σάπες και απέκτησαν μια κόρη, τη Μαρίνα. Ζουν στη Γερμανία. Εκεί ζει και η Περσεφόνη. [Καταγραφή 2016 - ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ].


 ΚΑΠΖΑΛΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ - ΚΑΠΖΑΛΑΣ ΣΩΤΗΡΙΟΣ
 Το κείμενο που δημοσιεύω ίσως αλλάξει με την προσθήκη νέων πληροφορίων. Στις Σάπες, μετά το 1920, η οικογένεια Καπζάλα ήρθαν πρόσφυγες. Δε γνωρίζω τα ονόματα και αν ήρθαν οι γονείς των αδερφών Νικολάου, Σωτηρίου, Δημητρίου, Χαρίκλειας και Χρήστου Καπζάλα. Ο Χρήστος πέθανε σε μικρή ηλικία. Προς το παρόν δημοσιεύω κάποια βιογραφικά για το Νικόλα και Σωτήρη.
 Ο Νικόλαος Καπζάλας, εγκαταστάθηκε στις Σάπες μετά το 1920. Γεννήθηκε το 1876 στο Ορτάκιοϊ της Ανατ. Ρωμυλίας. και παντρεύτηκε την Αναστασία Στογιαννίδου [γεννήθηκε το 1883 ή 1887] από τη Μαρώνεια. Απέκτησαν τρία παιδιά, το Χρήστο, την Καλλιόπη και τη Γεωργία. Και τα τρία τους παιδιά γεννήθηκαν στο Ορτάκιοϊ. Ο Νικόλαος Καπζάλας, ήταν ο πρώτος Πρόεδρος της Κοινότητας Σαπών, το πιθανότερο από το 1924 μέχρι το 1928. Πληροφορίες μου λένε ότι την εποχή εκείνη από τις εκλογές που γινόταν ψηφιζόταν πρώτα τα μέλη της Κοινότητας και μετά αυτά εξέλεγαν τον Πρόεδρο, του οποίου η θητεία ήταν τριετής. Δεν έχω άλλες πληροφορίες. 
 -Ο Χρήστος παντρεύτηκε την Αικατερίνη Πλατσίδου, από την Ξάνθη. 
 -Η Καλλιόπη παντρεύτηκε το Νικόλαο Νικολαΐδη.
 -Η Γεωργία παντρεύτηκε το Στέργιο Σκοπιανό. Έζησαν στην Κομοτηνή. Απόκτησαν δυο παιδιά, την Ευγενία και το Νικόλαο.
 Ο Σωτήριος Καπζάλας, ήρθε στις Σάπες, από το Ορτάκιοϊ της Ανατ. Ρωμυλίας. Διατηρούσε εμπορικό κατάστημα και συγκεκριμένα υφασματοπωλείο. Παντρεύτηκε τη Γεωργία Μοσχίδη, από τη Μαρώνεια. Την περίοδο της Βουλγαρικής Κατοχής εξορίστηκε από τους Βουλγάρους και πήγε στη Λήμνο. Είχαν ένα παιδί,  Γλυκειά. Μετά το τέλος της Κατοχής, επανήλθαν στις Σάπες και συνέχισε το επάγγελμα του υφασματοπώλη. Την εποχή εκείνη είχε ως βοηθό ένα μικρό μουσουλμάνο, το Χαφούζ Αλή Μεχμέτ, στον οποίο επώλησε το εμπορικό γύρω στα 1965, με συνέταιρο το Μουσταφά Ισμαήλ. Μετά εγκαταστάθηκαν στην Κομοτηνή. Η κόρη τους Γλυκειά, παντρεύτηκε το Μαζαράκη Μουμτζή, έμπορο στην Ερμού. Απέκτησαν μία κόρη την Ανθή, που σήμερα ζει στην Κομοτηνή.
Λίγα στοιχεία γνωρίζω για το Δημήτριο Καπζάλα. Παντρεύτηκε στις Σάπες τη Σουλτάνα Γκοτζαρίδου και απέκτησαν πολλά παιδιά, μεταξύ των οποίων τον Ιωάννη και την Καλλιόπη [Καλλιρόη]. Κατά τη διάρκεια της Βουλγαρικής Κατοχής έφυγαν στην Αθήνα.

  ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ [ΤΑΣΣΙΟΣ]
 Οι πληροφορίες για την οικογένεια αρχίζουν από τον Αναστάσιο (Τάσσιο) Καραθανάση, γύρω στα 1880, ο οποίος καταγόταν από την Κεσσάνη της Ανατ. Θράκης. Οι ασχολίες του εκεί ήταν κυρίως το ζωεμπόριο, όμως παράλληλα εξασκούσε και το επάγγελμα του "σαράφη". Ο σαράφης ή αργυραμοιβός στα ελληνικά, αντάλλασσε νομίσματα μιας χώρας σε νόμισμα μιας άλλης, βγάζοντας ένα κέρδος καθορισμένο από το νόμο.
 Ήταν παντρεμένος με την Ελένη, το γένος .......... . Απέκτησαν πέντε παιδιά. Την Άννα, το Σιδέρη, τον Κωνσταντίνο, το Δημήτριο και τον Αθανάσιο. Ήρθαν πρόσφυγες από την Κεσσάνη το 1922 και πέρασαν στην Ελλάδα μέσω του ποταμού Έβρου με τα κάρα. Η Ελένη ήταν έγκυος, όμως λόγω των κακουχιών έκανε αποβολή, έπαθε όμως σηψαιμία και παρά το νεαρό της ηλικίας της, μόλις 31 χρόνων, απεβίωσε στις Φέρρες.
 Αργότερα, μετά από διάφορες περιπλανήσεις σε διάφορα μέρη της Ροδόπης εγκαταστάθηκαν στις Σάπες. Εκεί παντρεύτηκε τη δεύτερη γυναίκα του, τη Σύρμω, το γένος Διανόπουλου Ζαρίφη με καταγωγή από την περιοχή Κεσσάνης [Ηρωικόν]. Μαζί της απέκτησε άλλα τέσσερα παιδιά. Ήταν ο Ζαρίφης, ο Νίκος, και οι δίδυμοι Θεοδωράκης και Φώτης.
 1] Η ΑΝΝΑ [1912-1987] παντρεύτηκε τον ΙΩΑΝΝΗ ΣΑΓΙΡΗ [1902-1986]. Απέκτησαν δυο παιδιά, την Ελένη και την Ειρήνη. Η Ελένη παντρεύτηκε το Θωμά Μέκκο. Απέκτησαν ένα παιδί, τον Κων/νο και ζουν στην Κομοτηνή. Η Ειρήνη παντρεύτηκε τον Ηλιάδη Νικόλαο και μένουν στη Θεσ/νίκη. Απέκτησαν ένα παιδί, τον Κων/νο-Μάριο.
 2] Ο ΣΙΔΕΡΗΣ , παντρεύτηκε την Ευανθία Ασλανίδου. Απέκτησαν δύο παιδιά, την Ελένη και τον Αναστάσιο (Τάσο). Ο Σιδέρης πέθανε στη Μέση Ανατολή, την εποχή της κατοχής. Η Ελένη παντρεύτηκε το δικηγόρο Νίκο Κιόρογλου στην Κομοτηνή. Απέκτησαν μια κόρη, τη Χριστίνα, η οποία απόφοίτησε από το Μετσόβειο Πολυτεχνείο ως μηχανικός υπολογιστών και οι γονείς της την ακολούθησαν στην Αθήνα. Ο πατέρας πέθανε γύρω στο 2016. Το 2ο παιδί του Σιδέρη, ο Τάσος δεν γνώρισε τον πατέρα του. Αργότερα έφυγε κι έζησε αρκετά χρόνια στη Γερμανία, παντρεύτηκε με Γερμανίδα γυναίκα και απέκτησε τρία παιδιά, τον Ισίδωρο (Σάπες), τον Αθανάσιο και τον Αλέξανδρο. Δεν βρίσκεται στη ζωή. (2019).
 3] Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ , παντρεύτηκε τη Δέσποινα και έζησε όλα τα χρόνια στη Δράμα. Ήταν σιτέμπορος. Απέκτησε τρία παιδιά, τον Αναστάσιο, την Ελένη και την Άννα.
 4] Ο ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ [1916-1988] παντρεύτηκε το 1945 τη Σταματία Καραμουσαλίδου (1922-1991) (ηπειρώτικης καταγωγής) και απέκτησαν τρία παιδιά, το Αναστάσιο (Τάσσιο) [ΗΠΑ], τον Χρήστο [Σάπες] και τον Ισίδωρο [Κομοτηνή].
 5] Ο ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ παντρεύτηκε την Ευαγγελία και απέκτησαν δυο παιδιά, την Ελένη και τον Αναστάσιο [Σάπες].
 Το όνομα ΕΛΕΝΗ κυριαρχεί στους απογόνους, από τον καυμό τους που έχασαν τόσο νωρίς τη μάνα τους και στα αγόρια κυριάρχησε το όνομα Αναστάσιος. Η μεγαλύτερη κόρη της Ελένης ήταν η Άννα που ήταν μόλις 9 χρόνων όταν χάθηκε η μητέρα της. Κι αυτή τα μεγάλωσε ώσπου να ξαναπαντρευτεί ο Τάσσιος Καραθανάσης. Όλα μικρά παιδιά 7, 5, 3 και ο μικρότερος ο Θανασάκος μόλις 18 μηνών. Ένα παιδί να μεγαλώνει αλλά 4 παιδιά - αδέλφια!!! 
  Τα ετεροθαλή αδέρφια
 6] Ο ΖΑΡΙΦΗΣ παντρεύτηκε την Κυριακή (Κούλα) με τόπο διαμονής την Ξάνθη. Απέκτησαν δύο παιδιά, τον Αναστάσιο και την Αθηνά. Η οικογένεια του Ζαρίφη ασχολήθηκε κυρίως με το εμπόριο.
 7] Ο ΝΙΚΟΛΑΟΣ [1929-1981] παντρεύτηκε τη Χρυσούλα [1925-2012] και απέκτησαν ένα παιδί, τον Αναστάσιο, καθηγητή Φυσικής Αγωγής. [Αλεξ/πολη].
 8] Ο ΘΕΟΔΩΡΟΣ [1931-1980] παντρεύτηκε τη Κατίνα και απέκτησαν δυο παιδιά. Τη Σύρμω (Σίσυ) (Κομοτηνή) και την Αθανασία (Νάνσυ) (Αλεξ/πολη). Ο Θεόδωρος, ο οποίος διατηρούσε στις Σάπες υφασματοπωλείο, κάτω από τα παλιό κτίσμα, όπου στεγαζόταν το Τάγμα Εθνοφυλακής.
 9] Ο ΦΩΤΗΣ, [1931-2000], δεν παντρεύτηκε...
Ευχαριστώ την Ειρήνη Σαγίρη, του Ιωάννη και της Άννας (Κεσσανιώτες), και την κ. Ευαγγελία Καραθανάση, για τις πληροφορίες που μου εμπιστεύτηκαν  (Οκτ. 2018).

  ΚΑΡΑΜΠΑΤΖΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ
 Ο Αντώνης Καραμπατζάκης [1882-1962, ετών 80], γεννήθηκε στο Ηρωικόν [Μπεγιεντίκ] περιοχής Κεσσάνης. Στις Σάπες βρέθηκε γιατί ακολούθησε τον Ζαρίφη Διανόπουλο και την οικογένεια Αθανασίου Τζανίδη για λογαριασμό του οποίου εργαζόταν. (βλέπε πιο πάνω). Στην πατρίδα του ήταν παντρεμένος με την Βαγιανή (Βαΐτσα) (1889-1959, ετών 70), το γένος ......... . Απέκτησαν πέντε παιδιά, τέσσερα κορίτσια κι ένα αγόρι, το οποίο όμως σε μικρή ηλικία είχε πεθάνει. Τρία από τα κορίτσια του γεννήθηκαν στο Ηρωικό. Ήταν, η Φανή, η Μερσώ και η Ανθούλα, η οποία ήταν 3 χρόνων, όταν ήρθαν πρόσφυγες στον τόπο μας. Στις Σάπες γεννήθηκε η μικρότερη κόρη Ελένη.
Ο Αντώνης Καραμπατζάκης, όταν ήρθαν πρόσφυγες, ήταν πια βαρήκοος. Αυτό γιατί, όσο ήταν στην "πατρίδα" τον είχαν στείλει οι Οθωμανοί στην περιοχή Άγκυρας, στα "αμελέ ταμπουρού", τάγματα εργασίας. Εκεί, χρησιμοποιούσαν δυναμίτη για ανατινάξεις σε βράχους. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να βλάψει σοβαρά την ακοή του. Το πως γλίτωσε και γύρισε σώος στην οικογένειά του, άγνωστο!
Η Φανή [1912-2005], παντρεύτηκε τον Παπαδόπουλο Μιχαήλ [1911-1985] και απέκτησαν τρία παιδιά. Τον Κωνσταντίνο (1928-2015-ΗΠΑ), τον Αντώνη (Αλεξ/πολη) και τη Μαίρη (Σέρες).
Η Μερσώ [1914-1993] παντρεύτηκε τον Πασχαλίδη Χρήστο. Απέκτησαν ένα παιδί, τον Ευθύμιο (έχει πεθάνει).
Η Ανθούλα [1919-2005], παντρεύτηκε τον Καλογιαννίδη Χρήστο [1912-1988]. Απέκτησαν τρία παιδιά, την Ελένη, τη Βαΐτσα και την Καλλιρρόη.
Η Ελένη [1925-2011] παντρεύτηκε τον Τζιερτζή Κυριάκο [1921-1994] και απέκτησαν δυο παιδιά, τον Αθανάσιο (Κομοτηνή, έχει πεθάνει) και τον Αντώνιο (Αθήνα). [Καταγραφή: 2018 - Πληροφορίες: Καλλιρρόη Καλύβα - Καλογιαννίδου].

 ΚΑΦΕΤΖΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ
 Ο Καφετζής Ανδρέας, [1859-1944] είναι το αρχαιότερο γνωστό πρόσωπο της οικογένειας. Γεννήθηκε στη Βίγα. Η γυναίκα του Ζωή [1880-1946] επίσης από τη Βίγα. Ο Ανδρέας ήταν ράφτης στην Καράμπιγα, ένα λιμάνι 30 χλμ από τη Βίγα. Ειδικότητά του το ράψιμο ρούχων ευρωπαϊκής τεχνοτροπίας. Είχαν έξι παιδιά, το Δημοσθένη, τη Σοφία, την Κατίνα, τη Θεοδώρα, τη Βάσω και το Θεόδωρο. Εποχή λίγο πριν το 1922, φόβος και τρόμος στον ελληνικό πληθυσμό. Οι Τσέτες αιχμαλωτίζουν, βασανίζουν και εξοντώνουν τους άνδρες. Ο Ανδρέας κρύβεται και μια νύχτα φεύγουν κρυφά για το λιμάνι της Καράμπιγας. Βρέθηκαν στην Αλεξ/πολη και μετά στις Σάπες. Ο λόγος που επέλεξαν το νέο τόπο εγκατάστασης το πιθανότερο να οφείλεται στο γεγονός ότι πολλοί Βιγαλιώτες ήρθαν να ζήσουν εδώ.
Από τα έξι παιδιά του, ο Δημοσθένης, η Σοφία μετέπειτα Κηπουρού, η Θεοδώρα μετέπειτα Θεμελή, η Βάσω μετέπειτα Χασομέρη, έμειναν στις Σάπες. Η Κατίνα και ο Θεόδωρος στην Αλεξανδρούπολη.
Το 1944 πεθαίνει ο Ανδρέας και το 1946 η γυναίκα του Ζωή. Είναι ενταφιασμένοι στις Σάπες.
 Ο Δημοσθένης Καφετζής (1908-1963) γεννήθηκε στη Βίγα. Ήταν ταχυδρομικός υπάλληλος. Γυναίκα του ήταν η Παναγιώτα, το γένος Παπαδοπούλου, από την περιοχή της Αδριανούπολης. Απέκτησαν τρία παιδιά, τη Ζωή, τον Ανδρέα και τον Αθανάσιο (Σάκη).
 Η Σοφία Καφετζή παντρεύτηκε τον Χαράλαμπο Κηπουρό  και απέκτησαν 4 παιδιά. Την Ελένη, τη Ζωή, την Κυριακή και τον Παναγιώτη.
 Η Θεοδώρα Καφετζή, παντρεύτηκε το Γρηγόριο Θεμελή και απέκτησε τρία παιδιά. Τον Ευθύμιο,τον Πέτρο και τη Βαρβάρα.
 Η Βάσω [Βασιλική] [1923-2002] παντρεύτηκε το Χασομέρη Ανδρέα [1916-2008], Έζησαν στις Σάπες μέχρι το 1947 περίπου και μετά εγκαταστάθηκαν στην Κομοτηνή. Ήταν ο πρώτος που άνοιξε πλυντήριο για ρούχα. Έκαναν δυο παιδιά, την Τασούλα [1942) και τη Ζωή [1947]. [Καταγραφή 2017 -

  

  ΚΕΧΑΓΙΑΣ ΑΓΓΕΛΟΣ
  Η ιστορία της οικογένειας ξεκινά από το Λουλέ Μπουργκάς. Ιστορικά γνωστό ως Αρκαδιούπολη, είναι πόλη και περιοχή στην Επαρχία των Σαράντα Εκκλησιών της Ανατ. Θράκης. Το αρχαιότερο πρόσωπο που είναι γνωστό είναι ο Άγγελος (1850-1930 περίπου) και η Δόμνα Κεχαγιά (1858-1952). Ο Άγγελος και η Δόμνα ήρθαν στις Σάπες ως πρόσφυγες σε μεγάλη σχετικά ηλικία. Είχαν δυο παιδιά, τον Αφεντούλη και τη Δέσποινα και άλλα δυο υιοθετημένα, ορφανά λόγω των δύσκολων εκείνων καιρών! Στους προσφυγικούς καταλόγους της ΕΑΠ εμφανίζονται με τα ονόματα που έφεραν από τη γενέτειρά τους. Συγκεκριμένα:
1. Μπουρνουσούζης ή Εντίρσελης Αφεντούλης Άγγελος-Λουλέ Βουργάζ -40 Εκκλησιών Α.Μ. 47151
2. Μπουρνουσούζη ή Ιντέρνελη Δόμνα - Λουλέ Βουργάζ -40 ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ Α.Μ.47152Μ
  Το όνομα μπουρνουσούζ σήμαινε στην πατρίδα τους ο άνθρωπος που έχει περιουσία. Στην Ελλάδα άλλαξε το επώνυμο σε Κεχαγιάς.
 Είχαν δυο παιδιά, τον Αφεντούλη, τη Δέσποινα και άλλα δυο υιοθετημένα, ορφανά λόγω των δύσκολων εκείνων καιρών! Η Δέσποινα ήταν ήδη παντρεμένη με το Στέργιο Βραδέλη ή Μπραδέλη, όπως αναφέρεται στους καταλόγους με τα στοιχεία: Μπραδέλη Δέσποινα Στέργιος, γένους Μπουρνουσούζη- Λουλέ Βουργάς -40 Εκκλησιών 47195Μ, ενώ του αντρός τα στοιχεία ήταν: Μπραδέλης Στέργιος Αλεξ. Αχμέτ Βεη Βιζύης - Α.Μ. 47194 Σάππαι.
 > Ο Αφεντούλης Κεχαγιάς (1897-1993), παντρεύτηκε γύρω στο 1924 στις Σάπες, τη Χρυσή το γένος Σκοπιανού. Απέκτησαν 4 παιδιά. Τους: Άγγελο, Ευγενία, Δημήτριο και Ευφροσύνη (Φρόσω).
1 Ο Άγγελος (1927/2015), παντρεύτηκε τη Σουλτάνα. Απέκτησαν δυο παιδιά. Τον Αθανάσιο και τη Χρυσούλα.
2. Η Ευγενία, παντρεύτηκε τον Κυριάκο Οικονομίδη στην Κομοτηνή. Απέκτησαν δυο παιδιά. Το Γιώργο και τον Αφεντούλη.
3. Ο Δημήτρης, [1932-2017], παντρεύτηκε την Αργυρώ. Απέκτησαν δύο παιδιά. Τη Χρυσούλα και τον Αφεντούλη.
4. Η Ευφροσύνη (Φρόσω), παντρεύτηκε το Γεώργιο Βουκουρεσλή και απέκτησαν δυο παιδιά, τη Χρυσάνθη και την Ευθυμία. (Θεσσαλονίκη).
 >Η Δέσποινα, (1890-1994) παντρεύτηκε, όσο ακόμη ζούσαν στην Ανατ. Θράκη, το Βραδέλη Στέργιο (1886-1940) με καταγωγή από το Αχμέτ Μπέη, χωριό κοντά στο Λουλέ Μπουργκάς. Απέκτησαν έξι παιδιά. Τους: Αλέκο, Άγγελο, Δημήτριο, Λαμπρινή, Δόμνα και Κων/νο. (Περισσότερα στο όνομα "Βραδέλης Στέργιος"). -Καταγραφή: 2018-2021].

  ΚΗΠΟΥΡΟΣ (ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ) ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ
 Ο Θεοδόσης Κηπουρός γεννήθηκε στη Βίγα γύρω στα 1870. Γυναίκα του ήταν η Μαρία, (άγνωστο το γένος). Βασική του απασχόληση ήταν η καλλιέργεια λαχανικών. Το πραγματικό του όνομα ήταν Αθανασιάδης. Όμως, επειδή τα επώνυμα δεν ήταν αναγνωρισμένα από το Οθωμανικό κράτος, δεν είχαν επίσημα έγγραφα και όταν ήρθαν πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη, οι επιτροπές στην Ελλάδα τους ρωτούσαν τί δουλειά έκαναν και αυτό κατέγραφαν ως επώνυμο τις περισσότερες φορές. Έτσι καθιερώθηκε το "Κηπουρός". Απέκτησαν έξι παιδιά και όλα γεννήθηκαν στη Βίγα. Ήταν ο Χαράλαμπος, ο Ιωάννης, ο Αθανάσιος, η Θεοδώρα, η Άννα και ο Σπύρος, ο μικρότερος που γεννήθηκε το 1917. Όταν ήρθαν στην Ελλάδα επέλεξαν το Πρωτάτο ως τόπο για το ξεκίνημα μιας νέας ζωής. Ασχολήθηκε πάλι με την καλλιέργεια λαχανόκηπων κι εκεί ο τόπος ήταν πλέον κατάλληλος. Από τα παιδιά του:
1. ο Χαράλαμπος, παντρεύτηκε τη Σοφία Καφετζή και απέκτησαν 4 παιδιά. Την Ελένη, τη Ζωή, την Κυριακή και τον Παναγιώτη.
2. Ο Ιωάννης [1903-1957], παντρεύτηκε την Ελένη [1909-1983], το γένος ....... και το επάγγελμά του ήταν φούρναρης. Απέκτησαν τέσσερα παιδιά. Τον Κωνσταντίνο [1929-1973], το Θεοδόση, τη Ματούλα [1936-2009] και το Γιώργο [+2017].
3. Ο Αθανάσιος (γνωστός τότε με το παρατσούκλι "Χαμίτ", ήταν ο μοναδικός γιος που διατήρησε το αρχικό επώνυμο "Αθανασιάδης". Ήταν γυρολόγος και απέκτησε τρία παιδιά με την πρώτη του γυναίκα την Παναγιώτα [1900-1940]. Την Ελένη, το Θεόδωρο [1924-1967] και το Θεοδόση. Αργότερα έκανε δεύτερο γάμο με τη Δόξα και δεν έκανε άλλα παιδιά.
4. Η Θεοδώρα παντρεύτηκε το Σταμάτη (δεν γνωρίζω προς το παρόν το επίθετο) στην Αλεξ/πολη. Απέκτησαν τρία παιδιά, την Άννα, την Ελένη και τη Μαίρη.
5. Η Άννα, παντρεύτηκε τον Ηλία Καραδημητρίου κι έζησε στο χωριό Άμφια. Απέκτησαν τέσσερα παιδιά, τη Χρυσούλα, τη Δόμνα, τη Σοφία και τη Μαρία που οι αντάρτες την πήραν στη Βουλγαρία.
6. Ο Σπύρος [1914-1980], παντοπώλης στο επάγγελμα, παντρεύτηκε την Ελένη Αμπατζή [1917-1990] και απέκτησαν ένα παιδί, το Χαράλαμπο, (πέθανε στη Θεσ/νίκη). [Οι πρώτες πληροφορίες προέρχονται από τη Τζένη Κηπουρού. Για προσθήκες και διορθώσεις τις επόμενες ημέρες -2018].

  ΚΙΟΥΠΤΣΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ
Ο Αθανάσιος (Λεφόγλου) Κιουπτσής [1902-1982], καταγόταν από την περιοχή των Σαράντα Εκκλησιών της Ανατ. Θράκης. Ήταν αγγειοπλάστης στο επάγγελμα, (προφανώς και λόγω του επαγγέλματος επικράτησε το όνομα Κιουπτσής, αντί του Λεφόγλου. Ήταν παντρεμένος με την Κερατσώ [1918-1998] το γένος Χριστοδούλου, που καταγόταν από το ίδιο χωριό. Το 1922 ήρθαν πρόσφυγες και εγκαταστάθηκαν στις Σάπες. Απέκτησαν πέντε παιδιά. Τον Πολυδεύκη, τη Φωτεινή (Φωτίκα), τον Ιωάννη, το Δημήτριο (Τάκη) και τη Λεωνίτσα. Όλα τα παιδιά γεννήθηκαν στις Σάπες.
- Ο Πολυδεύκης (1938-2015) παντρεύτηκε την Περσεφόνη Καραλεξίδου, επίσης από τις Σάπες. Εδώ και πολλά χρόνια έφυγαν στη Γερμανία, όπου εγκαταστάθηκαν μόνιμα. Εκεί απέκτησαν μια κόρη, τη Μαρίνα.
- Η Φωτεινή (1939), παντρεύτηκε τον Κων/νο Μπαράκο από τα Γρεβενά, Για πολλά χρόνια έζησε στη Γερμανία. Απέκτησαν ένα παιδί, τον Ιωάννη Μπαράκο, που ζει στη Γερμανία.
- Ο Ιωάννης (Γιάννης) παντρεύτηκε τη Βασιλική Χατζηχανίδου επίσης από τις Σάπες. Απέκτησαν τρία παιδιά. Τη Μαρία, τον Αθανάσιο και τον Τριαντάφυλλο.
- Ο Δημήτριος (Τάκης) (1948), παντρεύτηκε τη Μάλαμα Μπελτέ και ζει σήμερα στο Σταυρό Χαλικιδικής. Απέκτησαν δύο παιδιά, Τον Αθανάσιο και την Παρασκευή.
- Η Λεωνίτσα (1949), παντρεύτηκε το Θόδωρο Λιανάκη, από το Σταυρό Χαλκιδικής και απέκτησαν τέσσερα παιδιά. Την Αναστασία, το Βασίλειο, τον Αθανάσιο και τη Χρύσα. Τόπος κατοικίας ήταν ο Σταυρός Χαλκιδικής. Δυστυχώς πριν από χρόνια, η Λεωνίτσα, ο σύζυγός της Θεόδωρος και η αδερφή της Φωτεινή, σκοτώθηκαν σε τροχαίο δυστύχημα.

 ΚΟΖΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
 Ο Γεώργιος Κοζίδης [1888-1938] καταγόταν από το Σκεπαστό Ανατ. Θράκης. Το 1922 εγκαταστάθηκε στις Σάπες με τη γυναίκα του Ελένη, [1895-1983] το γένος Πονηρίδη. Απέκτησαν τρία παιδιά, το Σάββα, την Άννα και την Καλλιόπη.
 Ο Σάββας [1920-1983] παντρεύτηκε την Αναστασία (Τασούλα) [1928-2010]. Στις Σάπες ασχολήθηκε με τη λειτουργία καφενείου και ταβέρνας. Θυμάμαι την ταβέρνα μπροστά από το καφεκοπτείο Ζαμπογιάννη και μετά σε δική του ιδιοκτησία παραπλεύρως του Σταθμαρχείου ΚΤΕΛ. Απέκτησαν μια κόρη, την Ελένη, [Κομοτηνή].
 Η Άννα, παντρεύτηκε τον Αθανάσιο Πρασίδη και απέκτησαν τρία παιδιά. Το Δημήτριο, το Γεώργιο και τηνΑικατερίνη.
 Η Καλλιόπη (Πόπη) παντρεύτηκε το Βαφειάδη Μαρίνο κάτοικο Κομοτηνής, όπου κι έζησε μετά το γάμο της. Απέκτησαν δυο παιδιά, την Ευγενία και τον Κωνσταντίνο.
 Τέλος, από τα στοιχεία που είναι γνωστά, ο Γιώργος Κοζίδης είχε μια αδερφή, η οποία εγκατέλειψε το χωριό, πριν την εποχή της προσφυγιάς, με τον άντρα της και τα δυο τους παιδιά και εγκαταστάθηκαν στη Βουλγαρία. 

ΚΟΤΖΑΜΠΑΣΗΣ ή ΚΟΤΖΑΒΑΣΙΛΗΣ ΜΗΝΑΣ

 Ο Κοτζάμπασης ή Κοτζαβασίλης Μηνάς του Χρήστου, γεννήθηκε στο Κοτυαίο της Άγκυρας και η γυναίκα του Πελαγία, το γένος Παΐσίδου, επίσης από το Κοτυαίο ήρθαν στις Σάπες ως γεωργοί και ήταν καταγεγραμμένοι στους καταλόγους της ΕΑΠ με αριθμούς μητρώου ΑΜ 47147 ο Μηνάς και 47148Μ η Πελαγία. (Το γράμμα Μ, σημαίνει ότι δεν ήταν αρχηγός οικογένειας).
 Απέκτησαν τέσσερα παιδιά, το Λάζαρο (1929-2015) την Κυριακή (Κίτσα) (1933), το Χρήστο (1935) και τον Ευλάμπιο (1941-2019).

 ΚΡΥΣΤΑΛΛΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

 Ο Κρυστάλλης Κων/νος και η γυναίκα του Στεργιανή γεννήθηκαν στην Κεσσάνη. Στα δύσκολα χρόνια της προσφυγιάς, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα πάντα εκεί, παίρνοντας το μοναδικό μέχρι τότε γιο τους τον Ιωάννη σε ηλικία 12 χρόνων. Ο Κων/νος ήταν ράφτης και η Στεργιανή στην πατρίδα ήταν "τροφός", θήλαζε τα παιδιά άλλων οικογενειών. Στην Ελλάδα εγκαταστάθηκαν στις Σάπες το 1922. Μετά ένα χρόνο [1923] γεννήθηκε το δεύτερο παιδί, η Σουλτάνα και το 1925 ο Απόστολος.
 Ο Ιωάννης [1911-1995] παντρεύτηκε την Ανδρονίκη [1914-2001], το γένος Μιχεμπά. Απέκτησαν τέσσερα παιδιά. Τον Κωνσταντίνο, το Δημοσθένη και τα δίδυμα αδέρφια Αθανάσιο και Γεώργιο, που οι ντόπιοι τον ξέρουμε ως Γιούλη). Ο Δημοσθένης διετέλεσε δήμαρχος Σαπών τις περιόδους 1975-78-82. Ο Κώστας, ο Δημοσθένης και ο Αθανάσιος ήταν δάσκαλοι και ζουν στην Κομοτηνή, στην Καβάλα και ο Γιώργος (Γιούλης) στη Θεσσαλονίκη.
 Η Σουλτάνα (1923-2004) παντρεύτηκε τον Γεωργούλια (καταγόμενο από την Πελοπόννησο) και έζησαν στην Κομοτηνή. Απέκτησαν δυο παιδιά, τον Κωνσταντίνο [+2012] και το Βασίλειο. (καταγραφή: 2018).
 Ο Απόστολος (1922-2005) παντρεύτηκε τη Δάφνη και απέκτησαν δυο παιδιά, τον Κωνσταντίνο και το Δημήτριο, που δε βρίσκεται εν ζωή. Ο Κώστας ζει στην Αλεξ/πολη.

 ΚΥΡΙΑΖΙΔΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
 Ο Κυριαζίδης Βασίλειος, ήταν το μικρότερο από τα τρία αδέρφια, τα οποία γεννήθηκαν στην Πέτρα των Σαράντα Εκκλησιών.
 Το μεγαλύτερο από τα αδέρφια ήταν ο Αργύριος Κυριαζίδης, μετά ο Δημήτριος και τρίτος ο Βασίλειος. Σε μικρή ηλικία είχαν την ατυχία να χάσουν και τους δυο γονείς τους και να μείνουν ορφανά. Σ’ εκείνες τις δύσκολες συνθήκες προστάτης της οικογένειας ανέλαβε ο μεγαλύτερος αδερφός, ο Αργύρης.
Ο Αργύρης γεννήθηκε γύρω στα 18… την εποχή του μεγάλου ξεριζωμού και της εξόντωσης του Ελληνισμού στην Ανατ. Θράκη και τη Μικρά Ασία, τα τρία αδέρφια με μια βοϊδάμαξα πήραν το δρόμο της προσφυγιάς ακολουθώντας την ίδια πορεία μαζί με τους υπόλοιπους συγχωριανούς τους. Πέρασαν τον Έβρο και ήρθαν στην Ελλάδα. Μετά από τους πρώτους μήνες της ζωής στην καινούρια πατρίδα, ο Αργύρης μετακόμισε και συνέχισε τη ζωή του στη Νέα Πέτρα της Επαρχίας Σαπών.
Ο Δημήτρης εγκαταστάθηκε στο Χαμηλό Σαπών και ο μικρότερος, ο Βασίλειος, στις Σάπες. Ήταν δεν ήταν δεκαπέντε χρόνων τότε.  Από τα τρία αδέρφια θα αναφερθώ στο Βασίλειο Κυριαζίδη, που ήταν και ο μοναδικός από τα αδέλφια που έζησε στις Σάπες.
  Ο Βασίλης Κυριαζίδης (1907-1982), εγκαταστάθηκε στις Σάπες, με την παρότρυνση του επίσης πρόσφυγα από την Πέτρα, Δημήτριου Παπαϊωάννου. Αυτός τον πήρε στη δούλεψή του ως βοηθό.  Είχε παντοπωλείο, σησαμελαιοτριβείο κι εκεί έκανε τα πρώτα βήματα επιβίωσης στη νέα πατρίδα.
Αργότερα παντρεύτηκε την Ευανθία Λυκίδου, η οποία γεννήθηκε στη Σκόπελο Σαράντα Εκκλησιών και είχε εγκατασταθεί με την οικογένειά της στη Συκορράχη.
 Ο Βασίλης Κυριαζίδης, στη συνέχεια άνοιξε δικό του κρεοπωλείο, στην περιοχή όπου ήταν τα περισσότερα εμπορικά στα τσαγκαράδικα με την ονομασία «Τσαρσί Τζαμί».
 Απέκτησε δυο παιδιά, την Τασούλα και τον Κυριάκο.
  Η Τασούλα (1931-2005) ήταν μοδίστρα και από τις πιο ικανές στον τόπο μας. Κοντά της εκπαιδεύτηκαν πολλά νεαρά κορίτσια. Αργότερα άνοιξε κατάστημα με έτοιμα γυναικεία ρούχα. Δεν έκανε δική της οικογένεια.
 Ο Κυριάκος, (1947), αποφοίτησε από το Γυμνάσιο Σαπών, εργάστηκε ως ελαιοχρωματιστής δημιουργώντας δικό του συνεργείο και αναλάμβανε εργολαβίες βαφής πολυκατοικιών και καταστημάτων. Παράλληλα ήταν ικανός μουσικός και ήταν μέλος μουσικού συγκροτήματος. Από τα πρώτα μέλη της Φιλαρμονικής του Δήμου Σαπών και από τους καλύτερους μουσικούς στο κλαρίνο και το σαξόφωνο. Παντρεύτηκε την Ανθή Μάντη από το Νέο Σιδηροχώρι Κομοτηνής. Έζησαν στην Κομοτηνή και απέκτησαν δυο παιδιά, την Ευανθία, που ζει στη Θεσσαλονίκη και τη Βασιλική (Κομοτηνή). (Καταγραφή: 2021).

  ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ
  Η Πέτρα ήταν ο τόπος καταγωγής του +Αθανασίου Κωνσταντινίδη, τον οποίο θυμάμαι κι εγώ σαν έναν ψηλό και αδύνατο άνθρωπο με γιαλιά. Είχε ψιλικαντζίδικο κάτω από το ξενοδοχείο "Αδριανούπολις". Συζυγός του ήταν η +Παγώνα, το γένος Χατζόπουλου Πασχάλη. Απέκτησαν 4 παιδιά. Τη Σμαρώ, το Νικόλαο, τη Μαρία και τον Πασχάλη.
  Η Σμαρώ [1924-2015] δεν παντρεύτηκε.
 Ο Νικόλαος Κωνσταντινίδης παντρεύτηκε την Παρθένα και απέκτησαν δυο παιδιά, τον Αθανάσιο και την Παγώνα. Ο Νίκος είχε Σχολή Οδηγών στην Κομοτηνή.
  Η Μαρία [Μαίρη], παντρεύτηκε τον Ιωάννη Σώρο. Δεν απέκτησαν παιδιά.
 Ο Πασχάλης (1939-2010), παντρεύτηκε την Ευδοξία Μανδαλά (+2007), συμβολαιογράφο. Ο ίδιος ήταν Μαθηματικός και είχε Φροντιστήριο. Είχε εκλεγεί Βουλευτής στο Ν. Ροδόπης (1990 και 1993-1996). Απέκτησαν δυο παιδιά, τη Σμαρώ και τη Μαρία, που ζουν στην Κομοτηνή.  
 Όλα τα παιδιά του Αθαν. Κων/δη γεννήθηκαν στις Σάπες, φοίτησαν στα σχολεία της γενέτειράς τους γης, αλλά κάποια εποχή εγκαταστάθηκαν στην Κομοτηνή. Σήμερα, κανένα μέλος των απογόνων της οικογένειας δεν κατοικεί στις Σάπες.
 Τις πληροφορίες που έχω τις έλαβα από την Αγγέλα Μπεκιαρίδου, που ζούσαν στην ίδια γειτονιά, όσα χρόνια έμειναν εδώ. Δεν γνωρίζω όμως χρονολογίες. Εάν μάθω κάτι περισσότερο θα τα δημοσιεύσω αμέσως. [Καταγραφή: Απρ. 2018].

  ΛΕΟΝΤΙΑΔΗΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ   
 Ο Λεοντιάδης Γρηγόριος βρέθηκε στις Σάπες με το πρώτο προσφυγικό κύμα το 1922, από την Κιουτάχεια της Μικράς Ασίας. Δεν υπάρχουν πληροφορίες αν είχε μαζί του γονείς ή άλλα αδέλφια. Στις Σάπες παντρεύται την Αικατερίνη Αμπατζή, τη μεγαλύτερη κόρη του Πέτρου και της Φεβρωνίας, από τη Βίγα. Τον πατέρα της σκότωσαν οι Τούρκοι μαζί με πολλούς Έλληνες, λίγο πριν του 1922. 
 Ο Γρηγόρης Λεοντιάδης, αν και άνθρωπος αγράμματος, ήταν πολύ δραστήριος και εργατικός. Ασχολούνταν με ό,τιδήποτε σκεφτόταν. Οι παλιοί επειδή ήταν μελαχροινός, τον θυμούνται με το προσωνύμιο "καραγκιόζ".
 Από τα χρόνια εκείνα, πριν από τη Βουλγαρική Κατοχή, είχε ως βοηθούς του τα μικρά τότε παιδιά του, αλλά και άλλα, που τους έστελνε στα χωριά για να μαζεύουν κότες, αυγά, ακόμη και χελώνες και τα μεταπωλούσε σε καταστήματα της Κομοτηνής. Ένα ακόμη είδος που αγόραζε ήταν και οι κατσικότριχες, τις οποίες πουλούσε σε εμπόρους των Αθηνών για την κατασκευή σχοινιών και άλλων σχετικά ειδών. Την περίοδο του 1930 εμπορευόταν το χαρτί το οποίο χρησιμοποιούσαν όσοι ήθελαν να καπνίσουν τσιγάρα. Τότε τα τσιγάρα δεν ήταν όπως σήμερα. Οι καπνιστές αγόραζαν τον καπνό χύμα και τον "έστριβαν" μέσα σε αυτά τα χαρτάκια που προανέφερα, το οποία όμως, για λόγους φορολογικούς, δεν μπορούσε ο καθένας ελεύθερα να τα πωλήσει. Χρειαζόταν ειδική άδεια. Ο ίδιος για να έχει μεγαλύτερο εμπορικό κέρδος, αγόρασε κοπτικό μηχάνημα με το οποίο έκοβε σε μικρά τεμάχια το χαρτί που άγοραζε σε μεγάλο μέγεθος και ποσότητες.
 Απέκτησαν δυο παιδιά, τον Πέτρο και το Γιάννη.
Λίγο πριν από την κατοχή έφυγαν από τις Σάπες και εγκαταστάθηκαν στην Κομοτηνή, όπου κι εκεί ασχολήθηκαν με το εμπόριο. Το σπίτι στο οποίο κατοικούσε επώλησε στον Αλέξανδρο Σκοπιανό, που ήταν και "πατζανάκια". Δικό του επίσης ήταν και το διώροφο οίκημα όπου σήμερα έχει χτιστεί η κατοικία και καταστήματα του Χαρ. Τσαβδάρη, (κρεοπωλείο, κλπ), στην κεντρική πλατεία. 
Στην Κομοτηνή ο Πέτρος, στη γνωστή μέχρι το 1970 περίπου 'Σκεπαστή Αγορά", είχε ανοίξει εμπορικό με είδη κλωστηρίου (σχετική φωτογραφία με τον ίδιο). Είχε δύο παιδιά, την Κατερίνα και το Γιώργο. Τα τελευταία χρόνια, μέχρι το 2017 περίπου που πέθανε, κατοικούσε στη Θεσσαλονίκη. 
Ο Γιάννης που έζησε μέχρι το 1990 περίπου, απέκτησε δυο παιδιά, το Γρηγόρη και την Αλεξία. [Καταγραφή 2016 & 2020- Πληροφορίες από το Θεόδωρο Ζαμπογιάννη του Μιχαήλ και Αλέξανδρο Σκοπιανό του Δημητρίου].

 ΛΙΠΟΡΔΕΖΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
 Ο Κων/νος Λιπορδέζης (1870-1931) ήταν ο αρχηγός της οικογένειας και μαζί με τη γυναίκα του Αικατερίνη (1880-1977), ζούσε στην Αδριανούπολη. Απέκτησαν τρία αγόρια, τον Ιωάννη, το Γεώργιο και τον Απόστολο. Ο Γιώργος πήρε το όνομα από το γιο του παππού του Χ"Παναγιώτη Μουζά. Ο παππούς του, το 1901 πήγε για 2η φορά στους Αγίους Τόπους παίρνοντας μαζί του και το γιο του Γιώργο. Όταν γύρισαν, κάποια μέρα σε μια ταβέρνα τρεις Βούλγαροι τον φώναξαν να τον κεράσουν. Μετά από λίγες ώρες πέθανε με φριχτούς πόνους με υποψία δηλητηρίασης. Με τα τραγικά γεγονότα του 1922, ο πατέρας του Κωνσταντίνος με τη γυναίκα του και τα τρία παιδιά τους βρέθηκαν πρόσφυγες στην Ελλάδα. Αρχικά έμειναν στο Αχυροχώρι Ορεστιάδας. Μετά πήγαν στην Κομοτηνή, για να καταλήξουν στις Σάπες. Ήταν σιδεράς, έφτιαχνε πέταλα και καρφιά για τα ζώα. Συνεργάστηκε με δυο καροποιούς των Σαπών. Το 1931, αρρώστησε και πέθανε. Έτσι, έμεινε χήρα η Κατίνα και μόνη να φροντίσει για τα παιδιά της.
 - Ο Ιωάννης, [1915-1939] το 1939 κατατάχτηκε στον ελληνικό στρατό και στις 6 /12/1940 στις μάχες του Μπόγραδετς πέφτει νεκρός υπερασπιζόμενος τα άγια χώματα της πατρίδας του.
 - Ο Γιώργος (1917-2006) παντρεύτηκε τη Μαρίκα, το γένος Κηπουρού (1925-2008). Ασχολήθηκε με το επάγγελμα του μανάβη. Απέκτησαν τρία παιδιά. Την Αικατερίνη [Κομοτηνή], τον Κων/νο [Κομοτηνή] και την Αναστασία (Σούλα) [Σάπες].
 -Ο Απόστολος ( 1919 - 2016) έζησε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του στην Κομοτηνή. Παντρεύτηκε τη Μάρθα Ποδαρίδου και απέκτησε δυο παιδιά. Τον Ιωάννη και τον Αθανάσιο (Σάκη), γνωστό μαθηματικό (Κομοτηνή). [Καταγραφή 2015 - 

  ΛΟΪΖΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
  Ο Παναγιώτης Λοΐζος καταγόταν από τα περίχωρα της Κωνσταντινούπολης, γεννημένος στα 1890. Έχασε τον πατέρα του στα Τάγματα Εργασίας (τουρκικά: Amele Taburları). Η χήρα μητέρα του με τα 2 κορίτσια και τα 4 αγόρια και με τη συνδρομή του Πατριαρχείου, μπόρεσε να τα βοηθήσει όσο ήταν δυνατό. Ο Παναγιώτης, που ήξερε γράμματα και σπούδασε στη Μεγάλη του Γένους Σχολή ήταν για χρόνια δάσκαλος στα διάφορα σχολεία της περιοχής της Κων/πολης. Έτσι γνώρισε και τη Μαρία, την οποία παντρεύτηκε. Στην Πόλη απέκτησαν τα δυο πρώτα τους παιδιά, τη Σοφία και την Άννα. Λίγα χρόνια μετά, λόγω της ανταλλαγής των Ελλήνων της Πόλης με τους Τούρκους της Δυτ. Θράκης έφυγαν και ήρθαν στις Σάπες. Για μερικά χρόνια ήταν δάσκαλος στα διάφορα χωριά της περιοχής. Το 1932 χειροτονήθηκε ιερέας. Απέκτησε άλλα δυο παιδιά τον Κωνσταντίνο και την Τασούλα.
 Η Σοφία [1923-2016] παντρεύτηκε τον Ιωάννη Μιχεμπά και απέκτησαν δυο παιδιά. Το Δημοσθένη και τη Μαρία. (βλέπε: οικογένεια Μιχεμπά).
 Η Άννα [1925- 2006] παντρεύτηκε τον Ιωάννη Ζεϊμπέκη[1914-2000]. (Είχαν κατάστημα επίπλων και διαφόρων ειδών οικίας. Δεν απέκτησαν παιδιά.
 Ο Κων/νος [1932] παντρεύτηκε τη Δέσποινα και απέκτησαν δυο παιδιά. Τον Παναγιώτη και τον Ανδρέα. Ασχολήθηκε με το εμπόριο. Κατάστημα υποδημάτων σε Σάπες και Κομοτηνή, όπου και μετακόμισαν μετά από κάποια χρόνια.
 Η Τασούλα [1937], παντρεύτηκε το Γιώργο Στελιόπουλο, εργαζόμενο στο ΚΤΕΛ Ροδόπης. Απέκτησαν επίσης δυο παιδιά. Το Γιάννη και τη Μαρία. (καταγραφή: 2018).

  ΜΑΛΛΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
  Η καταγωγή του Δημητρίου Μαλλίδη [1894-1971] ήταν από τη Γραβούνα της Ανατ. Θράκης. Γυναίκα του ήταν η Κυριακή, το γένος Νεραντζάκη (1898-1982). Απέκτησαν 6 παιδιά. Τη Μαρίκα (Μαριώ), το Νεραντζή, το Χαράλαμπο, τον Αθανάσιο, το Βασίλειο και τη Δέσποινα, η οποία είχε πεθάνει σε ηλικία 17 ετών κατά τη διάρκεια της Κατοχής.
 -Η Μαριώ, παντρεύτηκε τον Τατσίνα Γεώργιο, ηπειρώτη στην καταγωγή, που ήταν ιδιοκτήτης ταξί και φορτηγού Δ.Χ. Το 1962 έφυγε οικογενειακώς στη Θεσσαλονίκη. Είχαν τέσσερα παιδιά, την Ευφροσύνη τη Δέσποινα, τον Κώστα και την Κυριακή. Το αγοράκι πέθανε σε ηλικία 2 ετών. Όλα γεννήθηκαν στις Σάπες. Ο Τατσίνας και η Μαριώ έχουν πεθάνει. Δεν γνωρίζω ακριβώς τη χρονολογία.
 -Ο Νεραντζής [1926-2002] παντρεύτηκε τη Δέσποινα Σεραφειμίδου. Έκαναν δυο παιδιά, το Δημήτρη και τη Βάσω, που ζουν στη Θεσσαλονίκη.
 -Ο Χαράλαμπος [1927-2014] παντρεύτηκε την Ελένη. Αυτοκινητιστής Δ.Χ. ιδιοκτήτης ταξί. Είχαν δυο παιδιά, το Δημήτρη και την Κυριακή [Κούλα]. Η Δημήτρης έχασε τη ζωή του σε τροχαίο. Η Κούλα ζει στις Σάπες.
 -Ο Αθανάσιος [1929-2018] παντρεύτηκε τη Σταυρούλα Πανταζή. Το επάγγελμά του αυτοκινητιστής Δ.Χ. Έκαναν δυο αγόρια. Το Δημήτρη και τον Παναγιώτη. Ο Θανάσης έφυγε από τη ζωή το 2018.
 -Ο Βασίλειος παντρεύτηκε τη Μαρία (Μαρούλα) Δημάδη του Κων/νου. Είχε κατάστημα Ψιλικών Ειδών. Έκαναν δυο κορίτσια, τη Δέσποινα και την Αναστασία. Οι γονείς ζουν στις Σάπες. Η Δέσποινα στην Ιταλία, όπου είναι παντρεμένη. {Καταγραφή: 2015 

  ΜΗΛΤΣΙΑΔΗΣ ΠΟΥΧΡΟΝΗΣ ή Μιλτσιάδης
 Ο Μηλτσιάδης Πολυχρόνης [1893-1968] γεννήθηκε στην Πέτρα της Ανατ. Θράκης και ήρθε με τη σύζυγό του Κοκόνη [1895-1968] στις Σάπες. Ήταν γεωργός στο επάγγελμα. Απέκτησαν τρία παιδιά, τη Στεργιανή, τη Χρυσούλα και την Κατίνα. Τα παιδιά, γύρω στα 1961 έφυγαν από τις Σάπες
 -Η Στεργιανή παντρεύτηκε το Δημήτριο Μαυρίδη και έζησαν αρχικά στην Κομοτηνή και μετά Θεσ/νίκη. Απέκτησαν δυο κόρες, την Ιουλία και την Ειρήνη.
 -Η Χρυσούλα που ήταν μοδίστρα στο επάγγελμα, δεν παντρεύτηκε. Έζησε στη Θεσ/νίκη.
 -Η Κατίνα, παντρεύτηκε το Χρήστο Γαργατόπουλο και έζησαν στη Θεσ/νίκη. Απέκτησαν μια κόρη, την Άννα. Η Κατίνα ζει στη Θεσσαλονίκη. Τον Οκτ. του 2020 ήρθαμε σε επικοινωνία.
Σε αναζήτηση που έκανα στους προσφυγικούς καταλόγους εντόπισα το όνομα Μιλτσιάδης ή Στοΐκογλου Μιχαήλ του Βασιλείου. Εγκαταστάθηκε στις Σάπες με αριθμό μητρώου 47159, που σημαίνει ότι ήταν αρχηγός οικογένειας. Ο Μιχαήλ ήταν ο πατέρας του Πολυχρόνη και όταν ήρθαν στις Σάπες δε ζούσε η γυναίκα του. Ήταν αγρότης και εξαίρετος μουσικός στη γκάιντα. Οι συγγενείς του όταν μιλούν γι αυτόν λένε ότι έπαιζε στα γλέντια και στους γάμους στην Πέτρα. [Καταγραφή: 2018 - 2020]

  ΜΙΝΤΙΔΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
  Ο Δημήτριος Μιντίδης παντρεύτηκε την Πολυχρονία …… στην Πέτρα της Ανατ. Θράκης.
   Απέκτησαν 4 παιδιά. Τον Παναγιώτη, το Γιώργο, τη Λαφίνα και τον Πασχάλη.
  Ο Παναγιώτης παντρεύτηκε την Πελαγία και απέκτησαν 3 κορίτσια. [Πολυχρονία (Νίτσα)(μετέπειτα Αντωνιάδου), Μαρία και Δήμητρα].
 Ο Γιώργος παντρεύτηκε τη Δέσποινα Παπαϊωάννου και απέκτησαν δύο κορίτσια. [Πολυχρονία και Παγώνα].
  Ο Πασχάλης παντρεύτηκε τη Χρυσούλα Καζά και απέκτησαν δύο παιδιά. [Δημήτρης και Φιλιώ].
  Η Παγώνα παντρεύτηκε τον Αθανάσιο Κωνσταντινίδη και έκανε 4 παιδιά. [Σμαρώ, Νικόλαος, Μαρία και Πασχάλης].  [Καταγραφή: 2018]

  ΜΙΧΕΜΠΑΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ
 Ο Μιχεμπάς Δημοσθένης [1880-1960] και η γυναίκα του Ευτυχία [1890-1984] γεννήθηκαν στην Κεσσάνη της Ανατ. Θράκης. Σήμερα βρίσκονται ενταφιασμένοι στα Κοιμητήρια των Σαπών. Ήρθαν το 1922, πρόσφυγες στις Σάπες, μαζί με τα δύο τους παιδιά, την Ανδρονίκη και τον Ιωάννη. [1919- ?]. 
 -Η Ανδρονίκη [1914-2001] παντρεύτηκε τον Ιωάννη Κρυστάλλη [1911-1995]. Απέκτησαν τέσσερα παιδιά. Τον Κωνσταντίνο, το Δημοσθένη και τα δίδυμα αδέρφια Αθανάσιο και Γεώργιο, που οι ντόπιοι τον ξέρουμε ως Γιούλη). Ο Δημοσθένης διετέλεσε δήμαρχος Σαπών τις περιόδους 1975-78, 78-82.
 -Ο Ιωάννης [1911-2001] παντρεύτηκε τη Σοφία [1923-2016] το γένος Λοΐζου Παναγιώτη με καταγωγή από Κων/πολη. Ο Ιωάννης, υπήρξε γυρολόγος στο επάγγελμα, δηλαδή πλανόδιος έμπορος. Στις Σάπες πρέπει να έζησε μέχρι το 1948 περίπου και μετά εγκαταστάθηκε οικογενειακώς μόνιμα στην Κομοτηνή. Απέκτησαν δυο παιδιά. Το Δημοσθένη και τη Μαρία. Ο Δημοσθένης παντρεύτηκε τη Μαρία Καλαϊτζή από την Έδεσσα. Απέκτησαν δυο παιδιά, τον Ιωάννη και τον Τρύφωνα. Κατοικεί σήμερα στην Κομοτηνή όπου και εργάστηκε ως οδοντίατρος. Η Μαρία, (οδοντίατρος) παντρεύτηκε τον Αστρείδη Θρασύβουλο [+2017]. Απέκτησαν δυο παιδιά, τον Κωνσταντίνο και τον Ιωάννη. Ζει στη Θεσσαλονίκη. (καταγραφή: 2018). [Καταγραφή: 2017].
  

  ΜΟΥΧΤΑΡΑΚΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ
Ο Μουχταράκος Γεώργιος γεννήθηκε στις Σάπες το 1928 από γονείς που ήρθαν πρόσφυγες στον τόπο μας από την περιοχή της Κεσσάνης. Το όνομα του πατέρα του Θεόδωρος και της μητέρας του Άννα. Από τις πληροφορίες που έχω βγαίνει το συμπέρασμα ότι ήταν μοναχογιός και πρέπει ο πατέρας του να πέθανε αμέσως μετά το 1928. Από έρευνα που έκανα στα δημοτολόγια των Σαπών, δεν υπάρχει καταχωρημένο το όνομά του. Εδώ πρέπει να προσθέσω ότι το 1941, η τότε Κοινότητα Σαπών, έκαψε τα αρχεία για να μην πέσουν στα χέρια των κατοχικών δυνάμεων. 
 Ήρθαν μετά το 1922 και εγκατάσταθηκαν στις Σάπες, ενώ άλλα συγγενικά πρόσωπα φέρεται να εγκαταστάθηκαν στην Κομοτηνή. Η κατοικία τους ήταν στο σημερινό σπίτι του Κων/νου Μπεκιαρίδη, απέναντι από το κτίριο της Ένωσης Γεωργικών Συν/σμών. Η χήρα μητέρα του αντιμετώπισε πολλές οικονομικές δυσκολίες και λέγεται ότι για χρόνια την εποχή εκείνη παραχωρούσε ένα από τα δωμάτια του σπιτιού με ενοίκιο σε υπαλλήλους που υπηρετούσαν σε δημόσιες υπηρεσίες. Έτσι συμπλήρωνε το φτωχικό οικογενειακό εισόδημα. 
 Ο Γιώργος Μουχταράκος έγινε ράφτης και κάποια εποχή είχε και υφασματοπωλείο το οποίο πριν από την κατοχή ήταν ιδιοκτησίας κάποιου Ασαντούρ, αρμένιου στην καταγωγή. [Δες την πρώτη φωτό.] Αργότερα ασχολήθηκε και με την εκτροφή μελισσών. Το 1968, σε ηλικία 40 ετών, βρέθηκε νεκρός μέσα στο δωμάτιό του, κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες! Δεν είχε δημιουργήσει δική του οικογένεια.
Πληροφορίες μου λένε ότι στην Κομοτηνή ζούσε συγγενική οικογένεια. Πολλές φορές η Άννα, μητέρα του Γεωργίου, πήγαινε στην Κομοτηνή και επισκεπτόταν τους συγγενείς της. Το πιο γνωστό μέλος ήταν ο Μουχταράκης Γεννάδιος, που χειροτονήθηκε διάκος από τον τότε Μητροπολίτη Μαρωνείας Τιμόθεο και αργότερα αρχιμανδρίτης. Ο Τιμόθεος τον όρισε Γραμματέα της Μητρόπολης και όταν (1974) μετατέθηκε στη νεοσύστατη Μητρόπολη Νέας Ιωνίας και Φιλαδελφείας στην Αθήνα, τον πήρε μαζί του ως στενό συνεργάτη του. (Καταγραφή 2018 - Πληροφορίες Σταυρούλα Βαλασιάδου). 

    ΜΠΑΚΙΡΤΖΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΟΥ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ
  Ο Δημήτριος Μπακιρτζής του Ευστρατίου και της Παρασκευούλας (1876-1948) γεννήθηκε στη Βίγα ή Πηγές Μικράς Ασίας. (Κατά μία πληροφορία κατάγεται από το Αϊβαλί της Μ. Ασίας. Είχε άλλα τρία αδέρφια, τη Σμαραγδή, μετέπειτα σύζυγο Παντελή Βαφειάδη, τη Φεβρωνία, μετέπειτα σύζυγο Πέτρου Αραμπατζή και το Φωκιώνα. Το 1910 ο Δημήτριος Μπακιρτζής παντρεύτηκε τη Θεολογία Ελευθεριάδου(1891-1961) του Θεοδώρου και της Άννας, από τη Βίγα. Από το γάμο τους απέκτησαν έξι παιδιά: τον Ευστράτιο το 1911, το Θεοδόσιο το 1913, την Παρασκευούλα το 1915, τον Κωνσταντίνο το 1917, την Άννα το 1921 και τη Χρυσούλα το 1926. Τα πέντε πρώτα παιδιά γεννήθηκαν στη Βίγα Μικράς Ασίας, ενώ το έκτο παιδί η Χρυσούλα, γεννήθηκε στις Σάπες Ροδόπης.
 -Ο Δημήτριος Μπακιρτζής, που διέμενε με την οικογένεια του στη Βίγα της Μικράς Ασίας, ήταν έμπορος μπακιρικών και σιτηρών, ενώ είχε και ένα ιχθυοτροφείο στα νερά του Γρανικού ποταμού, που διασχίζει τη Βίγα. Η οικονομική κατάσταση της οικογένειας πρέπει να ήταν αρκετά καλή, διότι τα παιδιά ανέφεραν, ότι είχαν και μηχανή προβολής παιδικών ταινιών κινουμένων σχεδίων. Τα γεγονότα της Μικρασιατικής Καταστροφής, Αύγουστος – Σεπτέμβρης 1922, βρίσκουν το Δημήτριο Μπακιρτζή στην Κωνσταντινούπολη για να γλυτώσει ή και να περισώσει κάτι από τα περιουσιακά του στοιχεία, διότι προαισθάνθηκε ίσως την επερχόμενη λαίλαπα της καταστροφής και της σφαγής, κυρίως του ανδρικού πληθυσμού. Η Θεολογία Μπακιρτζή, από την άλλη, με τα πέντε παιδιά της, βρίσκεται στη Βίγα και βιώνει όλη την καταιγίδα της σφαγής, της λεηλασίας, των βιασμών και της καταστροφής του Μικρασιατικού Ελληνισμού. Το Σεπτέμβρη του 1922, η Θεολογία Μπακιρτζή με τα πέντε παιδιά της, το Στράτο, το Θεόδοση, την Παρασκευούλα, τον Κωνσταντίνο και την Άννα, παίρνει το δρόμο της προσφυγιάς μόνη, χωρίς τον άνδρα της, ο οποίος όπως προαναφέρθηκε βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη. Μαζί της βρίσκονται οι οικογένειες των αδερφών του συζύγου της, (χήρες πλέον, η Σμαραγδή Βαφειάδου με έξι παιδιά και η Φεβρωνία Αραμπατζή με τέσσερα παιδιά, αφού οι σύζυγοι τους είχαν σφαγιαστεί), ο Φωκίωνας και η Ελένη Μπακιρτζή με τα δύο τους παιδιά, και η αδελφή της Ελένη με τον συζύγο της Γιώργο Χαλβατζή με ένα παιδί. Στις 14 Σεπτεμβρίου 1922 επιβιβάστηκαν στο θωρηκτό Αβέρωφ, πλοίο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, έχοντας πάρει μαζί τους τις ψυχές τους, τις φρικτές μνήμες της καταστροφής, μερικές φωτογραφίες, κι ό,τι ελάχιστο απέμεινε από τιμαλφή, μετά το πλιάτσικο των Τούρκων. Επιλέγουν να εγκατασταθούν στις Σάπες (Σαψί) του Νομού Ροδόπης με γνώμονα, ότι βρίσκεται κοντύτερα στην αλησμόνητη πατρίδα τους, ώστε με την πρώτη ευκαιρία να γυρίσουν σε αυτήν. Στις 15 Αυγούστου 1927 γίνονται τα εγκαίνια του Πετρόμυλου, τον οποίο αγόρασε ο Δημήτρης Μπακιρτζής, από ένα Βούλγαρο που αποχωρούσε από την πόλη.
Τα παιδιά του Δημητρίου και της Θεολογίας Μπακιρτζή παντρεύτηκαν και απέκτησαν δικές τους οικογένειες.
- Ο Ευστράτιος Μπακιρτζής (1911) παντρεύτηκε τη Χρυσούλα Τζάκη και δεν απέκτησαν παιδιά.
- Ο Θεοδόσιος Μπακιρτζής (1913) παντρεύτηκε τη Φιλομένη Βασιλικού και απέκτησε δύο γιούς: το Δημήτρη και το Φάνη. 
- Η Παρασκευούλα (1915) παντρεύτηκε το Βασίλη Χατζόπουλο και απέκτησε δύο γιούς: τον Αχιλλέα που έχει πεθάνει, και το Δημήτρη (Τάκης).
- Ο Κώστας (1917) παντρεύτηκε την Μαργαρίτα Παπαδημητρίου και δεν απέκτησαν παιδιά.
- Η Άννα (1921) παντρεύτηκε το Νικόλαο Ιωακειμίδη και απέκτησε δύο κόρες: τη Σοφία (Φούλη) και τη Θεολογία (Λίλια).
- Η Χρυσούλα (1926) παντρεύτηκε το Νικόλαο Τζίγρατζη και δεν απέκτησαν παιδιά.
Η αλευροβιομηχανία των Αφών Μπακιρτζή προσέφερε εργασία, απασχόληση και ανάπτυξη στον τόπο για πολλά χρόνια, μέχρι το 1980 περίπου, οπότε και σταμάτησε τη λειτουργία του. (Καταγραφή: 2012 - ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΕΔΩ)

   ΜΠΑΚΙΡΤΖΗΣ ΦΩΚΙΩΝ ΤΟΥ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ
  Ο Φωκίων Μπακιρτζής (1880 -1950) γεννήθηκε στη Βίγα. Είχε άλλα τρία αδέρφια, τη Σμαραγδή, μετέπειτα σύζυγο Παντελή Βαφειάδη, τη Φεβρωνία, μετέπειτα σύζυγο Πέτρου Αραμπατζή και το Δημήτριο Μπακιρτζή (1876), ο οποίος αργότερα έφτιαξε το μύλο στις Σάπες. Στη Βίγα σφαγιάστηκε ο ελληνορθόδοξος ανδρικός πληθυσμός μεταξύ αυτών και οι σύζυγοι των δύο αδερφών του Δημητρίου & Φωκίωνα Μπακιρτζή, Παντελής Βαφειάδης και Πέτρος Αραμπατζής. Ο Φωκίων Μπακιρτζής, συνελήφθη από τους Τούρκους, φυλακίστηκε, αλλά δραπέτευσε από τη φυλακή λυγίζοντας τα σίδερα. Μετέπειτα, ειδοποίησε τις συμμαχικές δυνάμεις για τη μεγάλη σφαγή που διεπράττετο, ώστε να επέμβουν και να σταματήσει το κακό, ενώ κρύβεται στο καμπαναριό της εκκλησίας για να γλυτώσει. Το Σεπτέμβρη του 1922, η Θεολογία Μπακιρτζή με τα πέντε παιδιά της, παίρνει το δρόμο της προσφυγιάς μόνη, χωρίς τον άνδρα της, ο οποίος όπως προαναφέρθηκε βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη. Μαζί της βρίσκονται οι οικογένειες των αδερφών του συζύγου της, (χήρες πλέον, η Σμαραγδή Βαφειάδου με έξι παιδιά και η Φεβρωνία Αραμπατζή με τέσσερα παιδιά, αφού οι σύζυγοι τους είχαν σφαγιαστεί), ο Φωκίωνας και η Ελένη Μπακιρτζή με τα δύο τους παιδιά, και η αδελφή της Ελένη με τον συζύγο της Γιώργο Χαλβατζή με ένα παιδί. [Πληροφορίες: Φούλη Ιωακειμίδου – Χαρμαντζή, Θεσσαλονίκη, Ιανουάριος 2012]. Διάβασε εδώ. 
Την Ελένη (1902-1972) το γένος Άμπουτ Παντελή από το Χαλέπι Συρίας (κατά μία εκδοχή), που λεγόταν Ναζλού, ο Φωκίων τη γνώρισε σε κάποια πολεμική επιχείρηση και την έφερε στη Βίγα σε μικρή ηλικία. Μαζί της απέκτησε εννέα παιδιά. Τα δύο πρώτα γεννήθηκαν στη Βίγα.
- Ο Ευστράτιος (1917-1950) παντρεύτηκε τη Συμερούδα (1923-1950), το γένος Μούκανου. Απέκτησαν μια κόρη την Ελένη, η οποία ζει σήμερα στη Θεσσαλονίκη ως Μανιαδάκη. 
- Ο Γεώργιος, παντρεύτηκε την Έλλη Κεραμέα. Απέκτησαν δυο παιδιά. Τη Μαρούλα και την Ελένη. (Κομοτηνή).
- Ο Ιωάννης, πέθανε σε ηλικία 15 ετών.
- Ο Παντελής (1927-1948), σκοτώθηκε στη γέφυρα Μποροζανίου την εποχή του Εμφυλίου Πολέμου.
- Ο Κωνσταντίνος (Κώστας) (1928-2012), παντρεύτηκε την Άρτεμι Σεραφειμίδου και απέκτησαν δύο παιδιά, την Ελένη (Θεσσαλονίκη) και το Φωκίωνα (Κομοτηνή).
- Η Αθηνά (1931-2017), παντρεύτηκε το Βίκτωρα Κοζέη και απέκτησαν δυο παιδιά. Το Νικόλαο και τον Ιωάννη (Θεσ/νίκη).
- Ο Αθανάσιος (1932-2002), παντρεύτηκε την Ευτυχία Κοτσιλά και απέκτησαν δυο παιδιά. Τον Παντελή (Θεσ/νίκη) και την Αναστασία (Κομοτηνή).
- Η Παρασκευή, παντρεύτηκε το Νικόλαο Στεφανίδη. Απέκτησαν τρία παιδιά, την Αλεξάνδρα (Ξάνθη), την Ελένη και το Φώτη (Κομοτηνή). 
- Ο Κίμων, παντρεύτηκε την Ελπινίκη Κουκούλη και ζουν σήμερα στην Κομοτηνή. Έχουν δύο παιδιά. Την Ελένη (Θεσ/νίκη) και το Φωκίωνα (Κύπρος). Επί πλέον διάβασε εδώ: (Καταγραφή: 2018).

  ΜΠΕΚΙΑΡΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
 Ο Γιώργος Μπεκιαρίδης (1891-1969) του Τριαντάφυλλου και της Δουκένης, γεννήθηκε το 1891 στην Πέτρα Ανατ. Θράκης. Παντρεύτηκε τη Δέσποινα, (1896- ? ) το γένος Πασχάλη Χατζόπουλου (1η σύζυγος). Απέκτησαν πέντε παιδιά. Τριαντάφυλλος(1920), Μαρίκα(1924-2015), Αικατερίνη(1926), Τηλέμαχος (1928) και Πασχάλης (1930-2016).
Μετά την απώλεια της 1ης συζύγου έκανε δεύτερο γάμο με τη Χρυσή, (1908-1979), το γένος Δημητρίου Γιαννακίδη, που γεννήθηκε στην Πέτρα το 1908. Απέκτησαν τέσσερα παιδιά. Τους: Δημήτριο (1937), Κων/νο (1939), Αγγέλα (1941) και Τριανταφυλλιά (Λίτσα) 1945.
Ο Τριαντάφυλλος (1920-1944), στις 14 Σεπτεμβρίου 1944, σφαγιάσθηκε από τους Γερμανούς.
Η Μαρίκα (1924) παντρεύτηκε τον Ιωάννη Βαΐδη (1915), από τη Μάκρη. Απέκτησαν δυο παιδιά, τη Δέσποινα και τον Αλκιβιάδη. 
Η Αικατερίνη, (1926), παντρεύτηκε τον το Μιχάλη Σαπουντζή από την Ξυλαγανή. Απέκτησαν 4 παιδιά. Τους Ιωάννη, Γεώργιο, Ζωή και Χρήστο.
Ο Τηλέμαχος (1928), δεν παντρεύτηκε.
Ο Πασχάλης (1930), έζησε πολλά χρόνια στο Γερμανία, μέχρι το τέλος της ζωής του.
Ο Δημήτριος (1937) παντρεύτηκε (1968) τη Ζωή Διαμαντίδου. Απέκτησαν δυο παιδιά, το Γεώργιο (Αθήνα) και την Αναστασία (Πάρος).
Ο Κων/νος (1929), παντρεύτηκε (1972) τη Φανή Γολγάκη και απέκτησαν δυο παιδιά. Τη Χρυσούλα και την Κυριακή.
Η Αγγέλα (1941) είναι άγαμος και ζει στις Σάπες.
Η Τριανταφυλλιά (1945), παντρεύτηκε (1976) το Φώτη Καλλεάδη. Είναι και οι δυο δάσκαλοι. Ζουν στη Θεσσαλονίκη. Δεν έχουν παιδιά. [Ευχαριστώ την Αγγέλα Μπεκιαρίδου για τη βοήθειά της].
[Καταγραφή 2018 - ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ].

   ΜΠΟΥΦΙΝΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ.

  Ο Μπουφινάς Αναστάσιος, γεννήθηκε γύρω στα 1860 στην Κωνσταντινούπολη. Στα περίχωρα της Πόλης είχε κτήμα και ασχολούνταν με την καλλιέργεια και το εμπόριο κηπευτικών. Η γυναίκα του Βασιλική (1863-1954) τον βοηθούσε στις εργασίες του κτήματος και παράλληλα φρόντιζε την οικογένειά της. Απέκτησε πέντε παιδιά. Το Μανώλη, το Θωμά, τον Κωνσταντίνο, την Αθανασία και τη Δανάη. Και τα πέντε παιδιά γεννήθηκαν στην Κωνσταντινούπολη. Τα τέσσερα μεγαλύτερα ακολούθησαν τους γονείς μετά τον ξεριζωμό των Ελλήνων στην Ελλάδα, ενώ η μικρότερη κόρη  Δανάη παρέμεινε στην Πόλη.
 Η πρώτη εγκατάσταση της οικογένειας έγινε στην Κομοτηνή. Τους παραχωρήθηκε προσφυγική κατοικία στα βόρεια της Κομοτηνής. Με την πάροδο του χρόνου, ο πατέρας πέθανε και τη Βασιλική στα γεράματά της φρόντισε στις Σάπες ο γιος της Κώστας, μέχρι το θάνατό της. Ενταφιάστηκε στα κοιμητήρια των Σαπών, το 1954.  Από τα παιδιά τους...
  1. Ο Μανώλης έζησε στην Κομοτηνή και ασχολήθηκε με το εμπόριο. Βιοτεχνία έτοιμων ενδυμάτων.
  2. Ο Θωμάς παντρεύτηκε στην Αργαλαστή του Βόλου, όπου και έζησε.
 3. Ο Κων/νος (1901-1980). Ήταν ο μόνος από τα αδέρφια που έζησε στις Σάπες και με την οικογένειά του θα ασχοληθώ με περισσότερες λεπτομέρειες. Όταν άρχισε να εργάζεται από τη νεαρή ηλικία ήταν μάγειρας σε εστιατόριο της Πόλης. Στο μεταξύ άρχισαν οι διώξεις των Ελλήνων και τότε η οικογένεια εγκατέλειψε τα πάντα. Ο πρώτος τόπος εγκατάστασης ήταν η Χρυσούπολη. Εκεί, επειδή δεν είχε υπηρετήσει ακόμη τη στρατιωτική του θητεία κατατάχθηκε στη χωροφυλακή. Στις Σάπες εγκαταστάθηκε ως γαμπρός. Παντρεύτηκε τη Σουλτάνα Καλογιαννίδου και ασχολήθηκε με το εμπόριο. Απέκτησαν τρία παιδιά. Τη Βασιλική, τον Αναστάσιο και την Ελένη.
   Η Βασιλική έγινε εκπαιδευτικός και παντρεύτηκε το Δημήτρη Κώτσο, επίσης εκπαιδευτικό. Εργάστηκαν στη Χρυσούπολη. Απέκτησαν δύο παιδιά. Την Καλλιόπη (ενδοκρινολόγος) και τον Παναγιώτη (ηλεκτρολόγος Μηχανικός ΥΠΕΧΩΔΕ).
  Ο Αναστάσιος, σπούδασε στην Ανωτάτη Βιομηχανική Θεσ/νίκης και ασχολήθηκε με την ιδιωτική Εκπαίδευση (Φροντιστήρια και Ιδιωτικό Γυμνάσιο-Λύκειο στη Χρυσούπολη και στην Καβάλα). Παντρεύτηκε στην Καβάλα τη Χάρις Λαφιάτη, καθηγήτρια εκπαιδευτικό. Απέκτησαν τρία παιδιά. Τον Κων/νο (Αρχιτέκτονας), το Στέλιο (γυμναστής) και την Άννα (Χημικός).
  Η Ελένη, παντρεύτηκε το Χρήστο Δουλγέρη, από το Ιάσιο (υπάλληλος της ΑΤΕ). Απέκτησαν δυο παιδιά, τον Κώστα (Ηλεκτρ/γος Μηχανικός στη Νομαρχία Ροδόπης) και το Χαράλαμπο (Γεωπόνος στο Παν/μιο Θεσ/νίκης).
 4. Η Αθανασία εγκαταστάθηκε στην Κομοτηνή. Δεν παντρεύτηκε και αργότερα μετακόμισε στη Θεσσαλονίκη.
 5. Η Δανάη ήταν δασκάλα στην Κωνσταντινούπολη σε οικογένεια Γάλλου Πρόξενου. Παρέμεινε στην Πόλη και όταν αργότερα την αναζήτησαν δεν βρήκαν κανέναν ίχνος ζωής και ποτέ δεν έμαθαν για την τύχη της.    (Καταγραφή 2021-Πληροφορίες Βασιλική Κώτσου-Μπουφινά).


  ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΜΙΧΑΗΛ
 Ο Μιχάλης Παπαδόπουλος [1911-1985], του Κων/νου και της Μαρίας, γεννήθηκε στο Στρατηγείο (Αχμέτ Μπέη ή κατά άλλους Αχμάκ Μπέη), Μητροπόλεως Βιζύης, χωριό που ανήκει μέχρι σήμερα στην περιφέρεια Κιρκιλισέ ή Σαράντα Εκκλησιές όπως λέγονταν. Την εποχή της προσφυγιάς ήρθε μαζί με άλλους συγγενείς του αρχικά στη Γενησέα της Ξάνθης σε ηλικία περίπου 11 χρόνων. Αργότερα μετακόμισε στις Σάπες, όπου και έμεινε μόνιμα. Παντρεύτηκε στις Σάπες τη Φανή Καραμπατζάκη [1912-2005], που είχε γεννηθεί στο χωριό Ηρωικόν, [Μπεγιεντίκ] στην Κεσσάνη. Η ίδια το έλεγε Μπηιντίκι.  Περισσότερα για την πατρική της οικογένεια στο όνομα Καραμπατζάκη. 
  Παντρεύτηκαν το 1931 και απέκτησαν τρία παιδιά, τον Κωνσταντίνο, τον Αντώνιο και τη Μαίρη.
 1 Ο Κωνσταντίνος [1932-2015] ασχολήθηκε για χρόνια με την επιδιόρθωση παπουτσιών. Παντρεύτηκε την Ελένη Βασιλειάδου και απέκτησαν δυο παιδιά, το Μιχάλη και το Σωκράτη. Κάποια στιγμή οικογενειακώς εγκαταστάθηκαν στις ΗΠΑ, όπου και πέθανε (2015). Τα παιδιά του ζουν επίσης εκεί.
 2 Ο Αντώνης (1938), εκπαιδευτικός, παντρεύτηκε τη Βασιλεία Μαραγκοζάκη, επίσης εκπαιδευτικό. Έχουν δυο παιδιά, τη Φανή και τον Αργύρη. Όλοι τους ζουν στην Αλεξανδρούπολη.
 3 Η Μαίρη (1947), εκπαιδευτικός, παντρεύτηκε τον Ιωσήφ Καζαντζίδη. Απέκτησαν δυο παιδιά, τη Δέσποινα και το Χαράλαμπο. Σήμερα ζουν στις Σέρες. (Καταγραφή: 2018-Πληροφορίες: Παπαδόπουλος Αντώνης).

  ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
  Ο Παπαϊωάννου Δημήτριος γεννήθηκε στην Πέτρα το 1877 και πέθανε στις Σάπες το 1962. Η γυναίκα του Παγώνα, επίσης από την Πέτρα, γεννήθηκε το 1866 και πέθανε στις Σάπες το 1946. Πριν από το μεγάλο διωγμό, στην Πέτρα απέκτησαν και τα τρία παιδιά τους, τον Ιωάννη, τη Δέσποινα και ένα κόμη κορίτσι που προς το παρόν δεν γνωρίζω το όνομα. Έχω καταγράψει μια παλιά ιστορία για το Δημήτριο και την Παγώνα Παπαϊωάννου, σχετικά με την εκκλησία της Αγίας Μαρίνας. 
Ο Ιωάννης [1895-1967] γεννήθηκε στην Πέτρα. Εκεί παντρεύτηκε την Αναστασία [1904-1996]. Απέκτησαν δυο παιδιά, τη Χρυσούλα και την Πολυχρονία. Η Χρυσούλα [1935-2015], παντρεύτηκε τον Χαριτόπουλο Χαρίτωνα [1926-2002]από την Αρίσβη, αλλά δεν απέκτησαν παιδιά. Η Πολυχρονία παντρεύτηκε τον Παρασκευά ..... κι έζησε μετέπειτα στην Κομοτηνή και αργότερα στη Θεσσαλονίκη. Δεν έχω άλλες πληροφορίες.
Η Δέσποινα παντρεύτηκε το Γεώργιο Μιντίδη, ο οποίος είχε στις Σάπες κατάστημα σιδηρικών(βλέπε:Μιντίδης Γεώργιος) και το οποίο επώλησε για να ζήσουν μετέπειτα στη Θεσσαλονίκη. Απέκτησαν δυο κόρες, την Πολυχρονία και την Παγώνα.
 Για την τρίτη κόρη δεν έχω προς το παρόν κάποιες πληροφορίες. Από πολύ νωρίς, ίσως και πριν το 1948, έφυγε από τις Σάπες. Λέγεται ότι η κατοικία της ήταν το παλιό Γυμνάσιο. Αυτό αγοράστηκε από το Δήμο Σαπών και στη συνέχεια λειτούργησε ως σχολείο (Γυμνάσιο). Γύρω στα 1985 γκρεμίστηκε και στη θέση του έγινε το σημερινό Πολύκεντρο.

  ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ ΝΕΡΑΝΤΖΗΣ
  Ο Παπάζογλου Νεραντζής γεννήθηκε στη Γραβούνα της Ανατ. Θράκης, γύρω στα 1870 με δικούς μου υπολογισμούς. Είναι το αρχαιότερο γνωστό μέλος της οικογένειας και δεν έχω κανένα άλλο στοιχείο για τον ίδιο και για την οικογένεια που είχε. Το μόνο γνωστό από τα παιδιά του είναι ο Αναγνώστης, που γεννήθηκε στη Γραβούνα όπου και παντρεύτηκε την επίσης Γραβουνιώτισσα Ασημίνα, το γένος Μαλλίδη (αδερφή του Δημ. Μαλλίδη). Ο Αναγνώστης ασχολήθηκε με την καλλιέργεια χωραφιών. Είχε καλή οικονομική κατάσταση. Απέκτησαν 4 παιδιά. Τον Παναγιώτη, τον Κωνσταντίνο, το Νεραντζή και τη Βασιλική.
  1. Ο Παναγιώτης παντρεύτηκε τη Βασιλική, με την οποία απέκτησαν 4 παιδιά. Τον Ευάγγελο, τον Αναγνώστη, την Ασημίνα και ένα ακόμη παιδί.
  2. Ο Κωνσταντίνος (1908-1962), αγρότης στο επάγγελμα, παντρεύτηκε τη Λαμπρινή (1913-2011) το γένος Σκοπιανού. Παιδιά τους ήταν η Ασημούλα, ο Παναγιώτης και ο Δημήτριος. (ήταν συμμαθητής και πηγαίναμε μαζί στο σχολείο των Σαπών. Ο Κωνσταντίνος, το 1962, σκοτώθηκε μετά από ατύχημα που είχε με τον ιδιόκτητο γεωργικό ελκυστήρα (τρακτέρ). Ο Κων/νος και η Λαμπρινή είναι ενταφιασμένοι στα Κοιμητήρια των Σαπών.
  3. Νεραντζής (δεν παντρεύτηκε)
  4. Βασιλική – Πρέπει να παντρεύτηκε στη Μαρώνεια, χωρίς να έχω άλλο στοιχείο. Όλοι οι απόγονοι των τεσσάρων αδελφών Παπάζογλου, σταδιακά έφυγαν από τις Σάπες και μετακόμισαν στην Κομοτηνή και στη Μαρώνεια. Το όνομα Παπάζογλου είναι γνωστό στην Κομοτηνή από τα καταστήματα που είχαν, όπως αυτό με τα παιδικά ρούχα κλπ.

  ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ (1888-1962)
 Προβληματίστηκα αν έπρεπε να συμπεριλάβω την οικογένεια ανάμεσα στις προσφυγικές του τόπου μας. Αιτία η ηπειρώτικη καταγωγή της. Συνήθως οι Ηπειρώτες πριν από το 1900 επέλεγαν να φύγουν από τα χωριά που γεννήθηκαν με σκοπό την αναζήτηση καλύτερων συνθηκών εργασίας. Τελικά αποφάσισα να τη συμπεριλάβω, γιατί ο (τότε) Πασχάλης Κώστας το 1904 (16 ετών) με τον πατέρα του και το μικρότερο αδερφό του εγκαταστάθηκαν στα Ύψαλα. Εκεί έφτιαξαν φούρνο και παντοπωλείο. Πριν φύγουν από το χωριό τους, το Βρυσοχώρι, ο Κώστας παντρεύτηκε τη 13χρονή Μαρία Μπράχα (1892-1978), μετέπειτα Βραχίδου. Ο λόγος; Να μη λησμονήσουν την πατρίδα τους.
 Με τη Μικρασιατική καταστροφή οι Έλληνες εγκαταλείπουν τα χωριά τους. Το ίδιο έκανε και η οικογένεια. Εγκατέλειψαν ό,τι είχαν δημιουργήσει στα Ύψαλα και διάλεξαν τις Σάπες ως νέο τόπο κατοικίας. Αυτός είναι ο λόγος που θεωρώ την οικογένεια προσφυγική.
 Στις Σάπες, όλα αρχίζουν από την αρχή. Αρχικά μένουν τα αδέρφια Κων/νος και Χριστόδουλος, ο οποίος το 1927 επέστρεψε στην Ήπειρο. Ανοίγουν παντοπωλείο και αγοράζουν οικόπεδο και χτίζουν δυο σπίτια. Το 1924 έρχεται και η υπόλοιπη οικογένεια. Η γυναίκα του Μάρω, η μητέρα της Κατερίνα και τα μέχρι τότε τρία παιδιά, Χρυσάνθη, Πασχάλης, Γιάννης. Στις Σάπες, αποκτούν άλλα 4 παιδιά, το Γιώργο, το Χριστόδουλο (Τόζο), την Κατερίνα (Κατίνα) και τον Παναγιώτη (Τάκο).
 Η Χρυσάνθη[+2001], το 1932, παντρεύτηκε τον Αγγελίδη Δημήτριο[+1972]. Απέκτησαν 2 παιδιά. Το Σταύρο και την Κατερίνα (Κατινούλα).
 Ο Πασχάλης [+1993] παντρεύτηκε το 1953, την Τσομπανίδου Τζένη και μένει μόνομα στην Κομοτηνή. Απέκτησαν 2 παιδιά, τη Μαίρη και τη Θωμαΐτσα[+2006].
 Ο Γιάννης [+2014], το 1953 ανοίγει ιατρείο στις Σάπες και το 1958 παντρεύεται τη Νίνα Οικονομίδου, που διορίστηκε στις Σάπες ως μαία (η πρώτη με σπουδές στον τόπο μας). Το 1980 μετακομίζουν οριστικά στη Θεσσαλονίκη. Δεν απέκτησαν παιδιά.
 Ο Γιώργος, εργάστηκε στις Σάπες στο ταχυδρομείο. Το 1958 παντρεύτηκε την Ελένη Γκριγκζόνη και από τότε έζησε στην Κομοτηνή. Απέκτησαν δυο παιδιά, τον Κων/νο και τον Πέτρο. Σήμερα ζουν στην Καβάλα.
 Ο Χριστόδουλος (Τόζος)-[+2016], διορίζεται στο Ελληνικό Μονοπώλειο. Το 1961 παντρεύεται τη Μαρία Πενηντάρη και αποκτούν μια κόρη, την Αντιγόνη. Το 1970 μετακόμισαν οριστικά στην Κομοτηνή.
 Η Κατίνα, το 1952 διορίζεται στην ΑΤΕ Σαπών. Το 1955 παντρεύτηκε τον Άγγελο Αγγελίδη[+2014], εργαζόμενο στην Οικονομική Εφορεία Σαπών. Απέκτησαν ένα γιο, τον Κων/νο. Γύρω στα 1975 εγκαταστάθηκαν οριστικά στη Θεσ/νίκη.
 Ο Παναγιώτης, διορίστηκε κτηνίατρος στις Σάπες. Το 1972 παντρεύτηκε την καθηγήτρια Κουτσοδόντη Μαρία. Απέκτησαν δυο παιδιά, τον Κων/νο και το Γιώργο. Το 1979 μετακόμισαν οριστικά στην Αθήνα.
(ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ) [Ευχαριστώ την Αντιγόνη Πασχαλίδου]. [Καταγραφή: 2016] 

  ΠΕΝΗΝΤΑΡΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
 Ο Γεώργιος Πενηντάρης γεννήθηκε το 1893 στο Ουζούν Κιουπρού της Ανατολικής Θράκης, αλλά μεγάλωσε στα Μάλγαρα. Έμεινε από πολύ μικρός ορφανός και μαζί με τα άλλα τρία αδέλφια του, μετακόμισαν σε μια θεία τους η οποία έμενε εκεί. Όταν τελειώνει το σχολείο (σχολαρχείο έως 3η γυμνασίου), ανοίγει υφασματοπωλείο μαζί με τον αδελφό του και τo 1920 γνωρίζει και παντρεύεται την Αντιγόνη Σαγίρη η οποία γεννήθηκε στα Μάλγαρα το 1900. Το 1921 αποκτούν την πρώτη τους κόρη Χρυσούλα. Την επόμενη χρονιά το 1922 έρχεται η μεγάλη καταστροφή, ο ξεριζωμός από τις πατρίδα τους.
 Ο Στρατηγός Πλαστήρας κατά την κατάρρευση του μετώπου, κατάφερε να δώσει μάχες υποχωρώντας τακτικά. Με την καθυστέρηση που προέβαλε στην επέλαση του εχθρού έδωσε την ευκαιρία σε πολλούς πρόσφυγες να διαφύγουν, σώζοντάς τους από τους Τούρκους. Για την πράξη του αυτή αγαπήθηκε πολύ από τους πρόσφυγες, στο σημείο να βαφτίζουν τα παιδιά τους με το όνομα του. Ο Γεώργιος Πενηντάρης δεν αντέχει να αφήσει ανοικτό το μαγαζί του, έτσι το κλειδώνει και πετάει τα κλειδιά όπως περνάει στον Έβρο ποταμό. Μόλις περνάνε το ποτάμι γεννιέται ο γιός Δημοσθένης-Πλαστήρας, το δεύτερο όνομα δίνεται σαν ευχαριστήριο στο Στρατηγό και τελικά αυτό επικρατεί.
 Η οικογένεια εγκαθίσταται στην Καβάλα, όπου ξανά από την αρχή ανοίγει νέο υφασματοπωλείο και προσπαθεί να ορθοποδήσει και να προσαρμοστεί στην νέα πραγματικότητα. Ο Γεώργιος Πενηντάρης είναι βαθιά πολιτικοποιημένος Βενιζελικός-αντιμοναρχικός και ασχολείται με τα κοινά. Έτσι εκλέγεται για δύο συνεχείς θητείες δημοτικός σύμβουλος με την παράταξη που υποστήριζε το Βενιζέλο.
 Το 1928 γεννιέται το τρίτο παιδί η Σταυρούλα. Το 1929 έρχεται η οικονομική κρίση και κτυπά την καρδιά της οικονομίας της πόλης τα καπνομάγαζα. Το 1930 κλείνουν πολλά καπνομάγαζα και μένουν δύο χιλιάδες περίπου άνθρωποι άνεργοι. Ο Εθνικός Διχασμός επίσης έχει ανοίξει πληγές που δεν κλείνουν και η οικονομική καταστροφή του υφασματοπωλείου φαίνεται στον ορίζοντα. Στις Σάπες την εποχή εκείνη έχει εγκατασταθεί και ανοίξει φαρμακείο ο Δαμιανός Χαστάς από τα Μάλγαρα, καθώς επίσης έχει υδροηλεκτρικό σταθμό και ο Θεολόγος Εξηντάρης παιδικός φίλος του από τα Μάλγαρα.
 Έτσι μετά από επικοινωνία με τους πατριώτες του ο Γεώργιος Πενηντάρης έρχεται και εγκαθίσταται με την οικογένεια του στις Σάπες το 1932. Για άλλη μια φορά ανοίγει υφασματοπωλείο στον κεντρικό δρόμο Παπαδήμα. Το Μάρτιο του 1935 οργανώθηκε κίνηµα από δυο πολιτικοστρατιωτικούς φορείς και αναπτύχτηκε µε την ενθάρρυνση της βενιζελικής ηγεσίας. Σκοπό είχε να επανέλθει το βενιζελικό κόµµα στην εξουσία. Συμμετέχει με αποτέλεσμα μετά την αποτυχία αυτού να συλληφθεί και να σφραγισθεί το μαγαζί του. Μετά λίγο καιρό αποφυλακίζεται και επιστρέφει στην καθημερινότητα.
 Το 1937 γεννιέται το τέταρτο παιδί η Μαρία ή Μαίρη όπως την φώναζαν. Το 1938 ο Πλαστήρας εγγράφεται και φοιτά στην Σχολή Κωνσταντινίδη στην Θεσσαλονίκη με την προοπτική να σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο. Κι ενώ η ζωή έχει πια μια κανονικότητα και ηρεμία κηρύσσεται ο Πόλεμος, και για άλλη μια φορά αναποδογυρίζουν όλα. Στα πέτρινα χρόνια της κατοχής μετακομίζουν στην Αλεξανδρούπολη μαζί με τις οικογένειες άλλων δύο υφασματοπωλών του Δημητράκη Αγγελίδη και του Σωτήρη Καπζάλα.

 Το 1941 παντρεύεται η μεγάλη κόρη Χρυσούλα με το Γεώργιο Τσαλίδη γεωπόνο και φεύγουν στην Λήμνο, όπου απέκτησαν τρία παιδιά την Μαρούλα, τον Δημήτρη και τον Φίλιππο. Αργότερα μετακομίζουν στις Σέρρες και τέλος στην Θεσσαλονίκη μέχρι το τέλος της ζωής τους. Ο Γιώργος πέθανε το 1994 και η Χρυσούλα το 2009. Με το που έρχεται η απελευθέρωση γυρίζουν πίσω στις Σάππες, αλλά έρχεται νέα συμφορά, ο Εμφύλιος και ξαναμετακομίζουν στην Κομοτηνή. Εκεί έχοντας συνέταιρο τον Ματεοσιάν ανοίγει νέο υφασματοπωλείο.
 Το 1949 επιστρέφουν πλέον οριστικά στις Σάπες. Ο Πλαστήρας αφού υπηρετεί το 1947 στον στρατό, γυρίζει και εργάζεται με τον πατέρα του στο υφασματοπωλείο, το οποίο έρχεται στην συνέχεια στα χέρια του. Μένει στις Σάπες μέχρι το τέλος της ζωής του το 1975. Η Σταυρούλα έχει τελειώσει το γυμνάσιο και εργάζεται στο δημαρχείο. Το 1957 παντρεύεται τον Κωνσταντίνο Βαγενά αστυνομικό και αποκτούν δύο παιδιά τον Βασίλη και τον Γιώργο. Περίπου το 1963 φεύγουν και εγκαθίστανται στην Αθήνα όπου ζει ακόμη ενώ ο Κώστας πέθανε το 2011. Η Μαίρη Πενηντάρη έχει τελειώσει το γυμνάσιο, το 1961 παντρεύεται τον Χριστόδουλο Πασχαλίδη υπάλληλο στο Ελληνικό Μονοπώλιο και αποκτούν μια κόρη την Αντιγόνη. Το 1969 μετακομίζουν στην Κομοτηνή όπου και ζει ακόμη ενώ ο Χριστόδουλος πέθανε το 2014.
 Από τα ευτράπελα στην ζωή του Γεωργίου Πενηντάρη είναι και το εξής: Κατά την προεκλογική εκστρατεία του 1964 πηγαίνει με τον φίλο του Θεολόγο στην Μέστη όπου θα ερχόταν με το τραίνο ο Σοφοκλής Βενιζέλος να τον προϋπαντήσουν. Συστήνονται λοιπόν «Γεώργιος Πενηντάρης, Θεολόγος Εξηντάρης οπότε τους λέει και ο Σοφοκλής και εγώ εβδομηντάρης» μόλις γινόταν εβδομήντα χρονών. Το Νοέμβριο του 1979 φεύγει από την ζωή ο Γιώργος και τον Ιούνιο του 1980 η Αντιγόνη Πενηντάρη. Δεν θέλησαν να πάνε ποτέ ξανά στα Μάλγαρα ούτε για βόλτα. Δεν ήθελαν να δουν το σπίτι και το μαγαζί τους σε ξένα χέρια. Μόνο όποτε περνούσε δίπλα από το ποτάμι (Έβρο) στο δρόμο για Ορεστιάδα, ο Γιώργος κατέβαινε από το αυτοκίνητο άναβε ένα τσιγάρο και καθόταν να χαζεύει απέναντι την πατρίδα του. Οι Σάπες έγιναν η νέα τους πατρίδα και το σημείο αναφοράς τους. Το επίθετο Πενηντάρη έχει χαθεί από όσο γνωρίζω, διότι δεν απέκτησαν απογόνους αγόρια ώστε να μείνει αυτό το επίθετο.
[Ευχαριστώ την Αντιγόνη Πασχαλίδου, εγγονή του Γιώργου και Αντιγόνης Πενηντάρη, για το εξαιρετικό βιογραφικό της οικογένειας[2016]]...

  ΠΕΤΡΟΓΛΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ
 Η οικογένεια έχει τις ρίζες της στην Πέτρα της Ανατ. Θράκης. Την ίδια πορεία, μαζί με όλες τις άλλες ελληνικές οικογένειες ακολούθησε τα δύσκολα χρόνια της προσφυγιάς. Ο Ιωάννης Πέτρογλου, ήρθε με τον ξεσηκωμό στη Βουλγαρία, τραυματίστηκε κι έπαθε γάγγραινα. Πέθανε στη Γιάμπολη της Βουλγαρίας, όπου και είναι ενταφιασμένος. Έτσι η γυναίκα του Ξαφίνη με τα τρία της παιδιά ήρθε στην Ελλάδα. Το όνομα Πέτρογλου προέρχεται από τον Ιωάννη. Ήταν πολύ καλός οικοδόμος στην πατρίδα. Όταν ήθελαν να χτίσουν ένα σπίτι σε όλη την περιοχή των Σαράντα Εκκλησιών, φώναζαν το χτίστη από το χωριό Πέτρα. Γι αυτό, πέτρα και ογλού (παιδί). Έτσι λοιπόν, η μητέρα Ξαφίνη και τα τρία της παιδιά, όλα αγόρια, ο Νικόλας, ο Αναστάσης και ο Παναγιώτης το 1922 ήρθαν στην Ελλάδα. Τα τέσσερα αυτά πρόσωπα ήρθαν και εγκαταστάθηκαν τελικά στις Σάπες, με την ιδιότητα του αγρότη.
 1. Πέτρογλου Νικόλαος (πριν το 1900 - 1950) - Σμαράγδα Ο Πέτρογλου Νικόλαος ήταν το μεγαλύτερο από τα τρία αδέλφια. Γεννήθηκε στα τέλη του 1890. Παντρεύτηκε τη Σμαράγδα, το γένος Τριανταφύλλου(?). Το 1950 ύστερα από απρόσμενη σοβαρή ασθένεια πέθανε στην Αθήνα κατά τη διάρκεια ιατρικής επέμβασης. Απέκτησαν τρία παιδιά, το Γιάννη, την Ξανθούλα και τη Λαμπρούλα. Ο Γιάννης (1933) παντρεύτηκε την Αριστέα και απέκτησαν δύο παιδιά. Το Νικόλαο και το Δημήτριο. Ζουν στη Θεσσαλονίκη. Η Ξανθούλα, (1935) παντρεύτηκε το Βενιζέλο Κιρκινέζη, επίσης από τις Σάπες, ο οποίος αργότερα χειροτονήθηκε ως ιερέας με το όνομα Βασίλειος. Ακόμη και σήμερα, ενώ έχει συνταξιοδοτηθεί, υπηρετεί την τοπική εκκλησία. Έχουν δυο παιδιά, τη Βασιλική και τη Νικολέτα. Η Λαμπρούλα (1947), ζει στη Γερμανία με την οικογένειά της.
 2. Πέτρογλου Αναστάσιος (1900-1987) - Ολυμπία (1911-1949). Ο Αναστάσης παντρεύτηκε την Ολυμπία, το γένος Σαλτίδου. Και οι δυο γεννήθηκαν στην Πέτρα και ήρθαν πρόσφυγες στις Σάπες. Απέκτησαν τέσσερα παιδιά: τον Ιωάννη, τη Χρυσούλα και το Θωμά και την Παναγιωτούλα. Ο Γιάννης, ο Θωμάς και η Παναγιώτα δεν βρίσκονται εν ζωή. Η τελευταία, πέθανε λίγους μήνες μετά τη γέννησή της και λίγο καιρό αργότερα έφυγε και η μητέρα της Ολυμπία. Ήταν μια εποχή με πολλές δυσκολίες και απρόσμενες καταστάσεις! Ο Γιάννης (1927-2009) παντρεύτηκε την Δέσποινα, το γένος Κούκου από τους Υφαντές. Απέκτησαν επίσης τρία παιδιά: το Ζωγράφο, την Ολυμπία και τον Αναστάσιο. Η Ολυμπία δεν βρίσκεται εν ζωή. Η Χρυσούλα (1933) παντρεύτηκε το Χαράλαμπο Σαμπάνη και ζουν στην Κομοτηνή. Απέκτησαν δύο παιδιά: την Αγγελική και τον Αθανάσιο. Ο Θωμάς (1937 - 2012) παντρεύτηκε τη Μαρία, το γένος Φρυδά και απέκτησαν δυο παιδιά: τον Αναστάσιο και την Ειρήνη.
 3. Πέτρογλου Παναγιώτης (1912-1985) - Δέσποινα (1913-1994). Ο Παναγιώτης παντρεύτηκε τη Δέσποινα, το γένος Γκοτζαρίδη. Το 1932 υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία στην Ξάνθη και το 1941, επιστρατεύτηκε πάλι για να πολεμήσει στο Αλβανικό Μέτωπο, όπου και τραυματίστηκε. Αργότερα, με την ιδιότητα του Αναπήρου Πολέμου, είχε ανοίξει περίπτερο στην κεντρική πλατεία. Απέκτησαν δυο αγόρια: το Γιώργο και τον Κώστα. Ο Γιώργος (1937-2001), ήταν υπάλληλος της ΑΤΕ Σαπών, στην οποία διετέλεσε και διευθυντής, μέχρι τη συνταξιοδότησή του. Έζησε όλα τα χρόνια της ζωής του στις Σάπες γι αυτό και ήταν ο πιο γνωστός στην τοπική κοινωνία. Παντρεύτηκε την Ελευθερία Σαμίδου και απέκτησαν δυο παιδιά. Τη Δέσποινα και τον Παναγιώτη. Ο Κώστας (1946-2006), μετά τη στρατιωτική του θητεία, έφυγε στη Γερμανία, όπου παντρεύτηκε τη Μαίρη, το γένος Νικ. Πέτρογλου από την Καβάλα. Απέκτησαν δύο παιδιά, τη Νικολέτα και τον Παναγιώτη. [Καταγραφή: 2018] -  

  ΠΟΝΗΡΙΔΗ ΚΑΛΛΙΟΠΗ 
 και τα παιδιά της... Πρώτες πληροφορίες: Για τους γονείς είναι γνωστό ότι στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Κομοτηνή ήρθε μόνο η μητέρα Καλλιόπη και μάλιστα λέγεται ότι το μόνο που έφεραν από την πατρίδα ήταν μια παλιά εικόνα της Κοίμησης της Θεοτόκου. Ο πατέρας (άγνωστο το όνομα) δεν ήρθε στην Ελλάδα. Είχαν τέσσερα παιδιά. Την Ελένη, την Αθηνά, τη Ζωή και το Σταύρο. Ήταν πρόσφυγες όλοι τους και κατάγονταν από το Σκεπαστό των Σαράντα Εκκλησιών της Ανατ. Θράκης.
 1. Η Ελένη [1895-1983] παντρεύτηκε το Γιώργο Κοζίδη [1888-1938]. Παιδιά τους ήταν ο Σάββας, η Άννα μετέπειτα Πρασίδου και η Καλλιόπη, μετέπειτα Βαφειάδου.
 2. Η Αθηνά [1900-1984] ζούσε στην Κων/πολη, όπου ο σύζυγός της ήταν φούρναρης.Όταν πέθανε ο άντρας της ήρθε στην Κομοτηνή. Δεν είχε ελληνική υπηκοότητα. Την απέκτησε όταν παντρεύτηκε τον Ζαφείρη Τσακαλίδη, που είχε χηρέψει, υφασματέμπορο στην Κομοτηνή, όπου και έζησε τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής της. Δεν απέκτησαν παιδιά. Η Αθηνά είναι ενταφιασμένη στα κοιμητήρια των Σαπών.
 3. Η Ζωή [1902-1965], για κάποιο χρονικό διάστημα έζησε και αυτή την Πόλη, αλλά γύρισε στο Σκεπαστό και μαζί με τα αδέρφια της (πλην Αθηνάς) ήρθαν στην Κομοτηνή. Παντρεύτηκε τον Κωνσταντίνο Χαριτόπουλο, στις Σάπες. Παιδιά τους ήταν: ο Χαράλαμπος, ο Γρηγόρης και η Ξανθούλα, μετέπειτα Μανάβη.
 4. Ο Σταύρος παντρεύτηκε τη Γαλάτεια Τσικουρλή και έζησαν στην Κομοτηνή. Απέκτησαν 4 παιδιά. Το Γρηγόρη, το Στράτο, το Βασίλη και την Ελένη η οποία μετά το γάμο της έζησε στην Αθήνα. Ο Βασίλης έφυγε για τη Γερμανία. Δεν παντρεύτηκε και πέθανε εκεί. Το Σταύρο και τη Γαλάτεια, τους θυμούνται ως ανθρώπους που τους διέκρινε η καλοσύνη, η ευγένεια, η φιλοξενία. Ο Σταύρος διατηρούσε στην Κομοτηνή καφενείο-ουζερί. Από όσα βιογραφικά στοιχεία κατέγραψα φαίνεται ότι στις Σάπες έζησαν η Ελένη και η Ζωή. Τα άλλα μέλη της οικογένειας στην Κομοτηνή. [Οι πληροφορίες προέρχονται από το Γιώργο Πρασίδη και Ξανθή Χαριτοπούλου-Μανάβη). [Καταγραφή: 2018]
  

  ΠΡΑΣΙΔΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ
  Αρχικά προβληματίστηκα να έπρεπε να συμπεριλάβω την οικογένεια στη σελίδα των προσφυγικών που ήρθαν για εγκατάσταση στις Σάπες. Ο λόγος είναι ότι αυτή η εγκατάσταση έγινε το 1935, αφού όμως τα προηγούμενα χρόνια έζησαν σε άλλες περιοχές. Συγκεκριμένα:
  Ο Αθανάσιος Πρασίδης γεννήθηκε το 1914, στο Σκεπαστό των Σαράντα Εκκλησιών της Ανατ. Θράκης. Σε ηλικία 8 χρόνων, ακολούθησε με τους γονείς του το δρόμο της προσφυγιάς.
Γονείς του ήταν ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ και η ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ, που δεν έζησαν ποτέ στις Σάπες. Το επάγγελμα του πατέρα του στο Σκεπαστό ήταν καροποιός. Τα χρόνια εκείνα, τα κάρα ήταν τα μεταφορικά μέσα της εποχής και το επάγγελμα του καροποιού, ήταν περίπου ένα είδος "αυτοκινητοβιομήχανου". Το επάγγελμα ήταν σχετικό με την περιοχή, γιατί είχε μεγάλο δάσος με πολλή ξυλεία και προσφερόταν για την κατασκευή τέτοιων μέσων.
 Ντόπιοι και γηγενείς από το ΣΚΕΠΑΣΤΟ, της Επαρχίας Βιζύης των Σαράντα Εκκλησιών. Ο Παναγιώτης Πρασίδης είχε τέσσερα παιδιά: το Χαράλαμπο, την Αρχοντούλα, το Γεώργιο και τον Αθανάσιο. Η μητέρα των παιδιών Αικατερίνη καταγόταν από την οικογένεια Ιωαννίδη. Από τα στοιχεία που είναι γνωστά, είχε άλλα δυο αδέλφια, ο ένας από τους οποίους λεγόταν "Δημητρός".
 Την εποχή της προσφυγιάς, βρέθηκαν στην πορεία με τα κάρα προς Θεσσαλονίκη. Η πρόχειρη και προσωρινή εγκατάσταση, έξω από την πόλη της Θεσσαλονίκης, δεν άρεσε στην οικογενεια, γιατί υπήρχαν πολλά κουνούπια και η ζωή τους γινόταν ανυπόφορη. Έφυγαν λίγο πιο βόρεια, προς την Έδεσσα. Για να εξοικονομήσει τα προς το ζειν, έφτιαχνε τις "ντουκάνες". Οι ντουκάνες ήταν τα εργαλεία με τα οποία αλώνιζαν τα σιτηρά. Ωστόσο, ούτε και στην Έδεσσα έμειναν ευχαριστημένοι και ξεκίνησαν προς τα πίσω. Εγκαταστάθηκαν στην Κομοτηνή. Ένας λόγος που προτίμησαν να μείνουν εδώ ήταν η παραμονή πολλών συγχωριανών τους.
 Ο Παναγιώτης Πρασίδης, μέχρι το 1934, με βοηθούς τα παιδιά του, ασχολήθηκε με την κατασκευή των ντουκανών. Τα δυο παιδιά, σιγά-σιγά, ακολούθησαν το επάγγελμα του καροποιού, ενώ ο Θανάσης εργαζόταν στο ποτοποιείο του Ευκλείδη.
 Ο Θανάσης, το 1935, ήρθε στις Σάπες έχοντας πάρει την "Άδεια Κατανάλωσης Οινοπνεύματος", για την παρασκευή ποτών, όπως το ούζο, το λικέρ, το κονιάκ κλπ. Εργάστηκε αρχικά στην ποτοποιΐα του Γρ. Λεοντιάδη και Ανασ. Νικολαΐδη, από τους οποίους αγόρασε και συνέχισε την επιχείρηση. Διατήρησε το ποτοποιείο μέχρι το 1980, οπότε εγκατέλειψε τις Σάπες και εγκαταστάθηκε και πάλι στην Κομοτηνή. Ήταν παντρεμένος με την Άννα Κοζίδη και είχε τρία παιδιά, το Δημήτριο, το Γεώργιο και την Αικατερίνη. - [καταγραφή 2018-Πληροφορίες από το Γιώργο Πρασίδη του Αθανασίου].

  ΣΑΓΙΡΗΣ ΕΥΛΑΜΠΙΟΣ
 Η καταγωγή της οικογένειας προέρχεται από τα Μάλγαρα Κεσσάνης της Ανατ. Θράκης. Ο Σαγίρης Ευλάμπιος, ο 1922 ήρθε στις Σάπες μαζί με τη γυναίκα του Ειρήνη το γένος Χαράλαμπου Χατζηγιάννη, την αδερφή του Σταυρικία, που αργότερα παντρεύτηκε κι έζησε στην Κομοτηνή και τα δυο του παιδιά το Δημήτρη και το Γιάννη. Τα δυο αδέρφια ασχολήθηκαν με το εμπόριο, όμως στα δύσκολα χρόνια της κατοχής πέρασαν μεγάλες δυσκολίες και το χειρότερο ακόμη ήταν η δολοφονία του Δημητρού από τους Βουλγάρους κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την ιστορία αυτή γράφει ο γιατρός Βραδέλης Κώστας στο βιογραφικό του βιβλίο (βλέπε εδώ-σελίδα 19).
 1] Ο ΣΑΓΙΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ [1900 - 1944] παντρεύτηκε με την ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΟΖΙΔΟΥ [1908-1992] και απέκτησαν 3 παιδιά: τη Μάρθα, τη Γεωργία και το Χαράλαμπο. Η Μάρθα [1928-1980] παντρεύτηκε το Θεόδωρο Αθανασιάδη [1924-1967] (παντοπώλη στις Σάπες) και απέκτησε τρία παιδιά. Τον Αθανάσιο, την Αικατερίνη και το Δημήτριο. Η Γεωργία έφυγε από τις Σάπες το 1962. Παντρεύτηκε και έζησε πολλά χρόνια στις ΗΠΑ. Τώρα ζει στην Αθήνα. Δεν απέκτησε παιδιά. Ο Χαράλαμπος ήταν αξιωματικός και απέκτησε ένα παιδί, το Δημήτρη. Τον Χαράλαμπο, τον αναφέρει στο βιβλίο του ο Κώστας Βραδέλης ως συμμαθητή του, με το όνομα Λάμπης, άρα γεννήθηκε το 1938.
 2] Ο ΣΑΓΙΡΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ [1902-1986] παντρεύτηκε την ΑΝΝΑ το γένος Τάσσιου Καραθανάση[1911-1987]: Απέκτησαν δυο παιδιά, την Ελένη και την Ειρήνη. Η Ελένη παντρεύτηκε το Θωμά Μέκκο. Απέκτησαν ένα παιδί, τον Κων/νο και ζουν στην Κομοτηνή. Η Ειρήνη παντρεύτηκε τον Ηλιάδη Νικόλαο και μένουν στη Θεσ/νίκη. Απέκτησαν ένα παιδί, τον Κων/νο-Μάριο. [Καταγραφή: 2018 - από Γεωργία και Ειρήνη Σαγίρη]. 

  ΣΑΜΑΡΑΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ
  Ο Χαράλαμπος Σαμαράς, καταγόταν από την Κομοτηνή. Το πιθανότερο είναι ότι εγκαταστάθηκε στις Σάπες μετά το τέλος της Βουλγαρικής Κατοχής. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγω γιατί το επάγγελμά του ήταν η κατασκευή σαμαριών, όμως το όνομά του δεν περιλαμβάνεται ανάμεσα στους σχετικούς τεχνίτες της προπολεμικής περιόδου. Σύντροφος της ζωής του ήταν η Δάφνη, το γένος Κωνσταντινίδη Πέτρου και της Μαρίας, πρόσφυγες από τις Σαράντα Εκκλησιές της Ανατολικής Θράκης. Την κατοικία και το εργαστήριο του το θυμάμαι να βρίσκεται πίσω από το Σταθμαρχείο Σαπών του ΚΤΕΛ Ροδόπης, στο δρόμο προς το Αστυνομικό Τμήμα. Απέκτησαν δυο παιδιά. Την Αμαλία και τον Κωνσταντίνο. Και οι δυο σήμερα ζουν στην Κομοτηνή. (Καταγραφή: 2018)

  ΣΕΡΑΦΕΙΜΙΔΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
  Ο Σεραφειμίδης Βασίλης [1900-1971] ήταν ο παλαιότερος αγγειοπλάστης στις Σάπες. Γεννήθηκε το 1900 στην Κιουτάχεια της Μικράς Ασίας. Αρχικά, η οικογένειά του (εννέα αδέρφια) εγκαταστάθηκαν στην Ξάνθη. Λίγους μήνες αργότερα, μετακόμισε στις Σάπες, περίπου το 1924. Το επάγγελμα αυτό το γνώριζε από την πατρίδα του και διάλεξε την περιοχή αυτή ως τόπο μόνιμης κατοικίας, γιατί εδώ υπήρχαν καλύτερες συνθήκες για την τέχνη που έμαθε από την πατρίδα. Εδώ υπήρχε το κατάλληλο υλικό [πηλόχωμα] για την κατασκευή των πήλινων αγγείων. Τα είδη που έφτιαχνε ήταν πιθάρια, κανάτες, μικρές και μεγάλες, στάμνες, γλάστρες, γάστρες κ.ά. Με την τέχνη αυτή ασχολήθηκε μέχρι το 1965, οπότε και συνταξιοδοτήθηκε. Θυμάμαι, παιδί ακόμη, το σπίτι του λίγο μετά του Σκοπιανού και του Κοτσαμπασίδη, στο δρόμο προς την εκκλησία. Κάτω ήταν το εργαστήριο, όπου έφτιαχνε τα πήλινα αγγεία και στο πίσω μέρος, στην αυλή, υπήρχε ένας φούρνος, όπου τα έψηνε.
 Ήταν παντρεμένος με τη Μαρία, [1900-1984], το γένος Λεοντιάδη. Απέκτησαν πέντε παιδιά. Τους Χαράλαμπο, Δέσποινα, Αναστάσιο (Τάκος), Ιωάννη, Αρτεμισία.
 Ο Χαράλαμπος [1924-2013] παντρεύτηκε την Πηνελόπη [1929-2009] το γένος ................ Απέκτησαν μια κόρη τη Μαίρη, [Θεσσαλονίκη]. Διατηρούσε για πολλά χρόνια κατάστημα νεωτερισμών στις Σάπες.
Η Δέσποινα, [1927-1997] παντρεύτηκε το Μαλλίδη Νεραντζή [1926-2002] και απέκτησαν δυο παιδιά.  Το Δημήτριο και τη Βασιλική, [Θεσσαλονίκη].
 Ο Αναστάσιος (Τάκος) [1930-1974], παντρεύτηκε τη Σωτηρία Βογδανίδου [ζει στην Κομοτηνή]. Απέκτησαν δυο παιδιά, το Βασίλειο [Αγγλία] και την Ελένη [Κομοτηνή]. Αρχικά ζούσε στις Σάπες και ασχολήθηκε με το εμπόριο αγροτικών προϊόντων. Αργότερα έφυγε για τη Γερμανία, όπου και πέθανε μόλις 44 ετών!
  Ο Ιωάννης (1932-2007] παντρεύτηκε τη Βηθλεέμ Χατζοπούλου[1936-2013] [Έβρενος] και απέκτησαν δύο παιδιά. Τη Μαρία και την Ευδοκία.                                                                   

 Ο Γιάννης έζησε αρκετά χρόνια στη Γερμανία και όταν επέστρεψε στις Σάπες είχε κατάστημα με είδη ζαχαροπλαστικής και ξηρών καρπών.
 Η Αρτεμισία παντρεύτηκε τον Μπακιρτζή Κων/νο [1928-2012] και απέκτησαν δυο παιδιά, την Ελένη [Θεσ/νίκη] και το Φωκίωνα [Κομοτηνή]. Η Αρτεμισία ζει στις Σάπες και στη Θεσσαλονίκη. [Καταγραφή πληροφοριών:2018].

   ΣΙΔΕΡΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

  Ο Γεώργιος Σιδεράς και η Χρυσούλα την οποία αποκαλούσαν "Χρυσώ" εγκαταστάθηκαν στις Σάπες μετά το 1922 ως πρόσφυγες. Η καταγωγή τους ήταν από την Ανατολική Θράκη, περιφέρεια Κεσσάνης.
  Ο Γιώργος Σιδεράς ήταν γεωργός. Στις Σάπες δημιούργησαν την οικογένειά τους. Απέκτησαν 4 παιδιά. Τον Βασίλειο, τη Σοφία, τη Δέσποινα και την Ευαγγελία.
  Ο Γιώργος έφυγε από τη ζωή, περίπου το 1973, μετά από κάποια ασθένεια και αργότερα και η Χρυσώ.
  1. Ο Βασίλειος, [1932 - 1987] παντρεύτηκε την Όλγα Διαμαντίδου [1934-1987] από το Κίζαρι. Μέχρι το 1964 έζησαν στις Σάπες. Μετακόμισαν στη Θεσσαλονίκη. Απέκτησαν δυο παιδιά, το Γιώργο και το Χρήστο [1965-1998].
  2. Η Σοφία, παντρεύτηκε τον Ασημακόπουλο Χρήστο. Έζησαν στις Σάπες. Απέκτησαν δυο παιδιά. Το Γιώργο {Αλεξ/πολη} και το Δημήτρη.
  3. Η Δέσποινα, παντρεύτηκε το Σαρχοσίδη ............. Έζησαν στη Γερμανία και μετά στον Αίγειρο, όπου και ζει μέχρι σήμερα.
   4. Η Ευαγγελία, παντρεύτηκε το Δημητρακόπουλο Δημήτρη, από την Πελαγία Κομοτηνής κι έζησε στην Κομοτηνή. Απέκτησαν μια κόρη.

  ΣΚΟΠΙΑΝΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
 Ο Σκοπιανός Δημήτριος του Στυλιανού, γεννήθηκε στο χωριό Αχμέτ Μπέη [1867-1925] Μητροπόλεως Βιζύης της Αδριανουπόλεως. Το χωριό αυτό μέχρι τον Απρίλιο του 1914, ήταν καθαρά ελληνικό χωριό. Βρισκόταν κοντά στο Λουλέ Μπουργκάς (αρχαία Αρκαδιούπολη). Σύζυγός του ήταν η Ευγενία, με την οποία απέκτησε πέντε παιδιά, τον Αλέξανδρο (1904), τη Χρυσώ (1905), την Παναγιώτα (1906), το Στέργιο (1909) και τη Λαμπάδω (1913). Το 1925 απεβίωσε και την αρχηγία της οικογένειας αναλαμβάνει το μεγαλύτερο παιδί, ο Αλέξανδρος.
 1- Ο Αλέξανδρος (1904-1978 ), παντρεύτηκε [1934] τη Δέσποινα Αμπατζή (1910-1995) με καταγωγή από τη Βήγα. Απέκτησαν δυο παιδιά, το Δημήτριο και τη Φεβρωνία(Νίτσα). Ο Δημήτριος παντρεύτηκε τη Στεφανία Μπιμπέρογλου, με καταγωγή από την Κων/πολη. Απέκτησαν δυο παιδιά, τον Αλέξανδρο και τη Δέσποινα. Άπαντες σήμερα (2018) ζουν στις Σάπες. - Η Φεβρωνία (Νίτσα) παντρεύτηκε το Δημήτριο Χρυσοχόου στη Θεσσαλονίκη, όπου και ζουν. Απέκτησαν δυο παιδιά, τον Παναγιώτη και τον Αλέξανδρο. 
 2- Η Χρυσώ (1905 )παντρεύτηκε τον Αφεντούλη Κεχαγιά (1897/1993-96) και απέκτησαν 4 παιδιά. Τον Άγγελο, την Ευγενία, το Δημήτριο και τη Φρόσω.
 3- Η Παναγιώτα (1906) παντρεύτηκε τον Αχιλλέα Στόγιογλου κι έζησαν στις Σέρρες και Θεσσαλονίκη. Είναι ενταφιασμένοι στις Σέρρες. Απέκτησαν τρία παιδιά, τη Σμαρώ, το Γιώργο, και την Ευγενία. 
 4- Ο Στέργιος (1909) παντρεύτηκε τη Γεωργία Καπζάλα του Νικολάου. Έζησαν στην Κομοτηνή και είχαν δύο παιδιά, την Ευγενία και το Νικόλαο.
 5- Η Λαμπρινή (Λαμπαδού) [1913-2011] παντρεύτηκε τον Κωνσταντίνο Παπάζογλου [1908-1962] κι έζησαν στις Σάπες. Είναι ενταφιασμένοι στις Σάπες. Ο Κων/νος το 1962 σκοτώθηκε μετά από ατύχημα με το γεωργικό του ελκυστήρα. Απέκτησαν τρία παιδιά. Την Ασημούλα, τον Παναγιώτη και το Δημήτρη. Μετά το 1965, τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας μετακόμισαν στην Κομοτηνή. 

  ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ
 Οι πληροφορίες για τις ρίζες της οικογένειας αρχίζουν από την Κιουτάχεια της Μικράς Ασίας, γύρω στα 1878. Εκεί ζούσε ο Σταύρος Κώστογλου (ΜΙΝΑΡΕΤΖΗΣ) 1878-1922 (όπου και αγνοείται η τύχη του). Είχε 4 παιδιά, τον Αλέκο, το Γρηγόρη, το Νίκο και το Στέφανο. Το επάγγελμα του ήταν τεχνίτης μιναρέδων, τζαμιών, μεγάλων οικοδομικών κτιρίων και εκκλησιών στην Κιουτάχεια της Τουρκίας.
 Ο ΑΛΕΚΟΣ ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ γεννήθηκε στην Κιουτάχεια το 1897. Ακολούθησε το επάγγελμα του πατέρα του ως τεχνίτης, όπου η φήμη του τον οδήγησε στην 'Αγκυρα. Εκεί γνώρισε τη Σοφία Καλπακτσίδου και το 1919 παντρεύτηκαν και απέκτησαν την κόρη τους Σταυρούλα.
Με την ανταλλαγή πληθυσμών, το 1922 ο Αλέκος Σταυρίδης με τη γυναίκα του Σοφία, την κόρη του και τα αδέρφια του Γρηγόριο Σταυρίδη, Νίκο Μιναρετζή και Στέφανο Κώστογλου έφθασαν στη Θεσσαλονίκη και εγκαταστάθηκαν εκεί. Ο Αλέκος Σταυρίδης εγκαταλείπει τη Θεσσαλονικη και εγκαθίσταται στην Ξάνθη, αλλά σύντομα έρχεται στις Σάπες, όπου και μένει μόνιμα. Εδώ συνεχίζει το επάγγελμα του πατέρα του.
   Στις 2 Δεκεμβρίου 1970 ο ΑΛΕΚΟΣ ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ (73 ετών) τραυματίζεται θανάσιμα σε τροχαίο στο δεύτερο χλμ Σαπών - Κομοτηνής.
 Απέκτησε 6 παιδιά, τη Σταυρούλα (που έφερε από την Τουρκία και απεβίωσε το 1947 στις Σάπες), το Χαράλαμπο, το Μιχάλη (Λάκη), το Δημήτριο (Τάκη), τον Αντώνη και τον Αναστάσιο (Τάσο).
 Ο Χαράλαμπος [1930-2016] παντρεύτηκε την Χαρίκλεια Πατρικίου και το 1956 μετακόμισε μόνιμα και επαγγελματικά στην Κομοτηνή, αρχικά ως υφασματέμπορος. Αργότερα ασχολήθηκε ως οδηγός ταξί με δικό του όχημα και μετέπειτα άνοιξε επιχείρηση Γραφείου Ταξιδίων, με ιδιόκτητα λεωφορεία. Απέκτησε δύο παιδιά. Τον Αλέξανδρο, που είναι πολιτικός μηχανικός και τη Μαρία, που συνεχίζει την επιχείρηση του πατέρα της.
 Ο Μιχάλης (Λάκης) [1932-2003] παντρεύτηκε την Ελένη Βαλασιάδου. Απέκτησαν πέντε παιδιά, τον Αλέξανδρο, το Δημήτρη, τη Σταυρούλα, τη Σοφία και τον Ηλία. Από τα πέντε παιδιά ο Ηλίας μένει στις Σάπες και ασχολείται με την τέχνη του πατέρα του. 
 Ο Δημήτρης (Τάκης) [1936] παντρεύτηκε την Μαλαματή Θεολογίδου και απέκτησε τρία παιδιά, τον Αλέξανδρο, τη Μαρίνα και το Σταύρο-Σοφιανό. Γύρω στα 1972 μετακόμισε μόνιμα και επαγγελματικά στην Αλεξανδρούπολη. Διατηρούσε υφασματοπωλείο, επάγγελμα που συνέχισε ο γιος του Αλέξανδρος. 
 Ο Αντώνης [1939-2014] παντρεύτηκε τη Δάφνη Παπαδοπούλου και απέκτησαν δυο παιδιά, τον Αλέξανδρο και το Δημήτρη. Ο Αντώνης ασχολήθηκε με τη βασική τέχνη του πατέρα του. Ξεκίνησε με την κατασκευή μιναρέδων και εκκλησιών, ενώ συνέχισε με διάφορες εργολαβίες με ιδιώτες και με έργα δημοσίου.
 Ο Αναστάσιος (Τάσος) [1940] από μικρή ηλικία ασχολήθηκε με τον Κινηματογράφο στις Σάπες (Σινέ Σταυρίδη) μέχρι το 1987 και μετά με εμπορική επιχειρήση. Παράλληλα ασχολήθηκε με γύψινες διακοσμήσεις και έργα τέχνης. Μεγάλη αγάπη του η ζωγραφική. Εργάστηκε ως εργοδηγός σε τοπικές Βιομηχανικές Μονάδες και το 1996 ως καλλιτεχνικός υπάλληλος του Δήμου Σαπών. Παράλληλα ζωγράφισε πολλές αγιογραφίες σε Ιερούς Ναούς των Σαπών και άλλων οικισμών. Για πολλά χρόνια ήταν ο εμπνευστής και κατασκευαστής των καρναβαλικών αρμάτων στις Σάπες. Παντρεύτηκε τη Βασιλική Καρυώτου και απέκτησαν δυο παιδιά, το Βασίλη και τον Αλέξανδρο (Αλέξης). Σήμερα ζουν στις Σάπες. Ο Αλέξανδρος (Αλέξης) ζει στην Κομοτηνή.  [Καταγραφή: 2017-18]

   ΣΩΤΗΡΙΑΔΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ
  Ελάχιστα πράγματα γνωρίζω για την οικογένεια Σωτηριάδη, ο αρχαιότερος των οποίων πρέπει να ήταν ο Αθανάσιος, που καταγόταν από την Πέτρα της Ανατ. Θράκης. Ήταν παντρεμένος με τη Ροδιά το γένος Φωτίου Παπλιώτη, επίσης από την Πέτρα. Το όνομά της το εντόπισα στους προσφυγικούς καταλόγους των αγροτών με αριθ. δήλωσης 47166Μ. (Μ=δεν ήταν αρχηγός οικογένειας). Πρόσφυγας ήρθε και ο μεγάλος γιος τους Κωνσταντίνος, με αριθ. δήλωσης 47165. Είχαν άλλα δυο παιδιά, τον Ιωάννη και την Τασούλα. Ο πατέρας Αθανάσιος είχε ένα μπακάλικο μέσα στη συνοικία των αθιγγάνων. Αυτό συνέχισαν και τα δυο αγόρια. Η Τασούλα ήταν μοδίστρα και ασχολούνταν επαγγελματικά με τη ραπτική. Κάποια εποχή, γύρω στα 1960 (μένει προς διευκρίνηση) όλη η οικογένεια έφυγαν από τις Σάπες, αφού επώλησαν τα ακίνητα περιουσιακά τους στοιχεία. (Θα καταγράψω και άλλα στοιχεία, μόλις έχω νεότερα). 

  ΤΖΑΚΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ
  Ο Τζάκης Αθανάσιος ήρθε πρόφυγας από την Κεσσάνη Ανατολικής Θράκης όπου και βρισκόταν το σπίτι του στις Σάπες μαζί με την γυναίκα του Δέσποινα Μπαζιώτου με καταγωγή από την Γραβούνα ή Γραμπούνα (σημερινή Çamlıca).
  Ήταν ξυλουργός στο επάγγελμα και για κάποιο διάστημα, διατηρούσε και καφενείο, ακριβώς εκεί που υπάρχει σήμερα το καφενείο του «Λουλούδη», κοντά στο ΠΑΛΛΑΔΙΟ. Το 1944, έτος που έληξε η Βουλγαρική κατοχή, ο Τζάκης Αθανάσιος απεβίωσε από παθολογικά αίτια.
  Απέκτησε τέσσερα παιδιά, τον Δημήτριο ΤΖΑΚΗ [1925], τη Χρυσούλα ΤΖΑΚΗ [1927], τη Μαρίνα ΤΖΑΚΗ [1929] και το Νικόλαο ΤΖΑΚΗ [1934].
  -Ο Δημήτρης (1925-1992) δεν παντρεύτηκε και απεβίωσε από την επάρατο νόσο.
  -Η Χρυσούλα [1927 -2005] παντρεύτηκε τον Αγγελίδη Αλέξανδρο. [1908-1963]. Έζησαν στις Σάπες και απέκτησαν δυο παιδιά, το Σταύρο {1951-2001}, ο οποίος ήταν και από τους παιδικούς μου φίλους, και τον Αθανάσιο (1954). Και τα δυο αδέρφια μετά το 1970 εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα. Ο Σταύρος Αγγελίδης απεβίωσε το 2001 από την επάρατο νόσο , ενώ είχε αποκτήσει οικογένεια με δύο κόρες. Τη Χρυσούλα Αγγελίδη (1983) και τη Σταυρούλα Αγγελίδη (1984), οι οποίες ζούνε και εργάζονται στην Αθήνα. Ο Θανάσης, απέκτησε οικογένεια με δύο κόρες , τη Χρυσάνθη Αγγελίδου (1979) και την Ευδοκία Αγγελίδου (1986), οι οποίες έχουνε αποκτήσει οικογένεια, ζούνε και εργάζονται στην Αθήνα.

 -Η Μαρίνα [1929-2019] παντρεύτηκε το Θεόδωρο Γιαννόπουλο. Απέκτησαν δυο παιδιά, τη Δέσποινα (Πέπη) (1962-2020) και τον Παναγιώτη (Νότης) (1955). Η Μαρίνα ζούσε στην Κομοτηνή από το 1956 μέχρι και το 2019 όπου και απεβίωσε από παθολογικά αίτια. Η Πέπη ήταν παντρεμένη με τον Διονύσιο Σιώπη {1957} και απέκτησαν δύο παιδιά , το Γεώργιο Σιώπη [ 1989 ] και την Μαρίνα Σιώπη [ 1993 ]. Ο Γιώργος ζει και εργάζεται στην Πάτρα έχει οικογένεια και ένα παιδί, ενώ η Μαρίνα είναι ελεύθερη, ζει και εργάζεται στην Κομοτηνή.
  -Ο Νίκος [1934-2018] παντρεύτηκε το 1973 την Παναγιώτα (Νότα) Γεωργοπούλου με καταγωγή από τα Ριζώματα Ημαθίας . Απέκτησαν δυο παιδιά, τον Αθανάσιο [1974], ο οποίος παντρεύτηκε την Λαμπρινή Δομβρίδου [1981] και απέκτησαν μία κόρη την Σοφία ΤΖΑΚΗ [2010] και τον Βασίλειο [1977], ελεύθερος, και οι οποίοι διαβιούν στην Κομοτηνή μέχρι την συγγραφή του παρόντος.(ΙΑΝ.2021)
  Συμπερασματικά το τελευταίο μέλος της οικογένειας Τζάκη ήταν η Χρυσούλα που έζησε στις Σάπες ως τον θάνατό της, το 2005.
(Καταγραφή: 2018 & 2021).

 ΤΖΑΝΙΔΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ  (ΑΓΓΕΛΙΔΗΣ)
 Με βάσει τα ιστορικά στοιχεία, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι γύρω στα 1915 με '16 εμφανίστηκε και η οικογένεια του Τζανίδη-[Αγγελίδη] Σταύρου. στον τόπο μας. Για λόγους ασφάλειας προκειμένου να περάσει από τον κλοιό των Βουλγάρων και Τούρκων στα σημεία ελέγχου άλλαξε το επώνυμό του σε Τζανίδη (το επώνυμο Τσαν στα αραβικά σημαίνει Άγγελος και στα τουρκικά τζαν=ψυχή). Λέγεται επίσης ότι ο Σταύρος ήταν ψυχογιός του θείου του, γιατί ήταν ορφανός. Ήταν εξάδερφος του Σταύρου Αγγελίδη της άλλης οικογένειας στις Σάπες. Ο Σταύρος Τζανίδης (Αγγελίδης) (1901-1968) και η γυναίκα του Χρυσάνθη (1906-1989), γεννήθηκαν στο Ορτάκιοϊ. Αρχικά εγκαταστάθηκαν στο Μικρό Δέρειο του Ν. Έβρου.
 Το 1936 η οικογένεια των Αγγελιδέων, πήγε στο Δέρειο και τους κάλεσε να έρθουν στις Σάπες, όπου υπήρχαν καλύτερες συνθήκες διαβίωσης. Δέχτηκαν και εγκαταστάθηκαν στον τόπο μας. Ύστερα από τέσσερα χρόνια η Ελλάδα υποτάχθηκε στους Γερμανούς και η Θράκη (πλήν Έβρου), υποτάχθηκε στη Βουλγαρία. Για να αποφύγουν τη βία των Βουλγάρων έφυγαν από τις Σάπες και εγκαταστάθηκαν στις Φέρες, που ήταν υπό Γερμανική Κατοχή. Μια σκληρή περίοδος πείνας και τρομοκρατίας, που κράτησε ως το 1944-45. Αλλά τα δύσκολα χρόνια δεν έπαψαν, αφού το 1946 είχαμε τον ακόμη σκληρότερο Εμφύλιο Πόλεμο. Από το 1946 ο Σταύρος και η Χρυσάνθη, άρχισαν να δουλεύουν ως μάγειροι στην Υποδιοίκηση Χωροφυλακής Σαπών, όπως λεγόταν τότε. Ο αριθμός των ανδρών που υπηρετούσαν εδώ ήταν ενισχυμένος λόγω και της κρίσιμης περιόδου. Η υπηρεσία ήταν πάντα ο στόχος των ανταρτικών δυνάμεων, ιδιαίτερα τις νυχτερινές ώρες. Ο Σταύρος και η Χρυσάνθη εργάστηκαν εδώ μέχρι τη συνταξιοδότησή τους.   Απέκτησαν τρία παιδιά. Τον Αλέξανδρο, το Νικόλαο και τον Άγγελο.
 1. Ο Αλέξανδρος Τζανίδης, (1926-2001) παντρεύτηκε την Πάτρα, (1928-1990), κόρη του Γιάννη Καραλεξίδη, με καταγωγή από την Πέτρα της Ανατ. Θράκης. Απέκτησαν τρία παιδιά, το Χρήστο, τη Γιάννα και τη Νίτσα.
Ο Χρήστος παντρεύτηκε την Πόπη Ξανθοπούλου. Ζουν στις Σάπες κι έχουν τρία παιδιά, τον Αλέξανδρο, το Σίμο και την Πάτρα.
Η Γιάννα, ζει στην Κρήτη κι έχει δυο παιδιά, τη Μαρία και το Γιάννη.
Τέλος, η Νίτσα, ζει στη Γερμανία κι έχει επίσης δυο παιδιά, τον Αλέξανδρο και τη Χριστίνα.
 2. Ο Νικόλαος Τσανίδης (1928-2018) που μετέπειτα μετεγράφη ως Τσανίδης, γιος του Τζανίδη (Αγγελίδη) Σταύρου και αδελφός του Αλέξανδρου και του Αγγελάκη, γεννήθηκε στις 05/04/1928 και απεβίωσε στις 09/07/2018. Αφού υπηρέτησε στην αστυνομία (τμήμα Καλαμαριάς) στο τμήμα μηχανικού παραιτήθηκε στο τέλος της δεκαετίας του 1950, οπότε και επέστρεψε στην Κομοτηνή για να ασκήσει το επάγγελμα του οδηγού φορτηγού και κατόπιν ιδιοκτήτη και οδηγού ταξί. Παντρεύτηκε την Ανδρονίκη Κυριακοπούλου (τους πάντρεψε ο πατέρας Νικόλαος Γρηγορόπουλος) και έκαναν δύο γιούς, το Σταύρο (υπάλληλο ΕΤΒΑ και γνωστού διεθνή διαιτητή του Μπασκετ) και το Βασίλη (ειδικός παιδοδοντίατρος). Και οι δύο ζουν και δραστηριοποιούνται στην Κομοτηνή. (Ευχαριστώ την κ. Μαίρη Κοσμίδου για τις πληροφορίες).
 3. Ο  Άγγελος Τζανίδης (1936) παντρεύτηκε τη Γεωργία, από τη Συκορράχη. Ήταν παιδί προσφύγων από την Κεσσάνη της Ανατ. Θράκης. Απέκτησαν δύο παιδιά, τη Χρυσάνθη και την Ελένη. Από το αρχείο του Άγγελου Τζανίδη βρήκα αρκετές ενδιαφέρουσες φωτογραφίες, που δείχνουν το κλίμα της εποχής εκείνης. Από μικρή ηλικία ο ''Αγγελάκης'', όπως ήταν γνωστός στην τοπική κοινωνία μεγάλωσε σε χρόνια δύσκολα, παράλληλα με το σχολείο ήταν καθημερινά στο μεροκάματο. Δούλεψε σε οικοδομές, στα αλώνια με τις πατόζες, πήγε στη Γερμανία ως εργάτης σε ανθρακορυχεία, οδηγός στο τραμ!

  ΤΡΑΜΠΙΔΗΣ ΠΑΣΧΑΛΗΣ ΚΑΙ ΚΩΝ/ΝΟΣ (αδέλφια).
 Ο Πασχάλης Τραμπίδης γεννήθηκε στην Πέτρα της Ανατ. Θράκης το 1907. Παντρεύτηκε τη Σουλτάνα Πετρίδου (1909-1985) επίσης από την Πέτρα. Η βασική του ασχολία ήταν η καλλιέργεια αγρών στην οποία συνεπίκουρος ήταν και η γυναίκα του. Απέκτησαν δυο παιδιά, τον Παναγιώτη και τη Θεοδώρα. Το 1940 επιστρατεύτηκε και πολέμησε στα Αλβανικά Βουνά. Στις 6/12/1940 στις μάχες της ημέρας εκείνης σκοτώθηκε, χωρίς να εντοπιστεί η σωρός του. 
Ο Παναγιώτης (1930-2015), ήταν γνωστός για πολλά χρόνια σε όλο το μαθητόσκοσμο του Γυμνασίου Σαπών, αφού ήταν ο επιστάτης του σχολείου, μέχρι τη συνταξιοδότησή του. Σε όλη τη διάρκεια της νιότης του εργάστηκε σε διάφορες εποχιακές δουλειές (πατόζες, κεραμιδαριά κλπ). Παντρεύτηκε την Αικατερίνη Καραλεξίδου (1933-1999) και απέκτησαν δυο παιδιά, τον Πασχάλη [Κομοτηνή] και το Σταύρο [Σάπες].
Η Θεοδώρα [1933] παντρεύτηκε τον Καζά Επαμεινώνδα (1924-1983) από τη Συκορράχη και έζησαν μετέπειτα στην Κομοτηνή. Απέκτησαν τρία παιδιά. Την Πασχαλίτσα (Κομοτηνή) την Ευδοκία (Ιθάκη) και την Κυριακή (Θεσ/νίκη).
Επίσης υπήρχε και ο Τραμπίδης Κωνσταντίνος (1913-1985), αδερφός του Πασχάλη Τραμπίδη, παντρεμένος με την Ερυφίλη Αντωνιάδου από τις Σάπες. Μετέπειτα έζησαν στην Κομοτηνή και απέκτησαν δυο παιδιά. Το Στέργιο και τον Παναγιώτη. 
Ο Στέργιος (1939-2011) έζησε πολλά χρόνια μετανάστης στη Γερμανία, για να επιστρέψει στην Κομοτηνή, όπου κι έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του. Ο Παναγιώτης (1943), έφυγε κι αυτός ως μετανάστης στη Γερμανία και σήμερα ως συνταξιούχος μοιράζει τη ζωή του ανάμεσα στη Γερμανία και Κομοτηνή.
Τα αδέλφια Κων/νος και Πασχάλης Τραμπίδης, όταν πρωτοήρθαν στις Σάπες ως πρόσφυγες έμειναν μαζί σε σπίτι της οδού Ηφαίστου, (μετέπειτα κατοικία Δημόπουλου Κων/νου και σήμερα μάλλον έχει πωληθεί). Στη συνέχεια ο Πασχάλης εγκαταστάθηκε σε άλλη κατοικία κοντά στο Γυμνάσιο Σαπών.

  ΤΡΙΨΟΓΛΟΥή ΚΑΡΑΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
  Η καταγωγή της οικογένειας Τρίψογλου είναι από τη Βίγα της Ανατ. Θράκης. Οι πληροφορίες λένε ότι στις Σάπες εγκαταστάθηκαν τα εξαδέρφια Βασίλειος και Βαΐτσος Τρίψογλου. Ένας ακόμη τρίτος εξάδελφος με το όνομα Γεώργιος, εγκαταστάθηκε στην Έδεσσα. 
Το επάγγελμα του πατέρα ήταν αυτό που έδωσε και το όνομα της οικογένειας. Ήταν κατασκευαστής τζαμιών. Τρίπτσης λεγόταν αυτός που κατασκεύαζε τζαμιά. Τρίψογλου σημαίνει τα παιδιά του Τρίπτση!    
Από τα τρία αδέλφια, το επώνυμο του Βασίλη, άλλαξε κι έγινε Καραβασίλης [1896-1947]. Λέγεται ότι οφειλόταν στο ότι ήταν ιδιαίτερα μελαχροινός. Καρά στην τουρκική γλώσσα σημαίνει μαύρος, σκοτεινός, σκούρος. Στην Ελλάδα ήρθε σε ηλικία 26 ετών και ήταν παντρεμένος με άλλη γυναίκα, αλλά πέθανε και παντρεύτηκε τη δεύτερη γυναίκα του, την Αναστασία (1905-1980). Ήταν γυρολόγος στο επάγγελμα και λέγεται ότι το 1947, εποχή εμφυλίου πολέμου, καθώς γυρνούσε από χωριό σε χωριό, τα ίχνη του χάθηκαν. Είπαν ότι τον αιχμαλώτισαν οι αντάρτες του ΔΣΕ και πλέον κανείς δεν έμαθε για την τύχη του. Απέκτησε πέντε παιδιά. Τον Απόστολο, το Θεοδόση, τα δίδυμα Φωκίωνα (Φώτη) και Λεωνίδα και τον Τρύφωνα.
Ο Απόστολος [1928-1978] δεν έκανε οικογένεια και δεν άφησε απογόνους. Τον θυμάμαι στις Σάπες να πουλά κουλούρια.
Ο Θεοδόσης, ζει στις Σάπες. Παντρεύτηκε τη Δήμητρα, από το χωριό Μέστη. Απέκτησαν δυο παιδιά. Το Βασίλη και τον Αντώνη.
Ο Φωκίωνας (Φώτης) [1934-2009] παντρεύτηκε τη Βάγια (Βαΐτσα) Καλογιαννίδου από τις Σάπες και απέκτησαν δυο παιδιά, το Βασίλη και την Αναστασία [Αλεξ/πολη]. 
Ο Λεωνίδας [1934-........] ήταν δίδυμος αδερφός με το Φωκίωνα. Έγινε υπαξ/κος στο στρατό, αλλά αποστρατεύτηκε κι έφυγε στη Γερμανία, όπου παντρεύτηκε και απέκτησε ένα παιδί. Προς το παρόν δεν έχω άλλες πληροφορίες.
Ο Τρύφωνας (1942-2014) ... εγκαταστάθηκε στη Γερμανία. Περισσότερα θα προσθέσω σύντομα.
[Μέχρι την τελική διαμόρφωση ίσως υπάρξουν κάποιες διορθώσεις στις πληροφορίες]...

  ΤΡΙΨΟΓΛΟΥ ΒΑΪΤΣΟΣ [ΒΑΗΣ]
 Ο Βαΐτσος [Βαής], γεννήθηκε στη Βίγα της Ανατ. Θράκης και εγκαταστάθηκε στις Σάπες μετά τη μικρασιατική καταστροφή, έχοντας μαζί του και τη μητέρα του Παρασκευή. Η τύχη του πατέρα του αγνοείται. Κατά μία εκδοχή σκοτώθηκε στα τουρκικά τάγματα εργασίας ή δραπέτευσε κυνηγημένος με τελικό προορισμό τις ΗΠΑ, υπόθεση όμως που δεν επιβεβαιώθηκε. Παντρεύτηκε τη Χρυσούλα το γένος Μαρτίνη από το Διδυμότειχο. Με τον Καραβασίλη (Τρίψογλου) Βασίλειο ήταν εξαδέρφια. Ήταν γυρολόγος στο επάγγελμα. Απέκτησαν δυο παιδιά, την Παρασκευή (Βούλα) και το Δημήτρη. Το 1961 έφυγαν από τις Σάπες και εγκαταστάθηκαν οικογενειακώς στη Θεσσαλονίκη. 
Η Παρασκευή [Βούλα], [1944], φοίτησε στο Δημοτικό Σχολείο των Σαπών και μετά στο Γυμνάσιο μέχρι την τελευταία τάξη. Εργάστηκε ως συμβολαιογράφος στην Αθήνα. Έχει συνταξιοδοτηθεί και ζει σήμερα στη Θεσ/νίκη.
Ο Δημήτρης (1949) έζησε από το 1961 και μετά στη Θεσσαλονίκη και ήταν υδραυλικός στο επάγγελμα. Παντρεύτηκε τη Δήμητρα Μανανά και απέκτησαν τρία παιδιά. Το Βάγιο, τη Χρυσούλα και τη Λουλούδα. Όλα τα παιδιά ζουν στη Θεσσαλονίκη. Έχω στο αρχείο μου φωτογραφία της οικογένειας στο πανηγύρι του Πρωτάτου, το 1954, εκτός από τη Βούλα. 

  ΤΡΟΥΠΙΩΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
 Ο Τρουπιώτης Νικόλαος καταγόταν από την Πέτρα της Ανατ. Θράκης. Σύζυγός του ήταν η Θεοφιλίνα. Ήταν κτηνοτρόφος στο επάγγελμα. Απέκτησαν τρία παιδιά, το Δημήτριο, τη Μαρία και το Στέργιο.
 Η Δημήτρης παντρεύτηκε την Ευγενούλα Ζάλτου και απέκτησαν δυο παιδιά. Το Νικόλαο και τον Τριαντάφυλλο [1955-2017], που έγινε ιερέας, γνωστός στην περιοχή μας ως παπατριαντάφυλλος.
 Η Μαρία [1922-1987], παντρεύτηκε το Γιώργο Παππά [1912-2010], από τα Πορόια των Σερρών. Ήταν ράφτης στο επάγγελμα κι έζησαν στις Σάπες. Απέκτησαν τρία παιδιά, τη Σουλτάνα, τη Ζαφειρούλα [Αλεξ/πολη] και το Νικόλαο[Ξάνθη].
 Ο Στέργιος, παντρεύτηκε τη Σμαρώ, από την Ορεστιάδα. Απέκτησαν δυο παιδιά και έζησαν στην Αλεξ/πολη. [Καταγραφή: 2018]

 ΤΣΑΒΔΑΡΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ
 Ο Τσαβδάρης Απόστολος (1) γεννήθηκε στην περιοχή της Κεσσάνης Ανατ. Θράκης. Εκεί ήταν παντρεμένος με την Ευθυμία το γένος .................... (1879-1959).
 Απέκτησαν δυο παιδιά, το Θεόδωρο (1906-1980) και το Νικόλαο (1921-1994). Στις Σάπες εγκαταστάθηκαν γύρω στα 1923 με '24, μετά τον ξερριζωμό του ελληνισμού από την Ανατ. Θράκη και τη Μ. Ασία.
  Ο Θεόδωρος (1906-1980) παντρεύτηκε τη Σταυρούλα το γένος ................... (1920-2013), η οποία ζούσε στις Φέρρες, αλλά και η ίδια είχε γεννηθεί στην Κεσσάνη. Ήταν ελεύθερος επαγγελματίας και συγκεκριμένα ασχολήθηκε με την εκτροφή μεγάλων ζώων, ταυτόχρονα διατηρούσε Κρεοπωλείο.
 Απέκτησαν τρία παιδιά. Το Χαράλαμπο (1945-2020), την Ευθυμία (1948), ζει στην Αθήνα, και τον Απόστολο (1947 - 1998).
 1. Ο Χαράλαμπος παντρεύτηκε την Άννα το γένος .......... . Ασχολήθηκε και ο ίδιος σε συνεργασία με τον αδερφό του Απόστολο (Λάκη) με την εκτροφή μεγάλων ζώων και λειτουργία κρεοπωλείου. Απέκτησαν 3 παιδιά. Τον Πέτρο, το Θεόδωρο και το Σταύρο.
 2. Ο Απόστολος, παντρεύτηκε με τη Ζαχαρούλα Σιγλίδου. Απέκτησαν δυο παιδιά. Το Θεόδωρο και το Νικόλαο.
3. Η Ευθυμία, παντρεύτηκε τον Ιωάννη Μποζίκα. Ζει στην Αθήνα. Απέκτησαν 2 παιδιά. Την Ελένη και τον Παναγιώτη. 

  Ο δεύτερος γιος του Απόστολου Τσαβδάρη (1), Νικόλαος (1921-1994) παντρεύτηκε την Έλλη Ασλανίδου (1923-2001). Δεν απέκτησαν παιδιά.     [Καταγραφή: 2021].

  ΦΕΛΛΑΣ  ΧΡΗΣΤΟΣ  

 Ο Φελλάς Χρήστος καταγόταν από την περιοχή της Κεσσάνης. Έκανε δύο γάμους. Από την πρώτη του γυναίκα (όνομα προς το παρόν άγνωστο), απέκτησε δύο παιδιά, τη Σταυρούλα και τον Ιωάννη.  Από τη δεύτερη γυναίκα του, την Παρασκευή, απέκτησε τέσσερα, την Ευδοκία, το Γιώργο, τον Αλέξανδρο και τον Αντώνη. Κανείς δεν βρίσκεται εν ζωή.
 Από τα έξι παιδιά μόνο ο Ιωάννης και ο Αντώνης έζησαν στις Σάπες και για το λόγο αυτό θα αναφερθώ μόνο σ’ αυτά τα πρόσωπα.
  Ο Ιωάννης, παντρεύτηκε την Αναστασία, με την οποία απέκτησαν τέσσερα παιδιά. Το Χρήστο, το Βασίλη, το Θανάση και το Γιώργο.
  1. Ο Χρήστος παντρεύτηκε τη Φωτεινή Σκαρλάτου. Απέκτησαν δύο παιδιά. Τον Ιωάννη και το Γιώργο.
2. Ο Βασίλης, παντρεύτηκε τη Θεανώ. Απέκτησαν τρία παιδιά. Την Αναστασία, τη Χριστίνα και τη Δέσποινα.
3. Ο Θανάσης (Νάσος), παντρεύτηκε την Κωνσταντία Γκόγκου. Απέκτησαν δύο παιδιά. Τη Μαρία και την Ιωάννα.
4. Ο Γιώργος, παντρεύτηκε τη Μαρία. Απέκτησαν δύο παιδιά. Το Χρήστο και τον Ιωάννη.
Ο Αντώνης Φελλάς, είχε παντοπωλείο. Παντρεύτηκε την Ευριδίκη από τα Άμφια Σαπών. Απέκτησαν μια κόρη, τη Μαρίνα, η οποία είναι παντρεμένη με το Δάνο Εμμανουηλίδη Ζουν στις Σάπες.


  ΦΡΑΓΚΟΠΟΥΛΟΣ ΣΤΕΡΓΙΟΣ
  Ο Στέργιος Φραγκόπουλος ήταν πρόσφυγας από την Ανατ. Θράκη. Προς το παρόν δε γνωρίζω ακριβώς την περιοχή. Στις Σάπες εγκαταστάθηκε μαζί με την αδερφή του, η οποία αργότερα παντρεύτηκε κάποιον δημόσιο υπάλληλο, που διετέλεσε και ως διευθυντής της Εφορείας Σαπών. Ο ίδιος δεν είχε οικογένεια. Ήταν άνθρωπος ευγενής, μοναχικός, μορφωμένος και πολύ διαβασμένος. Στις Σάπες είχε βιβλιοπωλείο και ήταν αυτό στο οποίο γύρω στα 1950 ενοικίασε ο πατέρας μου ως παντοπωλείο. Εκεί γεννήθηκα εγώ! [ΚΛΙΚ]. Θυμάμαι, πολύ μικρός ακόμη, που υπήρχαν σε μια αποθήκη πολλές κούτες με βιβλία ιστορικά, γραμμένα άλλα στα ελληνικά, άλλα στα αγγλικά, ακόμη και στα Γαλλικά. Γύρω στα 1961 ήρθε ο ίδιος και τα πήρε! Όταν έφυγε από τις Σάπες εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη. (Πληροφορίες από την κ. Ζωή Χατζηθεοδώρου-2018).

  ΧΑΡΙΣΙΑΔΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
 Ο Παναγιώτης Χαρισιάδης [1894-.....]γεννήθηκε στην Πέτρα Ανατ. Θράκης. Γυναίκα του ήταν η Γαρουφαλιά. Είχαν έξι παιδιά. Τους: Δημήτριο, Ανέστη, Αλέξανδρο, Χρυσούλα, Ειρήνη και Ελένη.
Ο Δημήτριος σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου στην περιοχή της Καστοριάς.
Ο Ανέστης, εργάστηκε στις Σάπες στην αρχή διατηρώντας γαλακτοπωλείο και είδη ζαχαροπλαστικής, ενώ ασχολήθηκε και ως φωτογράφος. Παντρεύτηκε την Αγγέλα Παπαδοπούλου. Έφυγαν για αρκετά χρόνια στη Γερμανία. Σήμερα ζουν στην περιοχή της Μάκρης. Έχουν 2 παιδιά, το Δημήτρη και το Γεώργιο, που ζουν στη Γερμανία.
Ο Αλέξανδρος [Αλέκος] [1924-1990], συνέχισε τη δουλειά του αδερφού του και με το μαγαζί και ως φωτογράφος. Δεκάδες από τις φωτογραφίες του υπάρχουν στον ιστότοπό μου. Παντρεύτηκε τη Χαρίκλεια Γιουφτσιάδου,[1927-2008]. Απέκτησαν ένα παιδί, τον Παναγιώτη. 
Η Χρυσούλα και η Ειρήνη ζουν στις Σάπες. Δεν παντρεύτηκαν. Ήταν από τις πιο ικανές μοδίστρες ράβοντας ρούχα, κυρίως για γυναίκες.
Τέλος, η Ελένη παντρεύτηκε το Σαββίδη Δημήτριο από τις Σέρρες, όπου και εργάστηκαν και οι δυο ως δάσκαλοι. Απέκτησαν δυο παιδιά, τη Βασιλική και την Κατερίνα.    [Καταγραφή: 2013 -]

  ΧΑΣΟΜΕΡΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ
 Η Αναστασία Χασομέρη [1878-1982] του Ανδρέα, καταγόταν από την Κεσσάνη. Ήταν η γυναίκα του Σταύρου Χασομέρη, ο οποίος όμως σκοτώθηκε σε κάποιες από τις μάχες πολεμώντας στον τουρκικό στρατό. Είχε ήδη τρία παιδιά, τον Ευάγγελο, τη Μερόπη και τον Ανδρέα. Είναι ενταφιασμένη στις Σάπες και έζησε 104 χρόνια!
 Γύρω στα 1923 ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στις Σάπες. Ο πρώτος γιος ήταν 15 χρόνων, η Μερόπη 12 και ο Ανδρέας 10. 
Ο Ευάγγελος [1908-1960] δεν παντρεύτηκε. Έζησε στις Σάπες όλα τα χρόνια της ζωής του μέχρι το 1960.
Η Μερόπη [1911-1949], παντρεύτηκε το Νίκο Γιουφτσιάδη, που ήταν επίσης πρόσφυγας από τη Βίγα. Έκανε δυο παιδιά, τη Σταυρούλα [1937] και τον Κων/νο [1941], που μένουν στην Κομοτηνή. Ο Νίκος Γιουφτσιάδης μετά το θάνατο της Μερόπης παντρεύτηκε με την Ευφράνθη, και απέκτησε ένα παιδί, το Χρήστο. [Αθήνα].
Ο Ανδρέας [1916-2008], παντρεύτηκε τη Βασιλική Καφετζή [1923-2002]. Έζησαν στις Σάπες μέχρι το 1947 περίπου και μετά εγκαταστάθηκαν στην Κομοτηνή. Ήταν ο πρώτος που άνοιξε πλυντήριο για ρούχα. Έκαναν δυο παιδιά, την Τασούλα [1942) και τη Ζωή [1947]. [Καταγραφή: 2018]

  ΧΑΤΖΗΧΑΝΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ [ΦΩΤΟ]
  Ο Γιάννης Χατζηχανίδης [1901-1971] γεννήθηκε το 1901 στη Σελεύκεια της Μικράς Ασίας, όπου κι έζησε τα πρώτα 18 χρόνια της ζωής του. Το Γιάννη οι ντόπιοι κάτοικοι τον αποκαλούσαν "Χάνα". Ο λόγος δεν είναι γνωστός, ίσως όμως έχει σχέση με το επώνυμο, που πιθανολογώ ότι το πρόθεμα "Χατζή" θα προστέθηκε όταν ο πατέρας του ή κάποιος άλλο μέλος της οικογένειας, επισκέφθηκε τα Ιεροσόλυμα.
Ο πατέρας του λεγόταν Αντώνης και η μητέρα του Βασιλική. Την οικογένεια συμπλήρωναν τέσσερα παιδιά, τρία αγόρια και ένα κορίτσι. Σε ηλικία 16 ετών, γύρω στα 1917, μαζί με τον αδερφό του Γιώργο, έφυγαν για την Ελλάδα. Λέγεται ότι το έκαναν για να μην υπηρετήσουν το Οθωμανικό στρατό. Αρχικά εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλονίκη και λίγα χρόνια αργότερα στην περιοχή της Μαρώνειας. Το κίνητρο μάλλον ήταν η εργασία τους. Εκείνη την εποχή χτιζόταν από την Κοινωνική Πρόνοια καινούρια σπίτια και δούλεψε ως χτίστης, ενώ γνώριζε και την τέχνη του μαραγκού, την οποία έμαθε στη γενέτειρά του. Παντρεύτηκε την Τριανταφυλλιά Καθαροπούλου, από τη Μαρώνεια. Λίγο πριν από τη Βουλγαρική Κατοχή εγκαταστάθηκε στις Σάπες. Κατά τη διάρκεια της κατοχής άνοιξε μπακάλικο, το οποίο βρισκόταν κάτω από το ξενοδοχείο "Αδριανούπολις" των αδελφών Χατζηθεοδώρου. Μετά την απελευθέρωση, ασχολήθηκε και πάλι με την τέχνη που γνώριζε από μικρό παιδί. 
Τα άλλα του αδέλφια, με τους γονείς, το 1922, έφυγαν και εγκαταστάθηκαν στην Κύπρο, όπου και ζουν ακόμη και σήμερα οι απόγονοί τους.
Απέκτησαν μια κόρη, τη Βασιλική, [1946] η οποία διαμένει μόνιμα στις Σάπες. Παντρεύτηκε το Γιάννη Κιουπτσή, με τον οποίο απέκτησε τρία παιδιά. Τη Μαρία, το Θανάση και τον Τριαντάφυλλο (Άκη). [Καταγραφή: Απρ. 2018]